روزنامه ایران:‌ در کشور ما یکم شهریور همزمان با زاد روز بوعلی سینا به پاس تالیفات و خدمات او به علوم پزشکی و فعالیت هایش روز پزشک نام‌گذاری شده است. درآمد بالای پزشکان در جامعه شهرت دارد و به طور کلی همه می دانند که پزشکان جز قشر مرفه جامعه به حساب می‌آیند، اما گاهی اتفاق می افتد که کمک به سلامت انسان ها از سوی پزشکان به نوعی تجارت تبدیل می شود که متاسفانه این امر در سال های اخیر نیز بیش از گذشته به چشم می خورد. درباره درآمد پزشکان ایرانی اختلاف عقیده بسیار است. بسیاری از مردم درآمد پزشکان را بسیار بیشتر از سطح عمومی درآمدها می دانند. این درحالی است که درآمد پزشكان نسبت به ساير اقشار جامعه در كشورهای سوسياليستی نظير آلمان و سوئد (منظور از سوسياليستی سيستم اقتصادی اين كشورهاست) در مقايسه با كشورهای كاپيتاليستی (سرمايه داری مطلق) نظير آمريكا معمولا كمتر است. نکته جالب اینکه درآمد پزشکان در کشور ما چندین برابر کشورهای سرمایه داری است، در حالی که درآمد اقشار حقوق بگیر در ایران از جمله کارگران خیلی کمتر از آن کشورهاست. روز پزشک بهانه ای شده تا «آرمان» درباره برخی کم و کاستی های موجود در جامعه پزشکی با بشیر خالقی عضو کمیسیون بهداشت و درمان مجلس به گفت‌وگو بپردازد.

در بین برخی پزشکان شاهد درآمدهای نجومی هستیم. چرا این شرایط فقط برای برخی پزشکان وجود دارد؟ با توجه به اخبار منتشر شده می توان به این امر اذعان داشت که در سال‌های اخیر برخی پزشکان به کسب درآمدهای مطلوب بیش از توجه به رسالت پزشکی توجه می کنند. در این زمینه توضیح دهید.

از سوی وزارت بهداشت برای برخی پزشکان کارانه تعیین شده است. در هر یک از مشاغل با استفاده از قوانین مبالغی برای مدیرعاملان و مسئولان شرکت ها تعیین می شود و طبیعتا درآمد پزشکان نیز به این ترتیب مبتنی بر عملکرد آنهاست. این امر را نمی توان به همه پزشکان جامعه تعمیم داد. برای مثال برخی پزشکان در جامعه در ماه یک میلیون تومان هم درآمد ندارند. در واقع با تعمیم این طرز تفکر در جامعه که درآمد پزشکان نجومی است در حق پزشکان کم درآمد ظلم می شود. برخی پزشکان در بیمارستان های دولتی کارانه دریافت کرده و با یک عمل جراحی قلب میزان سهم پزشک و بیمارستان مشخص می شود. با این تفاسیر باید گفت متخصصان قلب، آنژیوگراف ها و... به دلیل کار با ابزار درآمد مطلوبی کسب می کنند و این قشر در مقابل میزان درآمدشان کار می کنند. پزشکان در هر جامعه از جایگاه ارزشمندی برخوردار هستند و مردم نیز به دلیل دریافت خدمات به این قشر توجه ویژه می‌کنند. با توجه به ارزش اجتماعی شغل پزشکی باید این قشر نیز نسبت به حفظ شأن شغلشان حساس باشند. در سال‌های اخیر برخی از مردم به دلیل ارائه خدمات نامناسب درباره فعالیت برخی پزشکان اعتراض داشته اند، اما با قاطعیت باید گفت که هنوز پزشکان جامعه ما دغدغه مند و با مسئولیت به رسالت خود می پردازند. هم اکنون در جامعه ما کم نیستند پزشکان بی نام و نشان و فداکاری که بدون هیچ چشمداشتی به مردم خدمت می کنند. این در حالی است که تعدادی پزشک سودجو و با تفکر مادی در جامعه هم وجود دارد. در تدوین برنامه ششم توسعه محدودیت هایی برای برخی پزشکان منفعت طلب در نظر گرفته شده است تا پزشک بدون محدودیت اجازه فعالیت در بخش خصوصی و بخش دولتی را به طور همزمان نداشته باشد. در این برنامه فعالیت پزشک حداکثر در یک بیمارستان خلاصه می شود. هدف از تدوین این برنامه ایجاد تعادل در کسب درآمد بین پزشکان است. در ضمن هنوز برخی از دانشجویان رشته های پزشکی تحت تاثیر تبلیغات ناشی از درآمدهای هنگفت به شغل پزشکی ورود پیدا می کنند، اما این افراد باید بدانند که واقعیت های موجود با ذهنیت‌ها متفاوت است.

در چند سال اخیر تعداد جراحی های زیبایی در کشور افزایش یافته است و به موازات آن پزشکان عمومی هم وارد این حیطه شده و هیچ ابایی از دخالت در تخصص جراحان زیبایی ندارند. با این اقدامات به نسبت تعداد خطاها و قصور پزشکی نیز افزایش یافته است. در این زمینه توضیح دهید.

در اصل این امر به فرهنگ جامعه مربوط می شود. با توجه به آمار جراحی های زیبایی بینی در جامعه می توان به این امر تاکید داشت که هر عمل جراحی با خود نارسایی هایی به دنبال دارد. اگر افراد در جامعه قبل از تصمیم به عمل های جراحی زیبایی از عوارض آن آگاه باشند به نسبت از میزان تمایلات نسبت به جراحی های زیبایی در کشور کاسته می شود. متاسفانه در جامعه ما افراد نسبت به مقوله عمل‌های زیبایی و تبعات آن چندان مطلع نیستند و مشاهده می شود برخی افراد حتی در عمل های جراحی خود به هیچ عنوان درباره پزشک و نوع تخصصش تحقیق نمی کنند. در اصل توجه به این قضیه به سیستم نظارت مربوط می شود و دانشگاه علوم پزشکی باید با بررسی خطاها حتی الامکان از بروز دیگر خطاهای پزشکی پیشگیری کند. قوانینی در این زمینه وجود دارد، اما باید با تقویت نظارت قوی بتوان اقدامات مناسبی انجام داد. این در حالی است که اگر سیستم نظارت، بر فعالیت پزشکانی که به تخصص‌های دیگر ورود پیدا کرده‌اند دخالت می کرد در جامعه آمار خطاهای پزشکی کمتر از این آمار و ارقام بود.

وضعیت توزیع پزشک در کشور را چگونه ارزیابی می کنید؟

هر سال تعداد قابل توجهی پزشک وارد بازار کار می شوند، این در حالی است که هنوز توزیع پزشکان در کشور مناسب نیست. هم اکنون در اغلب مناطق محروم کمبود پزشک متخصص کاملا ملموس است. هر یک از پزشکان با هر ترفندی همچون توسل به پارتی، ارتباط و... از گذراندن دوره های متعدد در مناطق محروم سر باز می‌زنند. اغلب پزشکان کشور فعالیت در کلان شهرها را به کار در مناطق محروم ترجیح می دهند. این در حالی است که قابلیت دسترسی به پزشک متخصص باید در هر نقطه کشور برای همگان وجود داشته باشد. در اصل باید شرایط موجود اصلاح شود تا با سختگیری در قوانین بتوان پزشکان را برای مدت محدود به مناطق محروم منتقل کرد. بر اساس قوانین و قواعد موجود نظام پزشکی، پزشکان برای گذراندن دوره در مناطق محروم تعهد نامه را امضا می کنند، اما با لابی گری و ارتباط با افراد با نفوذ به نحوی از گذراندن این دوره شانه خالی می‌کنند. در اصل این اقدام تحت تاثیر شیوه های نامناسب اجتماعی قرار گرفته است. در واقع اکثر اقدامات در کشور بر اساس روابط انجام می‌شود. برای مثال اغلب افراد در جامعه حتی برای خرید بلیت هواپیما از رابطه استفاده می کنند؛ دیگر چه برسد به سر پیچی از گذراندن دوره در مناطق محروم! هم اکنون تعداد پزشکان جامعه مطلوب است، اما از لحاظ توزیع و دسترسی همگان به نیروی متخصص شرایط چندان مناسب نیست. در واقع با این اقدامات و چنین طرز تفکرهایی مناطق محروم همچنان با محرومیت های متعدد مواجه هستند و حتی در برخی ساعات اورژانس هم همچنان کمبود نیرو به شکل کاملا ملموس مشاهده می شود.

فارغ التحصیلان از دانشگاه های علوم پزشکی کشور از لحاظ علمی تحت آموزش های مناسب و به روز مطابق با استانداردهای روز دنیا قرار می گیرند؟

وضعیت پزشکی در کشور مطلوب است، اما وضعیت بار علمی در بین دانش آموختگان رشته‌های پزشکی به وضعیت مدیریت در دانشگاه های علوم پزشکی مربوط می شود. در برخی از دانشگاه ها دانشجو تحت تاثیر آموزش ها و تکالیف متعدد قرار می گیرد، به نسبت در برخی دیگر از دانشگاه های علوم پزشکی نیز سختگیری خاصی نسبت به آموزش دانشجو اعمال نمی شود. اما در کل وضعیت پزشکی در کشور ما مطلوب است.