مهر: دریاچه پریشان یکی از زیباترین دریاچههای آب شیرین ایران بود، زمانی که آب داشت، زمانی که حیات داشت، حالا دیگر هیچ ندارد. خشکسالی، کشاورزیهای بیامان و خارج از ضوابط، چاههای مجاز و غیرمجاز همه دستبهدست هم دادند تا شیره جانش را بمکند.
اول از سطح تالاب شروع شد، آب به سمت زمینهای کشاورزی پمپاژ شد اما بارانی در کار نبود تا جبران مافات کند بعدازآن دریاچه کوچک و کوچکتر شد، همه یک آن چشمباز کردند و دیدند تالاب خشکشده، آنهایی که دریاچه را دوست داشتند برکهای درست کردند تا زیستمندان پریشان را به آن منتقل کنند تا نمیرند، تا امید داشته باشند روزی حال تالاب خوب میشود.
اما برداشت آب تمامی نداشت، چاهها از عمق زمین آب برداشت میکردند، از سفرههای زیرزمینی سهم پریشان را میمکیدند و پسازآن نوبت به چشمههایی رسید که کمابیش آب را وارد تالاب میکردند.
حالا هیچچیز دیگری نمانده، نه آب دریاچه، نه بستر تالاب و نه چشمهها، خشکسالی هم امان تالاب را برید تا هیچگاه پریشان یکدل سیر از آب باران غوطهور نشود.
دریاچه پریشان
چشمه بنگ که قلب تالاب پریشان نیز بهحساب میآمد، خشکشده و دوستداران پریشان میگویند اگر زمستان پربارشی نداشته باشیم، با این وضع چاههای آب و کشاورزی بیامان و خشکسالی دیگر نباید امید زیادی به احیاء داشت.
در این رهگذر دبیر موسسه ۱۳ فروردین با اشاره به خشک شدن کامل چشمه بنگ بهعنوان تنها چشمه باقیمانده در پریشان به خبرنگار مهر گفت: با توجه به استمرار خشکسالی در منطقه کازرون و عدم ورود آب به دریاچه پریشان، تنها چشمهای که از این دریاچه طی چند سال گذشته باقیمانده بود نیز بهطور کامل خشکشده است.
علیاکبر کاظمینی با اشاره به وضعیت بحرانی پریشان بیان کرد: وجود این چشمه باعث شده بود که تا حدودی اکوسیستم منطقه حفظ شود اما با خشک شدن آن، تنها امید برای احیاء دریاچه نیز از بین رفت.
وی با اشاره به وجود برکهای در این دریاچه اظهار داشت: باهمت یکی از کشاورزان منطقه برکهای در دریاچه پریشان با آب تلمبه چاه کشاورزی پُر و به دنبال آن، آبزیان جمعآوری و به آن برکه منتقل شدند که با این اقدام جلوی از بین رفتن آبزیان و گونههای دیگر گرفته شد.
دبیر موسسه ۱۳ فروردین ادامه داد: این چشمه که از مهمترین چشمههای دریاچه پریشان به شمار میرفت، آخرین چشمه دریاچه بود که طی این مدت بهرغم خشکسالی و افت شدید سطح آبهای زیرزمینی، همواره آبدار بود به همین دلیل میتوان از آن بهعنوان قلب دریاچه یادکرد.
قلب تالاب پریشان چشمه بنگ است و اگر زمینهای کشاورزان خریداری شود؛ عبور و مرور آنها در منطقه قطعشده و اتفاقات اینچنینی رخ نمیدهد
کاظمینی افزود: علت خشک شدن چشمه بنگ چاههای اطراف این چشمه و فعالیتهای کشاورزی در فصل گرما و افزایش برداشت آب است که تنها راه برای نجات نیز خرید زمینهای این منطقه و نقلمکان کشاورزان از منطقه است.
وی بیان کرد: قلب تالاب پریشان چشمه بنگ است و اگر زمینهای کشاورزان خریداری شود؛ عبور و مرور آنها در منطقه قطعشده و اتفاقات اینچنینی رخ نمیدهد.
یک کارشناس حوزه محیط زیست نیز پیرامون خشک شدن چشمه بنگ به خبرنگار مهر گفت: خشکشده این چشمه بهعنوان یک بحران و فاجعه زیستمحیطی و بسیار نگرانکننده است.
علمدار علمداری با اشاره به اینکه در چشمه بنگ همیشه میزانی آب ثابت وجود داشته، اظهار داشت: دریاچه پریشان بهعنوان مهمترین دریاچه آب شیرین ایران دارای اهمیت زیادی است اما طی چند سال گذشته به دلیل برداشتهای بیرویه و خشکسالی با بحران دستوپنجه نرم کرده است.
وی با بیان اینکه چشمه بنگ برای اولین بار خشکشده، افزود: این تالاب به لحاظ زیستمحیطی از تالابهای بینظیر و منحصربهفرد کشور است ازاینرو باید هر چه سریعتر برای احیاء آن تدابیر لازم اتخاذ شود.
این کارشناس حوزه محیط زیست گفت: در حال حاضر بیش از هزار و۲۰۰ چاه در اطراف دریاچه وجود دارد که از این تعداد حدود ۲۰۰ چاه غیرمجاز فعالیت دارد و طی این مدت تمام رمق دریاچه را گرفتهاند.
علمداری خواستار مدیریت مصرف آب در اطراف این دریاچه شد و تأکید کرد: تا زمانی که برداشت از سفره آبهای زیرزمینی به این میزان باشد نمیتوان انتظار داشت که دریاچه احیا شود.
خشکسالی دریاچه پریشان
مدیرکل محیط زیست استان فارس نیز در این خصوص به خبرنگار مهر گفت: با توجه به خشکسالیهای اخیر در سطح استان و بهرهبرداری بیرویه از منابع آبی، ورودی آب به دریاچه پریشان کاهش چشمگیری داشت.
حمزه ولوی ادامه داد: در این سالها دریاچه بهطور کامل خشک شد و فقط یک چشمه به نام چشمه بنگ در این دریاچه به مقداری کمی آب در آن وجود داشت که این چشمه نیز بهطور کامل خشکشده است.
وی افزود: در حال حاضر به دلیل گرمای شدید چشمه بنگ و برکهای که به وجود آمده بود نیز بهطور کامل خشک شد.
مدیرکل محیط زیست فارس بیان کرد: اگر زمستان امسال شاهد بارش مناسب در سطح استان و منطقه باشیم میتوان امیدوار بود که این دریاچه وضعیت بهتری پیدا کند.
پریشان این روزها بیشتر از هر زمان دیگری به احیاء نیاز دارد. پریشان اندکاندک در حال خاموشی کامل است و با این روند روزی فرا خواهد رسید که اثری از آن نیز باقی نماند