بهداشت الکترومغناطیس شاخهای از دانش است که به بررسی میزان امواج رادیویی اطراف ما پرداخته و بهترین ابزار و روشها را در جهت حفظ و ارتقاء سلامت شهروندان برای استفاده صحیح از دستگاههای پرتوزا و نیز برای نحوه حضور در مکانهای حاوی امواج رادیویی توصیه میکند.
محمد شمسایی- کارشناس حوزه امواج و ارتباطات رادیویی در گفتوگو با ایسنا اظهار کرد: آگاهی از شدت میدان الکترومغناطیس و میزان تشعشعات امواج رادیویی در محیط کار و زندگی، یکی از مبانی مهم و آغازین در موضوع بهداشت الکترومغناطیس است؛ به عبارت دیگر اولین گام برای اجرای بهداشت الکترومغناطیس، تعیین وضعیت چگالی شدت میدان در محدوده حضور انسان است.
وی افزود: میزان انرژی پرتوهای محیط اطراف باید به صورت مستمر و مبتنی بر یک فرآیند مدون و استاندارد به گونهای اندازهگیری شود که نتایج آن قابل مقایسه با مقادیر تعیین شده در توصیه نامههای ملی و بینالمللی باشد، از این رو اگرچه اندازهگیری میزان شدت میدان الکترومغناطیس یک کار تخصصی است و صرفا باید توسط کارشناسان فنی و متخصص و با استفاده از تجهیزات ویژه انجام شود، اما آشنایی عمومی با مفاهیم و تجهیزات اندازهگیری پرتوهای رادیویی و ملاحظات مربوط به آن بسیار مفید بوده و امکان اطلاع از تغییرات شدت میدان اطراف را با استفاده از تجهیزات غیرحرفهای برای عموم مردم فراهم میکند.
شمسایی با بیان اینکه تلفن همراه به عنوان وسیعترین، پرکاربردترین و نزدیکترین تجهیز رادیویی به انسان، دارای ملاحظات فراوانی در حوزه بهداشت الکترومغناطیس است، گفت: گوشی تلفن همراه، شبکه تلفن همراه و تنوع تجهیزات و کاربردهای جانبی آن، بخش عمدهای از توصیههای بهداشت الکترومغناطیس را به خود اختصاص داده و عدم توجه کافی به توصیههای مذکور میتواند سلامت جسمی و روانی انسان را با مخاطره مواجه کند. بنابراین توصیه می شود برای دور نگه داشتن گوشی تلفن همراه از سر و گردن از هنذفری سیم دار استفاده شود، جابه جایی گوشی تلفن همراه بین گوش چپ و راست در فواصل زمانی ۱ دقیقه ای مورد توجه قرار گیرد؛ از بلندگوی گوشی با رعایت حقوق اطرافیان استفاده شود.
این کارشناس حوزه امواج و ارتباطات رادیویی در ادامه تشریح کرد: با دور شدن از بی تی اس، گوشی تلفن همراه توان تشعشعی خود را برای برقراری ارتباط با بی تی اس افزایش میدهد بنابراین در صورت کامل نبودن نماد میزان آنتن دهی، باید یا طول مکالمه را کاهش داد و یا از روش های دور نگهداشتن گوشی از سر و گردن استفاده کرد. از آنجایی یکی از اصول ALARA و بهداشت الکترومغناطیس، حفظ حداکثر فاصله از منبع تشعشع است؛ بنابراین در صورت ضرورت استفاده از تلفن همراه، توصیه می شود برای دور نگه داشتن گوشی تلفن همراه از بدن و بویژه سر خود، در هنگام مکالمه و یا گوش کردن موزیک، از هندزفری سیم دار استفاده کنید.
به گفته وی بسیار مشاهده میشود که خیلی از خانمها بویژه خانمهایی که راننده سرویس مدارس هستند، گوشی تلفن همراه را بین گونه و مقنعه خود قرار میدهند تا در حال رانندگی راحتتر با تلفن همراه صحبت کنند اما این با تمام اصول بهداشت الکترومغناطیس تعارض دارد و در طولانی مدت ممکنه باعث سردرد و سرگیجه می شود.
شمسایی با اشاره به اینکه معمولا برای خرید یک گوشی تلفن همراه جدید به برند، مدل، سیستم عامل، قیمت، امکانات، زیبایی و غیره از آن توجه می کنیم افزود: اما توصیه بهداشت الکترومغناطیس این است که برای خرید گوشی تلفن همراه، قبل از هر مشخصه، باید از استاندارد تشعشعی گوشی تلفن همراه یا همان SAR اطمینان پیدا کرد. همچنین با توجه به احتمال وجود تجهیزات غیر استاندارد در بازار، توصیه بهداشت الکترومغناطیس این است که قبل از خرید تجهیزات پرتوزا بویژه گوشی تلفن همراه، از تشعشع استاندارد و گواهی تایید نمونه آن که فهرست آنها در پرتال سازمان تنظیم مقررات و ارتباطات رادیویی به آدرس www.cra.ir درج گردیده مطمئن شوید.
این کارشناس حوزه امواج و ارتباطات رادیویی در پایان علاوه بر موارد گفته شده توصیه کرد برای تعمیر و یا تعویض قطعات تجهیز رادیویی صرفا به تعمیرگاه های مجاز مراجعه شود، در غیر این صورت هرگونه تعمیر و یا تعویض قطعات تجهیزات رادیویی منجر به تغییر کالیبراسیون و نهایتا تغییر خروجی تشعشعی آن شده و مغایر با اصول و توصیه های بهداشت الکترومغناطیس است.