تبیان: یکی از مهمترین مهارت ها برای زندگی با همسر عصبانی، این است که بتوانید از سرایت عصبانیت او به خودتان پیشگیری کنید. برای این کار چند توصیه زیر می تواند به شما کمک کند.
مهارت اول: خودمان به نقطه جوش نرسیم
1. خودتان را واکسینه کنید. خودتان را عادت بدهید به اینکه در موقعیت های روزمره ی برانگیزاننده ی خشم بتوانید آرامش و عقلانیت تان را حفظ کنید.
اگر عصبانیت همسر شما مکرر و به شدتی است که به شکستن وسایل خانه و کتک زدن به شما می انجامد، او را متقاعد کنید که به همراه هم به یک متخصص مراجعه کنید
2. به خودتان حق ندهید. وقتی همسرتان عصبانی می شود، شما آزرده می شوید و دلتان می خواهد یک جوری جواب این آزردگی را بدهید. به همین خاطر به خودتان حق می دهید که در برابر عصبانیت او شما هم عصبانی شوید و تلخی رفتارش را به او بچشانید.
اما باور کنید که با این کارِ شما نه تنها او متوجه اشتباه بودن رفتارش نمی شود بلکه شما هم خودتان را به فردی تابع رفتارهای او تبدیل می کنید. پس در مواجهه با عصبانیت همسر ، به خودتان حق عصبانی شدن ندهید. برای رسیدن به این هدف به خودتان یادآوری کنید که «هر کس مسئول رفتار خودش است».
3. مراقب فکرتان باشید. وقتی با عصبانیت همسرتان مواجه می شوید، هزار و یک فکر به سراغتان می آید. مثلاً به ذهنتان می رسد که «نباید کم بیاوری»، «نباید بگذاری اینطوری تحقیرت کند»، «جلویش بایست وگرنه فکر می کند حق با او است»، «الآن جلویش نایستی، دفعه بعد بدتر می کند» و غیره.
برای مقابله با این فکرها چند تا کار می توانید بکنید: اول، فکرهایی را که در این موقعیت به ذهن تان می آید یادداشت کنید. بعد آنها را به چالش بکشید؛ مثلاً از خودتان بپرسید «خیلی خب من نباید کم بیاورم، اما آیا وقتی که از عصبانیت او من هم عصبانی می شوم بیشتر کم آورده ام یا وقتی که اجازه نمی دهم عصبانیتش مرا عصبانی کند؟». سپس سعی کنید بفهمید که چرا این فکر به ذهن تان رسیده است. مثلاً آیا به این دلیل به تحقیر شدن فکر کردید که از تحقیر شدن می ترسید؟ چرا از تحقیر شدن می ترسید؟ وغیره. وقتی ماهیت و هدف این فکرها برایتان مشخص شد گام های بعدی را بردارید. مثلاً در موقعیت مواجهه با عصبانیت همسر، به خودتان بگویید «من این فکرهای موذی را می شناسم و اجازه نمی دهم من را عصبانی کنند».
4. حواستان را به جایی دور، پرت کنید. تمرکزتان را به هر چیزی به جز عصبانیت همسرتان معطوف کنید. مثلاً صلوات بفرستید، اعداد را بشمارید، کمی آب بخورید و...
مهارت دوم: دلایل عصبانیت همسر را بشناسیم
قبل از اینکه قضاوت های شخصی در مورد دلایل عصبانیت همسر به سراغتان بیاید، علت را مستقیماً از خود او جویا شوید. در این موارد بهتر است از کلمه «چرا» که احساس بازجویی را برای همسر ایجاد می کند، پرهیز کنید و به جای آن از «چیزی شده؟» استفاده کنید.
به طور کلی عصبانیت دلایل زیادی دارد: رایج ترین دلایل آن احساس بی عدالتی، نادیده گرفته شدن، افسردگی، یادگیری و عادت، و احساس ناامنی است. به جز این ها احساس نیاز به کنترل همسر و انتظارات نامعقول هم می توانند موجب بروز عصبانیت بشوند.
مهارت سوم: رفتار درست را بلد باشیم
1. پیشگیری کنید. تا حد مقدور مواردی که همسرتان را عصبانی می کنند دستکاری نکنید. هر چه تعداد عصبانیت های او کم تر شود، وی فرصت بیشتری برای یادگیری شیوه های سالم ابراز هیجان و رسیدن به خودباوری در زمینه تنظیم رفتارهای خود، خواهد داشت.
2. واسطه، بی واسطه. بدون واسطه با همسرتان صحبت کنید. از او بخواهید دلایل عصبانیتش را برای شما بگوید. وقتی حرف می زند به چشمهای او نگاه کنید، حرف هایش را خلاصه کنید و چیزهایی را که از حرفهای او می فهمید به او بازتاب بدهید. حرفش را قطع نکنید و هر چیزی را که می گوید فوراً به خودتان نگیرید. وقتی نوبت حرف زدن شما شد، بدون قضاوت و تهاجم، احساساتتان را بگویید.
3. همدلی کنید. وقتی دلیل واقعی عصبانیت همسرتان را فهمیدید، سعی کنید خودتان را جای او بگذارید و احساساتش را درک کنید.
پس در مواجهه با عصبانیت همسر، به خودتان حق عصبانی شدن ندهید. برای رسیدن به این هدف به خودتان یادآوری کنید که «هر کس مسئول رفتار خودش است»
4. امنیت ایجاد کنید. انتقاد های نابجا و مکرر، تمسخر، دروغ ،کم توجهی و ... رفتارهایی هستند که احساس امنیت عاطفی همسر را از بین می برند. حرف های خوب و ابراز احترام و توجه کافی را جایگزین کنید.
5. یک سوزن به خود، یک جوال دوز به همسر. قبل از این که به فکر تغییر رفتار همسرتان باشید، خودتان را تغییر بدهید.
6. بلا نگو، بگو همسر. به همسرتان به چشم یک دشمن نگاه نکنید. بلکه او را به عنوان کسی ببینید که به دلایلی احساساتش جریحه دار شده است و نمی داند درد این جراحت را چطور باید بروز دهد.
7. در کوره باقی بمانید. اجازه ندهید عصبانیت، احترام بین شما را از بین ببرد. آرامش و عقلانیت خود را حفظ کنید و از شخم زدن بیهوده گذشته و گفتن حرف های غیر محترمانه پرهیز کنید تا احترام خودتان حفظ بشود.
8. وسط دعوا، حلوا خیرات کنید. جواب هر «هایی» «هوی» نیست، گاهی سکوت بهترین پاسخ است. این به معنی این نیست که حق را به طرف مقابل می دهید بلکه به معنی این است که به او فرصتی می دهید تا بدون هیچ مزاحمتی صدای بلند خودش را بشنود و به چیزهایی که می گوید کمی فکر کند.
9. چوب در لانه زنبور نکنید. موقع عصبانیت همسر، وقت خوبی برای به رخ کشیدن نقطه ضعف های او نیست. با این کار هیزم در آتشی می ریزید که قبل از هر کس، دامن خودتان را می گیرد.
10. همسری کنید. مسئولیت عصبانیت همسرتان را به عهده نگیرید، بلکه با مهربانی و قاطعیت از او بخواهید که خودش مسئول رفتارهایش باشد. برای او پدری و مادری نکنید و فقط همسرش باشید.
11. عقل سالم در بدن سالم. با هم به پیاده روی بروید. افزایش تحرک و فعالیت دو نفره ضمن این که فرصت خوبی برای آشنا شدن با احساسات همدیگر است به شما و همسرتان کمک می کند تا قدرت تفکر و تصمیم گیری بهتری پیدا کنید.
12. منطقی هدف گذاری کنید. برای تغییر رفتارتان، هدف گذاری و برای هدف هایتان، زمانبندی داشته باشید. یادتان باشد هیچ تغییری یک شبه اتفاق نمی افتد.
13. از یک متخصص کمک بگیرید. اگر عصبانیت همسر شما مکرر و به شدتی است که به شکستن وسایل خانه و کتک زدن به شما می انجامد، او را متقاعد کنید که به همراه هم به یک متخصص مراجعه کنید. این رفتارهای او می توانند دلایل زیادی داشته باشند مثلاً عادتی باشند که از پدر و مادر آموخته شده یا علامتی از یک بیماری پنهان باشند که با اغلب دارو و درمان برطرف می شوند.
14. مهربان باشید. اگر مهربان نباشید، همسرتان به هیچ یک از حرف هایتان گوش نمی کند و در نتیجه تغییری هم اتفاق نمی افتد. پس گذشت های قبلی خود را به سر او نکوبید. یادتان باشد عصبانیتِ همسر شما علامتی از یک کمبود در زندگی او است. و تنها راه تسکین و شاید درمان این کمبود، مهربانی شما است.