تسنیم: در حالی که کارشناسان و متخصصان بر انجام ورزش و تحرک بدنی با توجه به توانایی فرد تاکید زیادی دارند، عدم توجه اغلب مردم به این مهم باعث افزایش بسیاری از بیماری ها از جمله دیابت شده است و در این بین بد نیست بدانید چاقی و افزایش وزن در ابتلا به دیابت بطور مستقیم دخیل است. برای آشنایی شما خوانندگان عزیز در این باره با دکتر لیندا قانع، کارشناس ورزشی انجام دادیم که مطالعه آن می‌تواند مفید باشد.
به عنوان اولین سوال بفرمایید مهمترین عامل ابتلا به دیابت چست؟
کاهش فعالیت جسمی باعث افزایش مبتلایان به دیابت نوع 2 شده است و در این بین چاقی مهمترین عامل قابل اصلاح ابتلا به دیابت است و در حقیقت ورزش و فعالیت بدنی روش بسیار خوبی در پیشگیری و درمان دیابت نوع 2 بشمار می‌آید.
از تاثیر ورزش بر بیماری دیابت بگویید؟
تاثیر ورزش بر دیابت شامل اثرات کوتاه مدت و بلند مدت است. بدین ترتیب که:
اثرات کوتاه مدت: در افراد مبتلا به دیابت که تحت درمان با انسولین هستند و دیابت کنترل شده دارند، قند خون در ابتدای ورزش کاهش می‌یابد .
علت کاهش قند خون با ورزش در درازمدت مصرف ذخایر گلوکز بدن است.
درواقع ورزش نیاز به انسولین را کاهش می‌دهد. در صورتی که قند خون افراد مبتلا به دیابت تحت کنترل نباشد ورزش باعث افزایش موقتی قندخون می‌شود.
اثرات بلندمدت: ورزش باعث کاهش وزن ،افزایش توده عضلانی و کاهش مقاومت به انسولین درسلولها می شود و نتیجه آن بهبود کنترل قندخون وکاهش نیاز به دارو است .
علاوه بر آن باعث حس شادی و تعدیل فشارخون و کاهش ابتلا به بیماریهای قلبی عروقی میگردد.
چه پیشنهادی برای انتخاب نوع فعالیت فیزیکی و ورزش برای مبتلایان به دیابت دارید؟
بهترین نوع ورزش در دیابت ورزشهای هوازی از جمله پیاده‌روی است؛ چرا که این ورزش ها تعداد زیادی از عضلات را تحت تاثیر قرار می دهند و ضربان قلب را بالا می‌برند.
نمونه‌هایی از ورزش های هوازی :
- پیاده‌روی و دویدن
- پله‌نوردی
- شنا
- کلاس‌های ایروبیک
- دوچرخه‌سواری
- بسکتبال، والیبال، فوتبال و...
- اسکیت
زمانی که برای این نوع ورزش ها باید اختصاص داده شود، چقدر است؟
بهترین مدت زمان ورزش 30 دقیقه و در بیشتر روزهای هفته است که البته می‌توان این زمان را به چند بخش تقسیم کرد. در ضمن بهتر است مدت و شدت ورزش به تدریج افزایش یابد.
ممکن است به نکات مهمی که باید در برنامه‌ریزی ورزشی توجه شود، اشاره کنید؟
به طور کلی نکاتی که باید در برنامه ورزشی در نظر گرفته شود، عبارتند از:
- مشورت با پزشک (بررسی قند خون و توجه به توصیه پزشک)
- انتخاب نوع ورزش (درابتدا حرکات گرم‌کننده و سپس حرکات اصلی و در پایان حرکات سردکننده)
- انتخاب نوع لباس (لباس مناسب با دمای محیط)
- مواد ووسایل همراه (کفش ورزشی مناسب که پا در آن کاملاً راحت باشد) و (همراه داشتن آب و همچنین موادغذایی مناسب جهت پیشگیری از افت قند خون)
- روزها و دفعات ورزش (بهتراست در ساعت معین و به شکل منظم باشد)
- مدت زمان هر جلسه (30دقیقه وحداقل 3بار درهفته)
- انتخاب محل مناسب (محل هموار جهت پیشگیری از حوادث احتمالی)
آیا این بیماران ممنوعیت ورزشی هم دارند؟
بله، یکی اینکه افرادی که قند خون 250 میلی‌گرم در دسی‌لیتر یا بیشتر دارند تا زمان اصلاح قند خون نباید ورزش کنند و دیگر اینکه در افراد مبتلا به دیابت که در عروق شبکیه چشم خود اختلال دارند، ورزش‌هایی که فشار داخل چشم را بالا می‌برند و در واقع با زور زدن شدید مثل وزنه‌برداری همراه هستند، از آنجایی که ممکن است سبب خونریزی شود، ممنوع است و در واقع پیاده‌روی و شنا ورزشهای پیشنهادی در این افراد هستند.
اگر صحبتی باقیمانده و ما مطرح ننمودیم بفرمایید؟
به دلیل اختلال در اعصاب محیطی که بیشتر در اندام تحتانی مبتلایان به دیابت دیده می‌شود، لازم است این افراد ضمن پوشیدن جوراب‌های نرم و نخی و کفش‌های راحت، در هنگام ورزش به پای خود فشار نیاورند و پس از پایان ورزش پاهای خود را از نظر وجود بریدگی، زخم، قرمزی و التهاب چک کنند .