خبرگزاری مهر: ریاست مجلس دهم شورای اسلامی به چه کسی می‌‌رسد؟، آیا لاریجانی برای بار سوم نیز پس از ریاست مجالس هشتم و نهم، سکاندار مجلس دهم خواهد شد؟، آیا محمدرضا عارف، گزینه اصلاح‌طلبان برای ریاست قوه مقننه، باز هم مرد انصراف‌ها خواهد ماند و به نفع لاریجانی کنار می‌کشد؟، دولت یازدهم تمایل به ریاست لاریجانی بر مجلس دهم دارد یا عارف؟ و ...
این بخشی از سوالاتی است که با برگزاری مرحله اول انتخابات دهمین دوره مجلس شورای اسلامی در سطح رسانه‌ها، محافل سیاسیون و حتی عموم جامعه و مردم مطرح بوده است.
اظهار تمایل دولت به ریاست لاریجانی برمجلس از زبان یونسی
اولین اظهارات مقامات دولتی درخصوص ریاست مجلس دهم متعلق به «علی یونسی» دستیار ارشد رئیس‌جمهور بود. وی در بهمن ماه ۹۴ در پاسخ به سوالی مبنی بر اینکه اگر آقاي عارف نيز كانديدای رياست مجلس شدند چه شرايطي پيش خواهد آمد، گفت: «بنده معتقدم قطعا همكاري ميان عارف و لاريجاني در مجلس آتي خواهد بود. به نظر من به همان دليل كه مصلحت بود عارف به سود روحاني در انتخابات رياست‌جمهوري كناره‌گيري كند در مجلس دهم نيز مصالح اصلاح‌طلبي و مجلس را در ارتباط با مديريت آن در اولويت قرار خواهند داد»
دستیار ارشد رئیس دولت تدبیر و امید با این سخنان تمایل دولت به ریاست لاریجانی بر مجلس دهم و لزوم کناره‌گیری عارف به نفع وی به دلیل آنچه به عنوان مصلحت اندیشی از آن یاد کرد، ابراز داشت.
رسانه نزدیک به هاشمی: اصلاح‌طلبان عاقل باشند لاریجانی رئیس مجلس بعدی است
از سوی دیگر هنوز شمارش آراء انتخابات مجلس در مرحله اول به پایان نرسیده بود که، هفته نامه طلوع صبح(نزدیک به هاشمی رفسنجانی) طی مطلبی با تیتر «اگر اصلاح‌طلبان عاقل باشند لاریجانی رئیس مجلس بعدی خواهد بود»، نوشت: «مجلس رای گرفته به فرض اکثریت اصلاح و اعتدال، به نظرم محتاج ریاست علی لاریجانی است. اگر کینه اوس و خزرج در کار نباشد اصلاح و اعتدال باید بدون غرور و بر اساس عقلانیت لاریجانی را برای ریاست خود برگزینند»
روزنامه آرمان، دیگر رسانه نزدیک به هاشمی رفسنجانی هم ریاست لاریجانی و نایب رئیسی عارف در مجلس دهم را پیش بینی کرد و طی مطلبی نوشت: «طيف گسترده‌اي از اصلاح‌طلبان تمايل به بقاي لاريجاني بر كرسي رياست مجلس دارند. عارف قدرت رايزني كه لاريجاني از آن برخوردار است را دارا نيست كه دليلش هم شخصيت ذاتي اوست. آنطور كه به نظر مي‌رسد لاريجاني بر كرسي رياست خواهد ماند و احتمال دارد عارف به نايب‌رئيسي رضايت دهد»
حمایت ضعیف کارگزاران از ریاست عارف بر مجلس
از سوی دیگر سخنگوی حزب کارگزاران که همواره پیش از انتخابات خودش و اعضای حزب متبوعش از حمایت از عارف برای سرلیستی اصلاح‌طلبان طفره می‌رفتند، پس از اعلام نتایج انتخابات در مصاحبه ای با روزنامه اعتماد گفت: «حتما اولویت ما برای ریاست مجلس آقای عارف است و در جمع اصلاح‌طلبان هم نظر روی عارف است. هر نوع سستی در حمایت از آقای عارف، اتحاد ۹۶ ما را مخدوش می‌کند»
اما مرعشی در عین اینکه از ریاست عارف برای ریاست مجلس حمایت کرد، تمایلش برای ریاست لاریجانی را نیز پنهان نکرد و گفت: «لاريجاني و عارف نيز به عقيده من بايد بنشينند و با هم صحبت كنند. هردو نفر مي‌توانند برنده اين بحث باشند. ما تجربه اقليت موفق در مجلس پنجم و اكثريت ناموفق در مجلس ششم را داريم. نباید لاریجانی را کنار بگذاریم. حتي اگر قرار باشد لاريجاني را رئيس كنيم، اين فراكسيون ما است كه بايد تصميم بگيرد»
بسیاری از اصلاح‌طلبان نیز پس از اعلام نتایج مرحله اول انتخابات تاکنون، از ریاست عارف در مجلس دهم حمایت می‌کنند و تاکید دارند مردم باید اثر رای خود را در هیات رئیسه مجلس دهم مشاهده کنند اما درعین حال این مساله را منوط بر نتایج مرحله دوم و تصمیم فراکسیون اصلاحات و اعتدالیون در مجلس دهم می‌دانند.
کواکبیان در همین رابطه تاکید کرد: «هر چند گزینه اصلاح‌طلبان برای ریاست مجلس دهم عارف است، اما ما تابع عقل جمعی فراکسیون اصلاح‌طلبان اعتدال‌گرا خواهیم بود»
راهبرد حمایت برخی اصلاح‌طلبان از لاریجانی از زبان عبدی
یکی از راهبردهای احتمالی جریان اصلاح‌طلب به گفته برخی تئوریسین‌های این جریان در صورت تمرکز و حمایت از لاریجانی برای ریاست مجلس دهم، این است که بتوانند از شکاف‌های موجود در داخل جریان اصولگرا استفاده کنند و در دعوای بین لاریجانی و جبهه پایداری، جانب لاریجانی را بگیرند.
عباس عبدی یکی از تئوریسین‌های اصلاحات در همین رابطه گفت: «بعد از تشکیل مجلس من نمی‌خواهم بگویم آقای عارف رئیس مجلس بشود یا نشود، اما باید تحلیل سیاسی داشته باشیم که شکاف اصلی الان کجاست. در همین انتخابات، شکاف اصلی بین اصلاح‌طلب و اصولگرا نبود بلکه بین دو جناح اصلی اصولگراها بود. اصلاح‌طلبان می‌توانند روی این شکاف سوار شوند و به یکی از آنها کمک کنند»
وی بطور ضمنی خواهان تکرار آنچه در انتخابات ۹۲ میان عارف و روحانی افتاد شد و تصریح کرد: «ترجیح من این است که این مجلس مثل مجلس پنجم شود. یعنی همان عاملی که سبب شد آقای روحانی ترجیح داده شود به آقای عارف، آن عامل هنوز وجود دارد»
زیباکلام: ریاست عارف بر مجلس دهم اشتباه است
در این میان «صادق زیباکلام» که اظهارات وی تقریبا مورد وثوق اکثریت اصلاح‌طلبان قرار دارد در مصاحبه‌ای با ویژه نامه روزنامه آرمان، تلاش برای ریاست عارف بر مجلس دهم را یک اشتباه دانست و گفت: «اعتقاد دارم نمایندگانی که با لیست شورای ائتلاف اصلاح طلبان رای آورده‌اند باید برای ریاست مجلس دهم به ریاست علی لاریجانی رای دهند. اینکه عارف رییس مجلس دهم شود همان اشتباهی است که اصلاح‌طلبان تندرو در مجلس ششم انجام دادند.»
زیباکلام همچنین تصریح کرد: «مجلسی که لاریجانی در راس آن قرار بگیرد کارایی، نفود و قدرتش خیلی بیشتر از مجلسی است که عارف در راس آن قرار گیرد.»
عارف نباید مرد انصراف شناخته شود!
اما در میان همه توصیه‌ها به انصراف عارف بنفع لاریجانی برای ریاست مجلس دهم و پیشنهاد برخی اصلاح‌طلبان مبنی بر مذاکره و گفتگو میان این دو، منتخب اول مردم تهران بر تصمیم خود برای کسب کرسی ریاست مجلس مصمم است.
عارف در پاسخ به سوالی مبنی بر اینکه روزنامه آرمان خبر داده اکثریت اصلاح طلبان بر بقای لاریجانی در ریاست مجلس اتفاق نظر دارند، گفت: «اگر روزنامه آرمان و رسانه دیگری تعیین تکلیف می‌کند و دستور می‌دهد، چشم. اما اگر تصمیم با مجلس است، باید رسانه‌ها اجازه دهند تا مجلس تشکیل شود و در فضای کارشناسی و اکثریت فراکسیون‌ها تصمیم گیری صورت گیرد؛ من این موضوع را تکذیب می‌کنم»
وی مذاکره و گفتگو با لاریجانی برای ریاست بر مجلس را هم تکذیب و تصریح کرد: «بین بنده و ایشان هیچ صحبتی نشده است؛ فقط آقای لاریجانی با بنده تماس گرفت و پیروزی ما را تبریک گفت و ما فقط همین ارتباط را داشتیم»
برخی اخبار غیررسمی و شنیده‌ها نیز حکایت از این می‌کند که عارف بنا ندارد اتفاق سال ۹۲ و انصراف بنفع روحانی را در موضوع ریاست بر مجلس دهم تکرار کند. خانواده عارف نیز در نشست هايي كه با هواداران و اصلاح طلبان داشتند تاكيد کرده اند كه وی ديگر نبايد «مرد انصراف» شناخته شود و نمي‌گذاريم از كانديداتوري رياست مجلس انصراف دهد.
به عقیده ناظران سیاسی، علت مخالفت برخی اصلاح‌طلبان از جمله بخشی از طیف کارگزاران و جریان نزدیک به هاشمی رفسنجانی با ریاست عارف بر مجلس دهم، بروز تندروی‌های احتمالی اصلاح‌طلبان در مجلس و تبدیل شدن آن به مجلس ششم است. بخشی از جریان اصلاحات به این نتیجه رسیده است که درصورت ریاست عارف بر پارلمان، مسئولیت هرگونه تندروی و نابسامانی برعهده جریان اصلاح‌طلب می‌افتاد و موجب تخریب و مخدوش شدن مشی و چهره ادعایی اصلاح‌طلبان مبنی بر میانه روی و اعتدال خواهد شد. درواقع برخی اصلاح‌طلبان از ترس تبدیل شدن مجلس دهم به مجلس ششم دست به دامان لاریجانی شده‌اند.
در این میان اما مولفه های تاثیرگذار و تعیین کننده دیگری هم وجود دارد که قطعا در انتخاب رئیس خانه ملت باید به آنها توجه داشت؛ اولین موضوع اصولگرایان مجلس هستند، ترکیبی که اگرچه تنوع طیفی دارند اما قطعا در حال حاضر نسبت به اصلاح طلبان در جایگاه اکثریت قرار دارند و هر کس که سودای ریاست در سر داشته باشد باید حمایت آنها را به سوی خود جلب کند خصوصا که در جلسه هفته جاری کمیته ۷ نفره این گروه شکل گیری یک فراکسیون واحد از سوی اصولگرایان مورد تصویب قرار گرفت.
موضوع دوم اما انتخابات مرحله دوم مجلس دهم است چرا که حدود ۲۵ درصد کرسی ها (۶۹ نماینده) هنوز تعیین تعکلیف نشده اند و قطعا مشخص شدن گرایش این تعداد نماینده در آرایش نهایی خانه ملت بسیار مهم و تعیین کننده است.