فرارو- قادر باستانی؛ شبکه اجتماعی تلگرام، توانسته است دل مخاطب ایرانی را برباید. هر روز آمار کاربران این شبکه نسبت به روز قبل افزایش می‌یابد. به عنوان کار‌شناس ارتباطات‌انسانی، می‌خواهم چند نکته برای استفاده‌کنندگان از شبکه‌های اجتماعی مثل تلگرام، اینستاگرام، واتس‌آپ، تانگو و نظایر آن یادآور شوم.
نکته اول و اساسی این است، به یاد داشته باشیدکه در ارتباط با دیگران، معنی منتقل نمی‌شود. معنی درون آدم‌هاست و این پیام است که انتقال می‌یابد.
فرض کنید شما لطیفه‌ای را در تلگرام برای فرد یا گروهی ارسال می‌کنید. این لطیفه می‌تواند برای یک فرد جالب و مهیج و خنده‌دار باشد، برای فرد دیگر بی‌احترامی تلقی شود و شخص دیگری آن را با بی‌ادبی و توهین مترادف بداند؛ درحالی که قصد و نیت شما این بوده که از لطیفه خوشتان آمده و آن را برای دیگران فرستاده‌اید، تا بخندند و شاد شوند.
مخاطب ما، نیت‌سنج در اختیار ندارد، بنابراین نمی‌تواند قصد و نیت ما را آن‌طور که دوست داریم، دریابد.
مطلبی که شما ارسال می‌کنید، می‌تواند برای هر مخاطب، معنی خاصی با توجه به منبع معنی آن شخص داشته باشد.
همیشه یادتان باشد، «منبع معنی» هر شخص که در مغز او قرار دارد و در طول سالیان عمر او و بر اساس تجربیات و آموخته‌هایش شکل گرفته، منحصر به خود اوست و با منبع معنی افراد دیگر متفاوت است.
یک تصویر، یک مطلب، یک شعر، یک آیکون گرافیکی و یا یک ویدئو برای هر فرد، به تناسب منبع معنی خاص آن فرد، تأثیرات مختلفی دارد.
من در کتاب اصول و تکنیک‌های برقراری ارتباط مؤثر با دیگران، به تفصیل چگونگی شکل‌گیری منبع معنی و مهارت ارتباط درست با دیگران را شرح داده‌ام،
اما خلاصه کلام این است که فکر نکنید هر احساسی که شما با دیدن یک ویدئو و یا خواندن یک مطلب دریافت می‌کنید، دیگران نیز همان احساس را پیدا می‌کنند.
ضمن اینکه هر مطلبی در شبکه اجتماعی ارسال می‌کنید، بدانید که آن مطلب معرف شخصیت شماست و قضاوت افراد درباره شما را تحت تأثیر قرار می‌دهد.
بنابراین توجه کنید که همه مثل شما فکر نمی‌کنند و هر کس به نوع خاصی، پیامتان را تفسیر و تأویل می‌کند.
نکته بعدی این است که سعی کنید، شبکه‌های اجتماعی را به محلی برای ارتباط صحیح و انسانی مبتنی بر احترام متقابل تبدیل کنید.
ارسال مطالب جلف و سبک، شخصیت شما را نزد دیگران خدشه‌دار می‌کند.
وقتی مطلبی را آماده ارسال می‌کنید، فکر کنید و مطمئن شوید که مطلب مفیدی است و برای مخاطب و یا مخاطبان جالب توجه خواهد بود.
در گروه‌هایی که عضو هستید، تلاش کنید، احترام و ادب اجتماعی حاکم باشد.
دوستان خود را ترغیب کنید تا از این وسیله ارتباطی خوب، بسیارکارا و مؤثر، به شکل مناسب استفاده کنند.
اگر مطلبی را نامناسب یافتید، آن را به شکل مستقیم و صریح، به فرستنده پیام اعلام کنید، شاید قصد ارسال‌کننده چیز دیگری بوده باشد و خود نداند.
نکته سوم این است که از اسم واقعی خود در شبکه اجتماعی استفاده کنید.
این کار باعث می‌شود تا در ارسال پیام، دقت بیشتری مبذول کنید. استفاده از اسامی غیرواقعی یا ننوشتن نام کامل، نشان‌دهنده اعتماد به نفس اندک است.
علاوه بر آن، ممکن است نشان دهنده این باشد که برای دیگران احترام قایل نیستید.
نکته بعدی اینکه، گروه‌ها در شبکه‌ای مثل تلگرام، به دلایل خاصی تشکیل می‌شود؛ مثلاً همکلاسی‌های دوران دانشگاه، همکاران یک سازمان، ساکنین یک مجتمع مسکونی، اعضای یک گروه فرهنگی یا علمی، هواداران یک شخص و یا یک حزب و نظایر آن، برای ارتباط با همدیگر گروه تشکیل می‌دهند.
همیشه قبل از ارسال عکس، ویدیو یا نوشته، به تناسب آن مطلب با اهداف گروه فکر کنید. مطالب ارسالی باید با اهداف گروه هماهنگ باشد.
توصیه چهارم این است که سعی کنید به جای ارسال مجدد مطالب دیگران، خودتان مطلبی تولید کنید و بنویسید.
مثلاً کتابی اگر خوانده‌اید و نکته‌ای از آن برایتان جالب بوده، آن را برای دوستانتان بنوسید.
اگر امروز مطلبی شنیده‌اید و راجع به آن نظری دارید، دیدگاه خودتان را بنویسید. خاطراتتان را بیان کنید.
یادتان باشد یک نوشته از خودتان به اندازه ده‌ها بار کپی‌کردن مطالب دیگران ارزش دارد.
نکته دیگر این است که ساده، روان و درست بنویسید. غلط املایی و انشایی در متن ارسالی، تصویر شما نزد مخاطب را بی‌مقدار و حقیر جلوه می‌دهد.
همچنین اگر با کسی صمیمی هستید، به خود اجازه ندهید، در فضای عمومی گروه با او شوخی کنید.
دوستی نوشته بود، گمان نکنید قرار است شما در این گروه‌ها، دیگران را نصیحت و ارشاد کنید؛ دیگران هم به اندازه شما صلاحیت دارند.
از گفت‌وگوهای شخصی دونفره در گروه‌ها بپرهیزید؛ تمام اپلیکیشن‌های ارتباطی، امکان چت‌های دو نفره را مهیا کرده‌اند.
به اهداف گروهی که در آن عضو هستید، پای‌بند باشید و در بحث‌ها شرکت کنید. اگر گروهی برایتان جذابیتی ندارد، با ترک گروه، جا را برای دیگران باز کنید.
گاهی مطلبی دریافت می‌کنید که از شما تقاضا دارد، آن را برای دوستانتان ارسال کنید؛ این کار را نکنید، مگر اینکه مطمئن باشید، آن مطلب صحیح و مفید است.
مراقب باشید ناخواسته باعث ترویج خرافات و شایعات بی‌اساس نشوید.
گاهی رقبای تجاری، برای از میدان به در کردن رقیب خود، مطلب دروغی راجع به یک محصول منتشر می‌کنند که فلان دارو یا شامپو یا هر محصول دیگری به خاطر فلان موضوع، قابل مصرف نیست. وقتی شما این مطلب را برای دیگران ارسال می‌کنید، در واقع آلت دست آن فرد واقع می‌شوید. همیشه قبل از ارسال هر مطلب، درباره آن فکر و جستجو کنید.
نکته آخر اینکه، گاهی احساس می‌کنید نوشتن مطلب برایتان سخت است. در این حالت از اپلیکیشن ضبط موبایل خود استفاده کنید.
مطالب خود را شفاهی بیان کنید، ضبط نمایید، سپس پیاده کنید.
تمرین مستمر این کار، شما را به نویسنده‌ای متبحر تبدیل می‌کند.
کوتاه سخن اینکه، شبکه‌های اجتماعی، فرصت بسیار خوبی برای بهتر زیستن و انسانی‌تر عمل‌کردن است. قدر این فرصت را بدانیم.