به گزارش گروه حمل و نقل عمومی و شهری شهرداری نیوز،با احداث مجموعه شهر آفتاب و انتقال نمایشگاه ها به این مجموعه بسیاری نگران بودند دوری مسیر آن از شهر، از کارکردهای مثبت مجموعه کم کند، همین امر باعث شد تا اندیشه دسترسی شهر آفتاب به مترو به یکی از دغدغه های اصلی تبدیل شود.
مترو شهر آفتاب آخرین قطعه ای است که پازل موفقیت مجموعه شهر آفتاب را تکمیل می کند. پروژه مجموعه نمایشگاهی شهرآفتاب در جنوب شهر تهران در زميني به مساحت 138 هکتار در مجاورت مرقد مطهر امام خميني (ره) و به فاصله اندکی از فرودگاه امام خمینی (ره) در مسير اتوبان تهران - قم واقع شده است. به باور بسیاری تاسیس مجموعه ای برای سامان دهی نمایشگاه های بین المللی یک نیاز ضروری بود.شاید به همین دلیل بود که شورای شهر تهران ازسال 79 شهرداری را ملزم به جابه جایی مکان نمایشگاه بین المللی کرد. سال 1384 شهرداری 138 هکتار از مکان فعلی را از مجموعه آستان حضرت امام (ره) خریداری کرد و از سال 85 مطالعات این پروژه از سوی یک شرکت مشاور آلمانی که جز 27 شرکت برتر دنیاست ، آغاز شد.اندکی بعد تر شرکت مشاور ایرانی هم در کنار آن شرکت بزرگ مطالعات را ادامه داد تا اینکه سال 89 شرکت یادمان سازه به عنوان مجری طرح انتخاب شد .از اواسط سال 90 عملیات اجرایی شهر آغاز شد. با احداث شهر آفتاب بسیاری نگران بودند دوری مسیر این مجموعه از شهر ، از کارکردهای مثبت مجموعه کم کند . مهدی چمران رئیس شورای شهر در سال گذشته اعلام کرد که آمد و شد با وسایل نقلیه شخصی نه تنها صرفه اقتصادی برای شهروندان ندارد بلکه ایجاد ترافیک نیز می کند. چمران با تاکید بر احداث هر چه زودتر متروی شهر آفتاب گفت باید با تدابیری مترو را به وسیله اصلی دیدار از شهر آفتاب تبدیل کنیم.نگرانی اعضای شورای شهر به همراه دغدغه وتاکید شهردار تهران برتوسعه خطوط مترو ،احداث این خط را به اولویت اصلی شهرداری تهران مبدل کرد. در این شرایط بودکه متروی شهر آفتاب در دستور کار واولویت های شهرداری تهران قرار گرفت.
ویژگی های متروی شهری آفتاب
شرکت مترو تهران پیشتر با تاسیس ایستگاه مترو تجریش به ابعاد ۱۵ هزار متر مربع، رکورد ساخت بزرگترین ایستگاه مترو در خاورمیانه را از آن خود کرده بود،رکوردی که اکنون با ساخت متروی شهر آفتاب تغییر یافته است.
ایستگاه مترو شهرآفتاب باهدف تردد به مجموعه نمایشگاههای بین المللی شهرآفتاب در انتهای مسیر فاز نخست خط مترو تهران- پرند تاسیس شده است . مساحت این ایستگاه ۲۵ هزار متر مربع و تقریباً ۳ برابر ایستگاههای معمولی است.در ساخت بزرگترین ایستگاه مترو خاورمیانه، ۲ هزار و ۸۰۰ تن آرماتوربندی، ۳۴ هزار و ۵۰۰ مترمربع قالب بندی، ۲۳ هزار متر مکعب بتن ریزی و ۷۰ هزار متر مکعب خاکبرداری به کار رفته است.معماری ایستگاه مترو شهرآفتاب، ایرانی- اسلامی و ملهم از بنای تاریخی چهلستون اصفهان و هماهنگ با معماری مجموعه نمایشگاههای بین المللی شهرآفتاب است. برپایه این گزارش، مسیر تونلی فاز نخست پروژه خط مترو تهران –پرند به طول ۵ و نیم کیلومتر به دو روش ترانشه باز و ترانشه بسته(روش اتریشی) حفاری و ساخته شده است.در این مسیر تونلی هم ۵۰۰ هزار مترمکعب خاکبرداری، ۱۳۷ هزار مترمربع قالب بندی، ۹ هزار و ۷۰۰ تن آرماتوربندی و ۱۰۸ هزار مترمکعب بتن ریزی به کار رفته است.مسافران ناوگان مترو تهران می توانند در ایستگاههای تقاطعی خطوط مختلف با تغییر مسیر حرکت به خط یک و در نهایت ایستگاه مترو شهرآفتاب به نمایشگاه بین المللی شهرآفتاب دسترسی داشته باشند.
مسیر متروی شهر آفتاب
متروی شهر آفتاب فاز یک متروی تهران -پرند به شمار می آید . خط مترو تهران- پرند از ایستگاه شاهد در خط یک منشعب شده و به سه فاز دسته بندی شد که فاز یک آن: شاهد تا شهر آفتاب(نمایشگاه بین المللی)، فاز دو: شهر آفتاب تا فرودگاه امام خمینی (ره) و فاز سه: فرودگاه امام خمینی (ره) تا پرند خواهد بود. خط متروی که نیمی از آن برون شهری وتامین اعتبار ساخت و ساز آن به عهده دولت است، با این حال سالهاست بنا به برخ دلایل همچون اختلاف نظر های سیاسی ؛کمبود بودجه و برخی سلایق مدیریتی از سوی دولت پرداخت نشده است.
چالش ها راه احدث مترو را سد نکرد
با وجود شرایط اعتباری توسعه مترو، شهردار تهران همزمان اعلام کرد به دلیل پیمودن مسافت زیاد مردم برای رسیدن به فرودگاه امام خمینی (ره) ساخت فاز دوم مترو پرند یعنی از شهر آفتاب تا فرودگاه امام خمینی (ره) نیز جزو اولویتهای شش ماهه دوم قرار گیرد و شهرداری هزینه آن را تقبل خواهد کرد. این درحالی بود که پرند جزو خطوط اقماری است که باید دولت نسبت به تامین بودجه آن اقدام می کرد. تشکری هاشمی معاون حمل و نقل شهرداری تهران با اشاره این موضوع به خبرنگار تهران سما می گوید :« اگرچه برخی تعارضات به دلیل مدیریت مشترک شهرداری و دولت بر سر این خط وجود داشت ،اما خوشبختانه این خط مترو بدون هیچ مشکلی احداث شد و طبق برنامه زمان بندی شده به افتتاح برنامه زمان بندی شده رسیدیم.» اظهاری نظری که وقتی در کنار تاکید شهردار تهران بر توسعه خطوط مترو قرار می گیرد ؛ عزم جدی شهرداری تهران بر توسعه خطوط مترو را نشان می دهد.
تاثیر مترو شهر آفتاب بر کاهش ترافیک
بدون تردید مسئله تامین بودجه اهرمی است که بر سرعت ساخت پروژه ها تاثیر گذار است. محمد منتظری معاون مدیر عامل شرکت مترو تهران با اشاره به موضوع اعتبارات به خبرنگار تهران سما می گوید :« خط مترو پرند خط برون شهری محسوب می شود وهزینه به آن به عهده دولت است. شهرداری تهران مصمم بود تا هر چه زودتر محل نمایشگاه ها به بیرون شهر منتقل شود، بنابراین شهرداری بر ایستگاه شهر آفتاب سرمایه گذاری کرد .» منتظری تاکید کرد:« در برنامه اولیه مقرر بود کل این خط به طول 32 کیلومتر با همکاری دولت و شهرداری ساخته شود اما به دلیل آماده نبودن بودجه دولت ایستگاه شهر آفتاب به طول 5/5کیلومتر توسط شهرداری ساخته شد.»وی با اشاره به واگن های مترو شهر آفتاب تاکید کرد :«واگن های این خط مترو از کارخانه واگن سازی داخلی تامین شده است، اگرچه حالا تمامی واگن های مورد نیاز خطوط مترو از این کارخانه تامین می شود که این موضوع در جای خود حائز اهمیت است. به گفته منتظری برای تامین بودجه این خط نیز سرمایه داخلی استفاده کردیم و فایناس خارجی در تامین بودجه نقشی نداشت .»وی با تاکید بر اهمیت مترو شهر آفتاب در کاهش گره های ترافیکی گفت :« با انتقال نمایشگاه ها به شهر آفتاب و همزمان با تاسیس مترو شهر آفتاب گره های ترافیکی عمده ای در داخل شهر بهبود پیدا می کند .معاون مدیر عامل شرکت مترو تهران معتقد است که این خط مترو زمینه دسترسی آسان مردم به مجموعه شهر آفتاب را فراهم خواهد کرد وجای نگرانی برای رفت و آمد مردم وجود ندارد.
سهولت رفت و آمد کنندگان شهر آفتاب
مترو شهر آفتاب سهولت دسترسی بازدید کنندگان ازمجموعه نمایشگاهی بین المللی شهر آفتاب را افزایش داده است . شهروندان می توانند با تغییر خط در ایستگاه های تقاطعی ناوگان مترو تهران و حومه و ادامه مسیر به جنوب خط یك و از طریق ايستگاه مترو شهرآفتاب به محیط نمايشگاه بين المللي شهرآفتاب دسترسي داشته باشند. هابیل درویشی مدیر عامل شرکت مترو تاکید کرده است که در صورت تامین اعتبار، فاز دوم و سوم پروژه در شش ماه كاری قابل تكمیل و افتتاح خواهد بود، اعتباری که اگر در زمان مناسب به حاسب مترو ریخته شود چرخه ساخت وساز آن را به سرعت پیش خواهد برد
توسعه خط پرند منوط به همکاری دولت
به باور کارشناسان ترافیک تکمیل خطوط مترو برون شهری یکی ازراهکارهای کاهش ترافیک و انضباط شهری است . اما این ایده آل زمانی رخ می دهد که دولت نیز سهم خود را از توسعه حمل ونقل عمومی پرداخت و با شهرداری همکاری کند. اسحاق جهانگیری معاون اول رئیس جمهور در افتتاحیه مترو فرودگاه وعده داد که با تامین فایناس مناسب همکاری لازم را با شهرداری تهران به عمل خواهد آورد. فردا روز افتتاح مترو مجموعه نمایشگاهی شهر آفتاب است باید منتظر ماند و دید در سال آینده همکاری دولت با شهرداری تهران تا چه میزان محقق می شود و توسعه خطوط مترو تا چه حدی به عمل می نشیند.