به گزارش شهرداری نیوز سابقه تونل سازی در ایران سابقه ای چندین هزار ساله است. ساخت قنات های بی شمار در کشور به دلیل آبرسانی به مناطق خشک موجب شده است که نام ایران همواره در کنار حفر تونل ها آورده شود اما تونل سازی درون شهری که با عبور خودرو همراه باشد برای نخستین بار با احداث تونل رسالت انجام شد.

تونل رسالت تونلی 950 متری است که با تاخیر 76 ماهه بعد از 12 سال در تیرماه سال 85 به بهره برداری رسید. بعد از ساخت تونل رسالت، تونل 2 کیلومتری توحید در دستور کار شهرداری تهران قرار گرفت که با وجود این که بیش از دو برابر تونل رسالت است در مدت زمان کمتر از 30 ماه به بهره برداری رسید؛ مدت زمانی که به گفته کارشناسان اگر قرار بود به شیوه تونل رسالت انجام می شد 30 سال به طول می انجامید.

درهای نیایش به روی شهروندان گشوده شد

هم اکنون بعد از تجربه ساخت 2 تونل درون شهری، ساخت تونل نیایش با طول تقریبی 6/7 کیلومتر که البته با احتساب رمپ‌ها و دسترسی‌ها به بیش از 10 کیلومتر می‌رسد در دستور کار مدیران شهری قرار گرفته که در بهمن سال گذشته از مسیر شرق به غرب این تونل بهره برداری به عمل آمد و مسیر غرب به شرق آن نیز همزمان با تکمیل بزرگراه صدر افتتاح خواهد شد.

پروژه تونل نیایش و طبقاتی شدن بزرگراه صدر دو کد پروژه ای است که با هم دیده شده بود اما به دلیل تحریم های بین المللی و تاخیر در ورود تجهیزات ساخت بزرگراه صدر مدیران شهری مجبور شدند که با وجود تکمیل بودن تونل نیایش افتتاح آن را به طور آزمایشی انجام دهند تا بار ترافیک به بزرگراه در دست ساخت صدر وارد  نشود.

تونل نیایش که عنوان دومین تونل بلند شهری را در سال 2012 از آن خودد کرده بود در حالی در دستور کار قرار گرفت که طراحی آن کاملا ایرانی است و سرعت بالای انجام پروژه در مقایسه با تونل توحید و رسالت، طراحی 4 خروجی اضطراری در تونل نیایش، لحاظ آخرین استاندارد بین المللی در طراحی و ساخت، خشک کردن دریاچه ملت در عرض یک ماه، ارتباط دو تونل شمالی و جنوبی به فاصله هر 500 متر، ایجاد رمپ‌های اضطراری، مقاومت در برابر زلزله 10 ریشتری و سیل از ویژگی‌های منحصربفرد پروژه تونل نیایش است.

به طور حتم یکی از ویژگی های بارز تونل نیایش دو راهی بودن این تونل است؛ از زمانی كه طرح مطالعاتی تونل نیایش آغاز شد، همه كارشناسان و مدیران شهری می‌دانستند كه تجربه جدیدی در امر تونل سازی در كشور، خاورمیانه و حتی جهان رخ خواهد داد. تونل نیایش تونلی است  كه دو مسیر رفت و برگشت آن با فاصله‌ای از یكدیگر قرار گرفته و از همه مهم‌تر 5 دو راهی مهم و حساس در این پروژه طراحی شده است.

بزرگترین دوراهی اين معبر زيرزميني، در بخش‌غربی تونل شمالی احداث ‌شده و علاوه بر امکان ادامه مسیر به سمت بزرگراه نیایش، دسترسی به بزرگراه کردستان از‌طریق تونل کردستان را نيز تسهیل می‌كند.

زمانی كه شهروندان در تونل شرقی یا غربی نیایش در مسیر رفت یا برگشت در حال حركت هستند در صورتی كه بخواهند تغییر مسیر داده و وارد سایر شبكه‌های بزرگراهی تهران شوند می‌توانند با استفاده از این دوراهی‌ها كه در داخل تونل در نظر گرفته شده این تغییر مسیر را بدون كوچك‌ترین مشكلی انجام دهند.

یکی از ویژگی هایی که پروژه های عمرانی را در سطح بالا قرار می دهد میزان خدمات دهی این پروژه ها به شهروندان است ، طبق بر آوردهای انجام شده تونل نیایش از جمله پروژه هایی است که بیش از یک قرن به شهروندان سرویس خواهد کرد، این تونل از نظر کیفیت قابل مطرح شدن در سطح بین المللی است و کیفیت و رنگ بتنی که در این تونل استفاده شده بسیار قابل ملاحظه است.

افتتاح تونل امیر کبیر و تنفس محدوده بازار

پروژه ساخت تونل اميركبير يكي از پروژه‌های مهم شهر تهران است كه قرار است روزنه ای شود برای تنفس محدوده مرکزی شهر و به ویژه بازار تهران .

سال هاست که ریه های بازار تهران از دود خودروها پر شده و این محدوده نای نفس کشیدن ندارد اما این روزها خبر از تکمیل پروژه ای به گوش می رسد که قرار است راهی برای نفس کشیدن این منطقه قدیمی پایتخت باشد. کارشناسان معتقدند که اهمیت کارکردهای ترافیکی تونل امیر کبیر در بافت های پر تراکم مناطق 12 و 14 کمتر از تونل بزرگ نیایش نیست و می تواند حجم ترافیک را از محدوده بازار به زیر زمین منتقل کند و از حجم ترافیک را در این محور کاهش دهد.

پروژه ساخت تونل اميركبير يكي از پروژه‌های مهم شهر تهران است كه از سال 88 در دستور کار شهرداری تهران قرار گرفت تا سه راه امین حضور را به بزرگراه امام علی (ع) متصل کند؛ این پروژه که راه خود را از زير پرترددترين معابر شرق تهران بازمي‌كند می تواند تاثیر به سزایی بر کیفیت زندگی در شرق تهران و محدوده بازار بگذارد.

پروژه ساخت تونل اميركبير که در شرق بازار تهران در‌حال اجراست  یکهزار و 717 متر امتداد دارد . تونل امیرکبیر در تقاطع خيابان درودیان با خيابان نيكنام به دوشاخه تونل مجزا تقسیم می‌شود كه يكي از زير خيابان نيكنام به مسير جنوب به شمال بزرگراه امام علي(ع) متصل‌شده و ديگري در امتداد خيابان دروديان به مسير شمال به جنوب این بزرگراه دسترسي پيدا‌مي‌كند.

 به‌این ترتیب نه‌تنها بار‌سنگین ترافیکی منطقه بازار (سه راه امین حضور) به بزرگراه امام علی(ع) كه یک بزرگراه مؤثر شمالی- جنوبی است، منتقل‌می‌شود بلکه با پيش‌بيني یک خط اتوبوس تندرو در‌جهت حركت از بزرگراه امام‌علي(ع) به سمت منطقه بازار، عملاً امكان دسترسي به قلب اقتصادي پايتخت براي شهروندان آسانتر خواهدشد.

این مطالب تنها کارکردی برای شاخه شمالی تونل است. با احداث شاخه جنوبی که تا میدان کلانتری ادامه‌دارد، امکان اتصال تونل اميركبير به‌طرح تعریض خیابان کرمان فراهم‌مي‌شود تا با ‌ایجاد ارتباط منطقه بازار با این معبر حمل و نقلی مهم در محدوده شرق تهران، تونل مذكور کارکرد ترافیکی اصلي خود را پيدا كند.

عملیات عمرانی تونل امیر کبیر تا پایان سال 91 به اتمام رسید و هم اکنون در مرحله هوشمند سازی است، این تونل به دلیل ارتباط با بزرگراه امام علی(ع) همزمان با بهره برداری از بزرگراه امام علی (ع) که در 5 خرداد ماه است مورد بهره برداری قرار خواهد گرفت.

در بخش حدفاصل شرق خیابان هفده شهریور تا غرب خیابان شکوفه ساخت پارکینگ طبقاتی سه طبقه با ظرفیت حدود 500 خودرو و یک مجتمع تجاری-اداری دیده شده است . طراحی پارکینگ امیر کبیر به گونه‌اي است كه دسترسي به آن هم از درون تونل و هم از بيرون آن امكانپذير خواهد بود.

بر اساس طراحی‌های انجام‌شده، سقف طبقه آخر پارکینگ با سطح زمین یا تراز صفر هم تراز می‌شود و پس از آن تلاش برای احداث يك مجتمع تجاری- اداری آغاز خواهد شد.

اول توحید ، بعد نیایش...

تونل توحید که دومین تونل شهری پایتخت است نقطه عطفی در تاریخ تونل سازی مدرن به حساب می آید، این تونل کاملا ایرانی به گفته کارشناسان در مقام مقایسه با تونل‌های مشابه در مناطق شهری اروپا نه تنها چیزی کم ندارد بلکه در زمره تونل های زیرزمینی پیشرو دنیاست.

ساخت تونل توحید تحت اصول پذیرفته شده در کنوانسیون روش‌های تونل‌سازی ساخته شده و مورد تأیید انجمن بین‌المللی تونل‌سازی (ITA) است و با در نظر گرفتن این ملاحظات، تونل توحید هم در مرحله ساخت و هم به هنگام بهره‌برداری امن و ایمن به بهره برداری رسید.

تونل توحید از دو تونل کنار هم به طول ۲۱۳۶ متر تشکیل شده که هرکدام از تونل‌ها شامل ۳ باند رفت و برگشت بوده و به عنوان نخستین تونل شمال به جنوب تهران، بزرگراه چمران را به بزرگراه نواب صفوی پیوند می‌دهد. ساخت این تونل در رکوردی بی سابقه طی ۳۰ ماه به پایان رسید و در زمان خود عنوان بزرگترین تونل شهری ساخته شده در ایران را از آن خود کرد.

ساخت این تونل از خرداد ماه سال 86 آغاز و کلنگ آن توسط محمدباقر قالیباف، شهردار تهران به زمین زده شد و پس از دو سال همزمان با آغاز دهه فجر این پروژه به دست مردم و طی مراسمی خاص به بهره برداری رسید.

تونل توحید در رکوردی بی‌سابقه طی ۳۰ ماه به پایان رسید و این درحالی است که این تونل سه برابر تونل رسالت است و در مقایسه با این تونل ۲۷ سال زودتر ساخته و مورد بهره‌برداری قرار گرفته است.

تجهیزات و مشخصات این تونل مجهز به ژنراتورهای اختصاصی بوده که در هنگام قطع سراسری شبکه برق تهران، تونل بصورت خودکار دارای برق خواهد بود همچنین جهت تهویه آن از ۷۰ دستگاه جت فن و ۱۱ دستگاه اگزاست فن بهره گرفته شده ‌است. این تونل بمانند تونل رسالت دارای سامانه هوشمند تنظیم نور بیرونی و درونی تونل است و بکارگیری بیش از ۳ هزار شمع و ۲۵ هزار قطعه بتونی و نصب سامانه هوشمند در برابر زلزله باعث شده این سازه در برابر زلزله‌های ۷ و ۸ ریشتری مقاوم بوده و از آن بعنوان پناهگاهی برای اسکان مردم در هنگام وقوع زلزله‌ها نام‌برده شود.

تونل 11 ساله رسالت

تونل رسالت نخستین تونل شهری بود که عملیات احداث آن در دهه 70 در دستور کار شهرداری تهران قرار گرفت و از زمان روی کاغذ آمدن طرح تا زمان بریده شدن روبان 11 سال طول کشید تا شهروندان نخستین تونل شهر خود را مشاهده کنند.

تونل 950 متری رسالت ،نخستین تجربه ساخت تونل بود که اندیشه پنج شهردار پایتخت را به‌خود مشغول کرد اما تابلوهای روزشمار ابداعی قالیباف به داد تونل رسالت رسید و با وجود اینکه نخستین بار قول افتتاح آن بر زبان محمود احمدی‌نژاد و در بهار 84 جاری شد، محمدباقر قالیباف توانست افتخار افتتاح آن را در 15 تیر‌ماه سال 85 از آن خود سازد.

تونل رسالت از میدان آفریقا شروع و به بزرگراه کردستان ختم می‌شود. با اجرای این پروژه بار ترافیکی بزرگراه شهید همت کاهش یافته است. این تونل شامل دوقسمت است که قسمت اول دارای دو تونل که طول آن تقریبا ۸۲۲ متر و از میدان آفریقا تا دره نظامی گنجوی است و قسمت دوم دارای دو تونل بهم چسبیده که طول آن تقریبا برابر ۱۶۰ متر بوده که از دره نظامی گنجوی تا بعد از خیابان اسدآبادی امتداد می یابد.