: سخنگو است اما تناقض گویی هایش گاهی افکار عمومی را کلافه می کند.حتی بسیاری از مردم ماجرای حذف یارانه نقدی را از چشم او می بینند و معتقدند وقتی پشت میکروفن قرار می گیرد اخبار خوشی در کار نیست.او مردی از دیار میرزا کوچک خان است و هر چند که در بین همشهریانش چهره ای محبوب به شمار می رود، اما مخالفین جدی هم دارد.صحبت از محمد باقر نوبخت حقیقی است.مردی که  حالا مرز شصت و پنج سالگی را گذرانده  و در سمت های مختلف در دولت یازدهم مشغول انجام وظیفه است. 

او معاون رئیس جمهور و رئیس سازمان مدیریت برنامه ریزی کشور است . محمد باقر نوبخت حقیقی در سال 1329 در یک خانواده مذهبی در شهرستان رشت چشم به جهان گشود، مادر او خواهر آیت الله حجتی از روحانیون سرشناس گیلان است. او دارای سه برادر و سه فرزند است که یکی از برادرانش به نام علی از معاونان اسبق وزیر بهداشت  است .
 
نوبخت در دهه سوم زندگی اش به عنوان مدیر مدرسه شهید بهشتی  شهرستان رشت منصوب شد و پس از آن به  کرمانشاه نقل مکان کرد و مدیر کل آموزش و پرورش این استان شد.

او  از دوره سوم تا ششم مجلس شورای اسلامی به عنوان نماینده مردم رشت در مجلس حضور داشت، وی در هر چهار دوره به عنوان نماینده نخست شهرش و با اختلاف رای بالا نسبت به رقبا برگزیده شدو  در شانزده سال حضور در مجلس سخنگویی کمیسیون برنامه و بودجه مجلس را برعهده داشت تا از آن روزها سخنگو باشد.

معاون رئیس جمهور امروز، دارای مدرک دکتری تخصصی از دانشگاه آزاد اسلامی است همچنین دکتری تخصصی اقتصاد از دانشگاه Paisley, U.K و دوره بعد از دکتری در توسعه اقتصادی از مرکز مطالعات کاربردی ژنو سوئیس از دیگر سوابق او به شمار می رود.

نوبخت که از صاحب نظران حوزه اقتصاد به شمار می رود و بسیاری او را مغز اقتصادی دولت می دانند .او دارای مدرک دکتری تخصصی اقتصاد از انگلیس است و مولف بیش از بیست کتاب و مقاله در حوزه های مختلف علم اقتصاد .

او که از نزدیکان هاشمی رفسنجانی به شمار می رود  در کارنامه کاری خود سمت معاون پژوهشهای اقتصادی مرکز تحقیقات استراتژیک مجمع تشخیص مصلحت نظام و دبیرکل حزب اعتدال و توسعه را نیز دارد. نوبخت در انتخابات ریاست‌جمهوری سال 1392 از حامیان حسن روحانی بود و به عنوان سخنگوی ستاد انتخاباتی وی فعالیت می‌کرد و به استانهای مختلف برای جذب آراء مردم برای روحانی سفر می‌کرد.

 

گفته می شود او پیش از آنکه حسن روحانی به ریاست جمهوری برسد، در مرکز تحقیقات استراتژیک معاون پژوهش های اقتصادی بود و به این ترتیب از سال ها قبل با روحانی رابطه دوستانه داشته و دارد.پس از انتخاب دکتر حسن روحانی به عنوان رئیس جمهور کشور، مرداد سال 1392 نوبخت به عنوان معاون برنامه‌ریزی و نظارت راهبردی و سرپرست معاونت توسعه مدیریت و سرمایه انسانی رئیس‌جمهور منصوب شد. پس از آن به انتخاب هیات وزیران به عنوان سخنگوی دولت یازدهم شروع به فعالیت کرد و در ادامه با  احیای دوباره سازمان مدیریت و برنامه ریزی کشور طی حکمی از سوی ریس جمهور به عنوان ریس این سازمان منصوب شدتا از چند شغله های معروف دولت روحانی باشد.

نوبخت چپ است یا راست؟

درباره گرایشات سیاسی نوبخت اما اطلاعات ضد و نقیض موجود است.منتقدانش در جناح اصلاح طلباندر حال حاضر او را راست می نامند و برخی اصولگرایان او را چپ می دانند.در عین حال خود او می گوید که اعتدال گراست!

در هر حال تاریخ نشان می دهد، پس از اعلام کاندیداتوری هاشمی رفسنجانی در اردیبهشت 84 محمدباقر نوبخت، سخنگوی ستاد انتخاباتی وی شد. جلوداری این حزب نسبت به دو تشکیلات دیگر درون گفتمانی و نزدیک به هاشمی رفسنجانی یعنی حزب کارگزاران سازندگی و حزب اسلامی کار باعث شد که نقش‌آفرینی حزب اعتدال و توسعه بیشتر به چشم آید.

اولین مناظره تلویزیونی میان کاندیداها به مناظره میان نوبخت و خوش‌چهره سال 1384، مربوط می‌شود. در آن مناظره نوبخت به عنوان نمایندهٔ هاشمی رفسنجانی و محمد خوش‌چهره نیز به عنوان نمایندهٔ محمود احمدی‌نژاد که دو کاندیدای راه‌یافته به مرحله دوم ریاست جمهوری بودند، حضور داشتند.

درآن مناظره نوبخت درباره مباحث غیراقتصادی صحبت کرد که خوش‌چهره با شنیدن صحبت‌های ایشان درب روان‌نویس خود را بست و آن را رها کرد و خطاب به نوبخت گفت: «شما کم آوردید. آدمی هم که کم بیاورد تخریب می‌کند. به ایشان گفتم که حرف اقتصادی بزنید که آقای هاشمی مسکن را چه کار می‌خواهند بکند؟ ...»

این مناظره بازتاب‌های بسیاری داشت. به گفته برخی کارشناسان سیاسی، رفتار نادرست نوبخت در این مناظره باعث شکست هاشمی و حرکت خوش چهره کفه ترازو را برای احمدی‌نژاد سنگین‌تر کرد.

نوبخت در نشست اصلاح‌طلبان در خرداد 1388، ضمن انتقاد از تحقق نشدن اهداف دولت نهم، در حمایت از میرحسین موسوی تصریح کرد: اگر موسوی روزی استعفا داد بدان علت بود که می‌خواستند جنگ با کشور دیگری را بر او تحمیل کنند و او نیز می‌گفت اگر من نخست‌وزیر هستم این تندروی‌ها چیست. کنار میرحسین موسوی زهرا رهنورد است که مشاوری امین برای وی است و می‌تواند از مطالبات زنان به خوبی دفاع کند. امروز دیگر توزیع سیب‌زمینی و سهام عدالت، چک پول و توزیع باعجله 80 هزار تومان سود سهام عدالت نتیجه نمی‌دهد و همین‌ها موجب شده تا رأی موسوی بالاتر برود ولی اگر همین کارها را یک نماینده مجلس انجام می‌داد صلاحیت وی رد می‌شد ... او در این نشست ضمن بیان ارادت به آقایان کروبی و رضایی و تأیید شایستگی آن‌ها گفت: «موسوی را انتخاب مناسبی میدانم.»

محمدباقر نوبخت نماینده سابق مردم شهرستان رشت در مجلس که پیش از ثبت‌نام هاشمی رفسنجانی در انتخابات یازدهمین دوره ریاست جمهوری به عنوان سخنگوی ستاد حسن روحانی منصوب شده بود، رئیس ستاد انتخابات هاشمی رفسنجانی در استان گیلان شد. پس از رد صلاحیت هاشمی وی دوباره به عنوان سخنگوی ستاد حجت‌الاسلام روحانی و یکی از حامیان و فعالان اصلی او فعالیت خود را آغاز کرد و در جذب آرای مردم برای روحانی به استان‌های مختلف سفر کرد.

از سوی دیگر، ایرج ندیمی نماینده سیاهکل و هم استانی نوبخت در سایت شخصی خود ضمن انتقاد از مواضع بودجه‌ای محمدباقر نوبخت، با طعنه به او درباره مواضع سیاسی اش نوشته است: "این‌که مثلاً آقاى نوبخت در دوره اول نمایندگى (دوره دوم) تا ششم چه مباحثى را از نظر فکرى (راست یا اصلاح‌طلب) تعقیب مى‌کرد، و یا این‌که با چه تحصیلاتى وارد مجلس شد و دوران تحصیل هماهنگ با نمایندگى ایشان در اسکاتلند، آیا حضورى بوده یا مکاتبه‌اى، ربط به ما ندارد، و یا این‌که ایشان از کى چپ و ... شده است، باز به ما ربطى ندارد، اما... ."

به این ترتیب می توان فهمید که نوبخت در طی دوران نمایندگی خود در مجلس از اعضای جناح راست محسوب می شده و از سال 84 با حمایت از کارگزاران ؛ میرحسین موسوی و سپس حسن روحانی مواضع سیاسی خود را تغییر داده است.

 
 نوبخت در سال‌های جوانی ؛
 
در عکس زیر اولین نفر از سمت راست محمد باقر نوبخت سخنگوی دولت است. وی در سال ۶۴ به عنوان خدمه‌ی کاروان حج تمتع در یکی کاروان‌سراهای زائران ایرانی در مکه حضور داشت.

 

از عزاداری پرداخت یارانه توسط دولت تا خوشحالی تقسیم پول بین مردم 

در این میان حرف و حدیث های یارانه ای حاشیه هایی برای آقای سخنگو ایجاد کرده که باعث شده وی به ضد و نقیض گویی مشهور شود.به عنوان مثال با وجود اینکه از زبان سخنگوی دولت نقل می شد که دولت برای پرداخت یارانه عزا می گیرد ، او ضمن تکذیب این موضوع اعلام کرده بود : مشکلی از لحاظ بودجه ای برای پرداخت یارانه نداریم ، هنگام پرداخت یارانه نه تنها عزا نمی گیریم بلکه از این موضوع که این پول بین مردم تقسیم می شود خوشحال هستیم اما مسئله اینجاست که می توان این پول را به شکل بهتری و در غالب پروژه های عمرانی  مورد استفاده قرار داد که  بازدهی بیشتری برای مردم داشته باشد. جالب اینجاست که بعد از این اظهارات مشخص شد دولت بخشی از مبلغ مورد نیاز برای پرداخت یارانه را از خزانه برداشت کرده است و بعد از ان هم حذف یارانه بگیرها آغاز شد.

فعالیت های نوبخت در شهرستان ها شبهه انتخاباتی دارد

چندی قبل بود که با داغ شدن بازار انتخابات گمانه زنی های رسانه ای پیرامون قرار گرفتن مدیران حزبی در سیستم دولت مطرح شد و تاثیر گذاری این مدیران به صورت غیر مستقیم بر روند انتخابات  نقل محافل مختلف به ویژه جریان های سیاسی رقیب بود و با وجود تکذیب های مختلفی که توسط افراد مختلف صورت گرفت اما سخت می توان باور کرد فعالیت های این قبیل از مدیران که چهره شناخته شده آنها نوبخت دبیر کل حزب توسعه و عدالت است، بدون رنگ و بوی انتخاباتی باشد.

این موضوع جایی پر رنگ تر شد که نوبخت در جمع خبرنگاران گفت: دولت از اصلاح طلبان معتدل به پاس تفکر و نگاهی که دارند قدر دان است و تمایل دارد مجلس آینده از اصلاح طلبان و اصولگرایان معتدل شکل گیرد که این مسئله از نقاط قوت مجلس می تواند باشد.

دو شغله بودن نوبخت

از سوی دیگر در میان هیاهوی دولت یازدهمی ها در باره چند شغله بودن دولت مردان قبلی، هم اکنون بیش از یک سال و شش ماه است که نوبخت دو شغله است یعنی هم مسئول معاونت برنامه ریزی است و هم سرپرستی معاونت توسعه نیروی انسانی را برعهده دارد و البته سخنگوی دولت نیز هست که این خلاف قانون خدمات مدیریت کشور و خلاف قانون اساسی است .البته سخنگویی دولت شغل محسوب نمی شود!

تناقض وعده های نوبخت و اقدامات دولت

تناقض گویی های نوبخت در دولت یازدهم اما به یارانه نقدی ختم نشد.با وجود اینکه نوبخت در اسفند 93 اعلام کرده بود قیمت بنزین و گازوئیل سایر فرآورده های نفتی گران نمی شود اما این حرف او سه ماه بیشتر دوام نیاورد و در پنجم خرداد 94 شاهد افزایش قیمت فرا آورده های نفتی بودیم.

این عدم هماهنگی بین اعضای کابینه و سخنگو تنها در مورد مذکور دیده نمی شود و بارها این مساله رخ داده که نوبخت صحبت ها و اظهارات وزرای دولت را تکذیب کرده است.

به عنوان مثال، سخنگوی دولت صحبت های طیب نیا وزیر اقتصاد را مبنی بر بدهی 540 هزار میلیاری دولت تکذیب کرده و در اظهار نظری جالب گفت : برای اولین بار است که این رقم بدهی را می‌شنوم. فکر نمی‌کنم بدهی دولت اینقدر باشد!

این تناقض گویی ها پیرامون پرداخت یارانه ها هم ادامه داشت و معاونین وزیر اقتصاد از حذف افراد بعد از بررسی وضعیت مالی آنها می گفتند و نوبخت بر پرداخت یارانه به تمام کسانی که ثبت نام کرده اند اسرار داشت که این موضوع هم خودش حواشی بسیاری پدید آورد.

اظهارنظرهای نوبخت در مورد تصميمات دولت و بعد تکذيب آن از سوي وزرا يا شخص وي ديگر تبديل به ضرب المثل ايرانيان شده است. نوبخت زماني از تغييرات کابينه سخن گفت و اعلام کرد که دولت خود را براي تغييرات آماده مي کنند. همين سخنان باعث شد تا بسياري رسانه ها از سخنان آقاي سخنگو به اين نتيجه برسند که تغييرات در دولت تدبير و اميد حتمي است. حتي برخي از رسانه ها اسامي را نيز مطرح کردند.

مسئله ديگر گراني نان بود. در حالي که مسئولان دولتي همچون معاون اجرايي روحاني از برنامه دولت براي گران کردن نان سخن مي گفتند، نوبخت چنين گمانه زني هايي را تکذيب مي کرد و در نهايت خود او در نشست خبري اعلام کرد که نان گران خواهد شد.

به نظر مي رسد محمدباقر نوبخت به عنوان سخنگوي دولت هماهنگي شاياني با اعضاي دولت ندارند و يا اينکه اعضاي دولت او را چندان در جريان امور کار نمي گذارند. اين در حالي است که سخنگوي دولت به عنوان سخنگوي رئيس جمهور و تمام اعضاي دولت است و نمي شود او يک بيت يا يک قافيه بگويد و وزرا بيت هاي با قافيه هاي متفاوت.

نوبخت : در سال 88 حامی مهندس موسوی بودیم

دبیر کل حزب اعتدال و سخنگوی دولت یازدهم اما از حمایت از میرحسین موسوی در انتخابات 88 نیز سخن گفته است.او با بیان اینکه این حزب در سال 88 حامی مهندس موسوی بود در مجموعه طیف‌بندی‌های سیاسی، جریان اعتدال همیشه جریان میانه بوده، گفته بود:ما برای آمدن آقای موسوی به عرصه انتخابات نقش مشوق را بازی نکردیم، اما از بین دوستانی که نامزد شده بودند، کسی که در نهایت رئیس‌جمهور شد مقبول ما نبود و اگر باز به آن زمان بازگردیم ضمن احترام به ایشان بازهم معتقد نیستیم که ایشان می توانست جمهوریت نظام را ریاست کند. 

در نهایت بین آن جمع ما آقای مهندس میرحسین موسوی را مناسب‌تر از ایشان می‌دانستیم. ما ستاد اصلی ایشان نبودیم و مانند خیلی دیگر از افراد از ایشان اعلام حمایت کردیم و به عنوان یک ستاد فرعی در انتخابات حضور داشتیم.

نوبخت تاکید کرده بود: طبیعی است که چون رابطه تشکیلاتی بین ما وجود نداشت، بعد از اعلام نتایج انتخابات ما چندان پیگیر نبودیم. بعد از انتخابات هم فقط یک بار مهندس موسوی را ملاقات کردم و زمانی که آن اتفاقات افتاد دیگر امکان تماس با ایشان وجود نداشت و شاید ایشان با ستاد اصلی خود در ارتباط بود. حزب اعتدال و توسعه هم در آن ایام با توجه به محدودیت‌هایی که برای احزاب وجود داشت در حد صدور بیانیه‌ها فعالیت داشت. ما همیشه معتقد بودیم که همه باید به وحدت و انسجام ملی فکر کنیم.

نوبخت: هرگز دلمان با منتخب مردم در سال 84 صاف نشد!

نوبخت در اظهار نظر های مختلف پیرامون ریس دولت نهم و دهم همیشه تاکید داشته است که از لحاظ تفکر و نگرش سیاسی با ایشان در تضاد هستیم و احمدی نژاد برای ریاست جمهوری نظام مقبول ما نبود و در صورت برگشت زمان هم تصمیم کنونی را خواهیم گرفت و با او همراه نخواهیم شد.
 
 
 موضع گیری نوبخت پیرامون مسئله حصر

محمد باقر نوبخت در آخرین نظر خود پیرامون مسئله حصر و ممنوع التصویری ریس جمهور دولت اصلاحات نیز گفت: دولت قول هایی که پیرامون مسائل مختلف داده را فراموش نکرده است و در این زمینه هم پیگیر هستیم و  اقدامات اثر بخشی انجام خواهیم داد و ریس جمهور هیچ یک از قول هایش را فراموش نکرده است.

 

واکنش تند نوبخت به پخش نشدن مصاحبه ظریف

اما بعد از اینکه مشخص شد مصاحبه  عادل فردوسی پور با محمد جواد ظریف  در برنامه نود اجازه پخش دریافت نکرده است  نوبخت به این اتفاق واکنش تندی نشان داد و علیه صدا و سیما موضع گرفت. 

سخنگوی دولت درواکنش به پخش نشدن مصاحبه وزیر امور خارجه تصریح کرد:برخی ها جایگاه صداوسیما را از یک رسانه ملی و فراگیر به یک رسانه حزبی تنزل داده اند.

از موضع گیری در مورد رابطه با عربستان تا شوخی نوبخت با قطع رابطه جیبوتی با ایران
 
سخنگوی دولت یازدهم اما طنز کلامی هم داشته است.طنزی که مصداق بارز آن در ماجرای قطع رابطه عربستان با ایران طی اعدام شیخ نمر پیش آمد.محمدباقر نوبخت سخنگوی دولت با اشاره به قطع روابط سياسی عربستان و ايراندر این خصوص گفت: ايران کشور بزرگی است و در مرحله‌ای هستيم که با استقبال انبوه کشورهای ديگر برای بسط و توسعه روابط مواجهيم، عربستان چه سهمی از توسعه ملی ما را تامين می‌کند که نگران قطع رابطه آن و برخی کشورهای ريزه‌خوار آن باشيم؟
 
سخنگوی دولت افزود: قابل تذكر است كه در سی و چند سال انقلاب اسلامی کشورهای بزرگ قطع رابطه را با ايران تجربه كردند و رژيم عربستان نيز از دنبال كردن سياست‌های ناپخته خود متضرر خواهد شد.

محمد باقر نوبخت گفت: عربستان از قطع رابطه با ایران متضرر مى شود حتى اگر دولت بزرگى چون جیبوتى هم آن ها را همراهى کند.