منابع دیپلماتیک در سازمان ملل می‌گویند پیش‌نویس جدید آمریکا و طرح موازی روسیه درباره غزه طی روز دوشنبه به رأی گذاشته می‌شود و در حالی که واشنگتن برای جلب حمایت‌ها فشار می‌آورد، مسکو و پکن همچنان به انتقاد از مفاد طرح آمریکایی ادامه می‌دهند.
به گزارش ایسنا، یک دیپلمات سازمان ملل به خبرگزاری آسوشیتدپرس اعلام کرد که قرار است پیش‌نویس آمریکایی درباره غزه و همچنین پیشنهاد روسیه طی روزهای آینده برای رأی‌گیری در شورای امنیت مطرح شود.
این مقام گفته است پیش‌بینی می‌شود پیش‌نویس واشنگتن بتواند ۹ رأی لازم را کسب کند و احتمال دارد روسیه و چین به‌جای وتو، از رأی دادن خودداری کنند.
در همین راستا، خبرگزاری فرانسه به نقل از منابع دیپلماتیک گزارش داد، شورای امنیت روز دوشنبه درباره طرح آمریکا برای حمایت از «طرح رئیس‌جمهور این کشور برای توقف جنگ غزه» رأی‌گیری خواهد کرد. این اقدام پس از فشارهای دیپلماتیک آمریکا برای پیشبرد متن پیشنهادی‌اش صورت می‌گیرد؛ متنی که با مخالفت روسیه و چین و طرح جایگزین مسکو مواجه شده است.
ایالات متحده طی دو هفته گذشته سه نسخه اصلاح‌شده از پیش‌نویس خود را میان اعضای شورای امنیت توزیع کرده است؛ پیش‌نویس‌هایی که به «طرح جامع ترامپ» درباره آتش‌بس، سازوکارهای اجرایی و ترتیبات امنیتی مربوط می‌شود.
به گفته منابع آگاه، گفت‌وگوهای آمریکا با چین و روسیه به بن‌بست رسیده و در پی آن، مسکو پیش‌نویس جداگانه‌ای ارائه داده است. بخشی از اعتراضات روسیه و چین به موضوع «شورای صلح» و نحوه اداره سازوکارهای اجرایی طرح مربوط می‌شود.
اختلافات دو طرح
بر اساس اطلاعات منتشرشده، آمریکا تلاش می‌کند پیش از آغاز مناظره رسمی اعضای شورا درباره متن، فضای سیاسی را مدیریت کند. واشنگتن در اقدامی کم‌سابقه چندین بیانیه رسمی درباره محتوای پیش‌نویس خود منتشر کرده است. آخرین مورد بیانیه‌ای است که با امضای آمریکا، قطر، مصر، امارات، عربستان سعودی، اندونزی، پاکستان، اردن و ترکیه منتشر شد و در آن، این کشورها از پیش‌نویس آمریکا برای «پایان دادن به جنگ غزه» حمایت کردند. با وجود این، بیانیه مذکور وارد جزئیات بخش‌های مورد اختلاف – از جمله اعتراضات روسیه، چین و حتی برخی دولت‌های عربی – نشده است.
پیش‌نویس روسیه
همزمان روسیه نیز روز پنج‌شنبه نسخه اولیه پیش‌نویس خود را منتشر کرد.
متن روسی، کوتاه و یک‌صفحه‌ای است و با یادآوری قطعنامه‌های مرتبط سازمان ملل و ارجاع به ابتکارات مصر، قطر، ترکیه و آمریکا آغاز می‌شود.
در این پیش‌نویس، شورای امنیت از آتش‌بس حاصل‌شده در غزه و آزادی بخشی از اسرا و بازداشت‌شدگان استقبال می‌کند.
طبق طرح پیشنهادی روسیه، شورای امنیت خواستار اقدام عملی برای ادامه اجرای آتش‌بس از سوی همه طرف‌ها با هماهنگی سازمان ملل می‌شود.
شورای امنیت همچنین از دبیرکل سازمان ملل می‌خواهد گزینه‌های اجرایی طرح جامع از جمله «گزینه‌های استقرار نیروی بین‌المللی برای تثبیت اوضاع» را ارائه کند.
در این پیش‌نویس همچنین شورای امنیت خواستار دسترسی کامل و بی‌مانع به کمک‌های بشردوستانه در سراسر غزه است.
در این طرح همچنین با هرگونه تغییر جمعیتی یا جغرافیایی در نوار غزه مخالفت شده است.
روسیه در ادامه بر راهکار دودولتی و ضرورت یکپارچگی غزه و کرانه باختری تحت حکومت تشکیلات خودگردان تأکید دارد.
تحلیل‌ها نشان می‌دهد مسکو تلاش دارد نقش سازمان ملل را در مدیریت بحران و نظارت بر «نیروی بین‌المللی» و اجرای طرح تقویت کند.
نسخه‌های آمریکایی و نقاط اختلاف
پیش‌نویس‌های اصلاح‌شده آمریکا نیز با وجود برخی تغییرات برای افزایش نقش فلسطینی‌ها، همچنان با انتقاداتی روبه‌روست.
از جمل انتقادات وارده به طرح آمریکا؛ ابهام در مفاد اجرایی و نبود جدول زمانی مشخص، عدم واگذاری نقش کافی به سازمان ملل در مدیریت «شورای صلح» و «نیروی تثبیت‌کننده آتش‌بس»، تضعیف غیرمستقیم جایگاه تشکیلات خودگردان فلسطین و نادیده گرفتن بخش زیادی از مطالبات روسیه و چین درباره حذف اشاره به «شورای صلح» است.
در نسخه سوم طرح آمریکا، بند تازه‌ای درباره «مسیر قابل اتکا برای تعیین سرنوشت فلسطینی‌ها و تشکیل کشور» افزوده شده است، اما این مسیر مشروط و بدون زمان‌بندی مشخص است. همچنین این نسخه شامل ضمیمه‌ای ۲۰ بندی مربوط به طرح ترامپ است.
پیش‌نویس آمریکا همچنین اجازه ایجاد «شورای صلح» و «نیروی بین‌المللی تثبیت‌کننده» را می‌دهد؛ نیرویی که قرار است با هماهنگی مصر و رژیم صهیونیستی، مدیریت امنیت، روند خلع سلاح گروه‌های مقاومت و همکاری با پلیس فلسطین را بر عهده بگیرد. خروج نیروهای رژیم صهیونیستی از غزه در این متن مشروط به «پیشرفت در تثبیت امنیت و خلع سلاح» عنوان شده است.
واکنش روسیه
در همین راستا، نمایندگی روسیه در سازمان ملل در بیانیه‌ای جداگانه، پیش‌نویس آمریکا را فاقد الزامات حقوق بین‌المللی لازم دانست و گفت این متن «اختیارات واقعی» را از شورای امنیت سلب می‌کند.
مسکو تأکید کرده است که طرحش با هدف «توانمندسازی شورای امنیت برای نظارت، ایجاد سازوکارهای شفاف و تضمین پاسخ‌گویی» ارائه شده است.
روسیه تأکید کرده است که پیش‌نویس پیشنهادی‌اش به‌جای تقابل با آمریکا، تلاش دارد متن واشنگتن را به چارچوب قطعنامه‌های معتبر قبلی بازگرداند و نقش سازمان ملل را در مدیریت بحران تقویت کند.
این کشور همچنین از دبیرکل سازمان ملل خواسته است گزینه‌های اجرای بخش‌های مرتبط با «طرح جامع ترامپ» را برای تصمیم‌گیری در اختیار شورا قرار دهد.
در مجموع، قرار است رأی‌گیری درباره دو متن رقیب – طرح آمریکا و پیش‌نویس روسیه – طی روز دوشنبه برگزار شود؛ رأی‌گیری‌ای که می‌تواند مسیر آینده مدیریت جنگ غزه و نقش شورای امنیت در تعیین سازوکارهای سیاسی و امنیتی آن را مشخص کند.