با وجود جشن «پیشرفت خوب» در مذاکرات ژنو، کشورهای اروپایی هنوز برای نجات اوکراین، حتی با وجود وامی از محل داراییهای مسدود شده روسیه، بسیار ضعیف یا بسیار ترسو هستند.
به گزارش ایسنا، پایگاه خبری پالتیکو در گزارشی نوشت: مقام های اروپایی روز دوشنبه پس از آنکه مذاکرات ژنو حاکی از آن بود که «دونالد ترامپ» به نگرانیهای آنها در مورد تحمیل یک توافق صلح بد بر اوکراین گوش خواهد داد، به خود تبریک گفتند.
«اوزرولا فون درلاین» رئیس کمیسیون اروپا ضمن تمجید از «پیشرفت خوب» حاصل از «حضور قوی اروپا» در مذاکرات، گفت: به رغم اینکه هنوز کارهایی برای انجام دادن وجود دارد اما اساس محکمی برای«پیشرفت» وجود دارد.
قطعاً این «پیشرفت» شامل مشاوران ارشد اتحادیه اروپا و بریتانیا بود که پس از کنار گذاشته شدن از طرح ۲۸ مادهای اولیه آمریکا، که آنها نگران بودند آنقدر جانبدارانه باشد که روسیه را برای انجام حملات بیشتر جسور کند، برای پیوستن به جلسه روز یکشنبه در سوئیس دعوت شدند.
اما شادی و خشنودی این مقامات اروپایی دیری نپایید.
عصر دوشنبه، روسیه متن بهروز شده توافق را که با نظرات اوکراین و متحدانش در جریان مذاکرات طولانی با مارکو روبیو، وزیر امور خارجه ایالات متحده بازنویسی شده بود، رد کرد.
خطری که اکنون اوکراین را تهدید میکند این است که «ولادیمیر پوتین»، رئیس جمهور روسیه همتای آمریکایی خود را به موضع اولیهاش بازگرداند که همان توافق آتشبس ۲۸ مادهای است که باعث اختلاف نظر در میان مقامات بروکسل شد، زیرا کییف را مجبور میکرد بخشهایی از خاک خود را به مسکو واگذار کند، امید به پیوستن به ناتو را از دست بدهد و تعداد نیروهای ارتش خود را از نزدیک به یک میلیون نفر به ۶۰۰ هزار نفر کاهش دهد.
اگر چنین اتفاقی بیفتد، «ولودیمیر زلنسکی» رئیس جمهور اوکراین با یک انتخاب بد روبرو خواهد شد؛ یا پیشنهادی را که ترامپ و پوتین آماده کردهاند بپذیرد، یا آینده کشورش را به امید روزی که از دوستان اروپاییاش کمک کافی دریافت کند، به خطر بیندازد.
اینها همان دوستانی هستند که پس از تقریبا چهار سال جنگ، سربازان یا سلاحهای مورد نیاز او را برایش نمیفرستند، یا حتی داراییهای مسدود شده روسیه را از بانکهایشان برای کمک به او در خرید مایحتاج خود، به کار نمیگیرند.
عدم تمایل به جنگیدن
از نظر برخی از جمهوریخواهان آمریکایی، اروپاییهایی که با توافق ترامپ و مصالحهای که لازم دارد مخالفند، خودشان را فریب میدهند.
«گرگ سونسون» رئیس جمهوریخواهان آمریکایی در انگلیس این سوال را مطرح کرد: «راه جایگزین برای اوکراین چیست؟»
او گفت: «شما میتوانید خوب حرف بزنید، میتوانید در تمام این جلسات دیپلماتیک شرکت کنید و میتوانید تمام بهترین افراد خود را به ژنو بفرستید، اما تنها راه شکست دادن پوتین، جنگیدن است و هیچکدام از آنها حاضر به انجام این کار نیستند. بنابراین همه چیز فقط حرف است. وقتی در مورد دموکراسی و دفاع از اوکراین صحبت میکنید، همه چیز عالی به نظر میرسد، اما آنها حاضر به انجام آن نیستند.»
سیاستمداران و مقامات اروپایی با این نظر مخالف خواهند بود و به مبالغ هنگفت پول و سلاحی که دولتهایشان از زمان شروع به کییف ارسال کردهاند و همچنین به چالش اقتصادی کاهش تجارت با روسیه، به ویژه سوختهای فسیلی وارداتی، اشاره میکنند.
از آنجا که آمریکا دیگر حمایتی از اوکراین نمیکند، اروپا به صورت دائمی در حال پر کردن این خلأ است.
اما در حقیقت، پیشنهاد اولیه ترامپ مقامات و دیپلماتها را در بروکسل و فراتر از آن وحشتزده کرد، زیرا آنها میدانستند که زلنسکی نمیتواند به اروپا برای کمک به اوکراین به تنهایی تکیه کند.
یک ماه پیش، سران کشورهای عضو اتحادیه اروپا در اجلاس بروکسل با خوشبینی پیشبینی کردند که به توافق مهمی در مورد استفاده از ۱۴۰ میلیارد یورو از داراییهای مسدود شده روسیه به عنوان «وام غرامت» دست خواهند یافت تا کییف را حداقل برای دو سال آینده در وضعیت مالی امن و با ثباتی قرار دهند.
اما در یک تنش دیپلماتیک و سیاسی بزرگ، این طرح در میانه مخالفتهای گسترده از سوی بلژیک از هم گسست.
-عدم دستیابی به اتفاق نظر گسترده درباره استفاده از داراییهای روسیه
مذاکرات اکنون بین مقامات کمیسیون اروپا و دولتهای اتحادیه اروپا، به ویژه بلژیکیها در حال شدت گرفتن است، اما به گفته چندین مقام که مانند دیگران خواستند نامشان فاش نشود، هنوز هیچ پیشرفتی حاصل نشده است.
برخی دیپلماتها امیدوارند که فشارها از سوی ترامپ، باعث شود تا بلژیک و سایر کشورهای اتحادیه اروپا که در مورد طرح داراییهای مسدود شده تردید دارند، مجبور به همراهی شوند.
مقامات گفتند یکی از ایدههایی که رد نشده است، استفاده از برخی از داراییها در کنار اوراق قرضه مشترک اتحادیه اروپا یا کمکهای مالی مستقیم بالقوه از دولتهای اتحادیه اروپاست.
اما برخی دیگر از دیپلماتهای اتحادیه اروپا نگرانند که اگر طرح نهایی صلح شامل اشارهای به استفاده از همین وجوه باشد، کل ایده وام غرامت به اوکراین با استفاده از داراییهای مسدود شده از بین برود.
طرح اولیه پیشنهاد میداد که از این داراییها در یک سرمایهگذاری در اوکراین استفاده شود و نیمی از درآمد حاصل به ایالات متحده اختصاص یابد، مفهومی که اروپاییها آن را به عنوان اقدامی «رسواییآمیز» رد کردند.
با این حال، هنگامی که تحریمهای روسیه در نهایت لغو شود، یوروکلیر موسسه سپردهگذاری مالی مستقر در بلژیک که داراییهای توقیفشده را در اختیار دارد، ممکن است در نهایت مجبور شود پول را به مسکو بازگرداند.
این امر میتواند مالیاتدهندگان اتحادیه اروپا را در بازپرداخت پول نقد با مشکل مواجه کند؛ سناریویی که احتمالا بر دوش دولتهای اتحادیه اروپا سنگینی خواهد کرد، زیرا آنها در هفتههای آینده در حال بررسی این موضوع هستند که آیا از ایده وام حمایت کنند یا خیر.
بعد از این مساله، رویکردی که مطرح میشود، مساله حفظ صلح است. اوایل امسال، امانوئل ماکرون رئیس جمهور فرانسه و کر استارمر، نخست وزیر انگلیس تلاشهایی را برای جلب حمایت از یک نیروی حافظ صلح بینالمللی از کشورهای داوطلب که «ائتلاف مشتاقان» را تشکیل میدهند، رهبری کردند.
یک سال پیش از آن، ماکرون حتی ایده «نیروی زمینی» را قبل از پایان درگیری اوکراین مطرح کرده بود.
اما رئیس جمهور فرانسه دیگری در این باره صحبتی به میان نیاورده است.
به عنوان نشانهای از اینکه هرگونه مذاکرهای در مورد اعزام نیرو به اوکراین در فرانسه چقدر دشوار خواهد بود، درخواست جدی «فابین ماندون» ژنرال ارشد جدید فرانسه از شهرداران برای آمادهسازی شهروندان برای جنگ احتمالی با روسیه، غوغایی به پا کرد و محکومیت احزاب سیاسی اصلی این کشور اروپایی را به دنبال داشت.
این ژنرال ارشد ارتش فرانسه همچنین هشدار داده بود که اگر این کشور «آماده پذیرش از دست دادن فرزندان خود و تحمل رنج اقتصادی به دلیل اولویت دادن به تولید دفاعی نباشد، در معرض خطر قرار خواهد گرفت».
ماکرون اما تلاش فراوان به خرج داد تا این مناقشه را فروبنشاند و گفت، اظهارت این ژنرال ارتش از متن اصلی خارج شده است.
در آلمان، یوهان وادهفول، وزیر امور خارجه این کشور گفت که برلین با استقرار یک تیپ آماده به رزم در لیتوانی «در حال حاضر سهم ویژهای در جبهه شرقی» دارد افزود: «کل منطقه بالتیک منطقهای کلیدی است که ارتش آلمان بر آن تمرکز خواهد کرد. من فکر میکنم که این نیز حمایت کافی و گستردهای برای اوکراین است.»
اوکراینیها خواهان تعهد عمیقتری در خاک خود بودند، اما کشورهای اروپای غربی نگرانند که با اعزام سربازان به خطوط مقدم، تلفات زیادی متحمل شوند.
«گرگ سونسون» رئیس جمهوریخواهان آمریکایی در انگلیس گفت: «حداقل ترامپ در این مورد صادق است. ما میتوانیم روسیه را شکست دهیم. فکر میکنم با فرض اینکه سلاح هستهای وجود نداشته باشد، به سرعت آنها را شکست خواهیم داد. ما روسیه را شکست میدهیم. اما مردم زیادی میمیرند.»