فرارو: خوابیدن یک لذت واقعی است. با این وجود، خواب و یا بهتر بگوییم خوب خوابیدن برای زنده ماندن و طول عمر طولانیتر نیز امری ضروری است. با این وجود، به نظر میرسد که انسانها به طور فزایندهای کمتر میخوابند. در واقع، از هر چهار بزرگسال یک نفر معتقد است که استراحت خوبی ندارد.
راهکاری برای افزایش طول عمر افراد کم خواب
به همین دلیل مهم است که زمانی را برای تامل در عادات خواب خود از نظر کمی و کیفی اختصاص دهیم. مدت زمان مطلوب خواب برای بزرگسالان و افراد مسن هفت تا نه ساعت است. این مدت زمان برای کودکان طولانیتر است. شواهد فعلی نشان میدهند که خواب بسیار کم یا زیاد میتواند خطر مرگ و میر ناشی از همه علل را افزایش دهد. علاوه بر این، زنان بیشتر مستعد خواب کوتاهتر هستند.
اگر از خود میپرسید ورزش چه ارتباطی با خواب دارد پاسخ این است: ارتباط زیادی دارد. ما میدانیم که خواب و ورزش از طریق یک تعامل پیچیده و متقابل که شامل مسیرهای فیزیولوژیکی و روانشناختی متعددی است بر یکدیگر تاثیر میگذارند. متعهد شدن به انجام فعالیت بدنی کافی و حفظ عادات خواب سالم کلید افزایش طول عمر است.
علیرغم این واقعیت که تاکنون نتایج علمی به دلیل برخی محدودیتهای مطالعاتی چندان قطعی نبوده اعتقاد بر آن است که فعالیت بدنی کافی میتواند خطر مرگ و میر ناشی از خواب ناسالم را کاهش دهد. محدودیت اصلی تحقیق در این باره یعنی اندازه گیری ذهنی فعالیت بدنی در مطالعهای تازه در مورد ارتباط فعالیت بدنی و مدت خواب با خطر مرگ و میر که اخیرا نتایج آن در مجله اروپایی قلب و عروق منتشر شده برطرف شد.
در آن مطالعه فعالیت بدنی نزدیک به ۱۰۰ هزار شرکت کننده از هر دو جنس با میانگین سنی ۶۲ سال در بازه زمانی یک هفته اندازه گیری شد و پیامدهای مرگ ومیر به مدت هفت سال مورد ارزیابی قرار گرفتند.
در آن بازه زمانی کمی بیش از هزار نفر بر اثر ابتلا به بیماریهای قلبی و عروقی و ۱۸۰۰ نفر بر اثر ابتلا به سرطان جان خود را از دست دادند. مدت زمان خواب افراد مورد بررسی به سه گروه کوتاه (کمتر از شش ساعت در روز)، نرمال (شش تا هشت ساعت در روز) و طولانی (بیش از هشت ساعت در روز) تقسیم شد. فعالیت بدنی متوسط تا شدید بر اساس این که آیا با دستورالعملهای سازمان بهداشت جهانی مطابقت دارد یا خیر تقسیم بندی میشود: تقریبا ۱۵۰ دقیقه فعالیت بدنی متوسط یا ۷۵ دقیقه فعالیت بدنی شدید در طول هفته یا ترکیبی معادل.
با این نتایج، ارتباط مستقلی بین طول مدت خواب و خطر مرگ و میر در یک الگوی U شکل مشاهده شد به این معنی که کسانی که خواب کمی دارند (کمتر از شش ساعت در روز) و یا زیاد میخوابند (بیش از هشت ساعت روز) در معرض خطر بالاتر مرگ در مقایسه با افراد با مدت زمان خواب طبیعی (شش تا هشت ساعت) قرار داشتند. این موضوع در مورد خطرات مرگ و میر ناشی از تمام علل و خطرات مرگ و میر ناشی از علل قلبی و عروقی صدق میکرد. با این وجود، مدت زمان خواب با خطر مرگ و میر ناشی از سرطان ارتباطی نداشت.
اگر ارتباط فوق را بر اساس دستههای فعالیت بدنی طبقه بندی کنیم نتایج برای افرادی که توصیههای سازمان بهداشت جهانی را رعایت میکنند دلگرم کننده و مطلوب خواهد بود. پیروی از این دستورالعملها خطر مرگ و میر بیش از حد (به هر علت قلبی عروقی و مرتبط با سرطان) مرتبط با خواب بسیار کم یا زیاد را کاهش میدهد. بنابراین، فعالیت بدنی ممکن است ارتباط مضر مدت زمان خواب ناکافی با مرگ و میر را کاهش دهد. این دادهها هم چنین نشان میدهند افرادی که با کمترین خطر مرگ مواجه بودند کسانی هستند که مدت خواب طبیعی (شش تا هشت ساعت در روز) را همراه با فعالیت بدنی زیاد دارند.
جالبترین نتیجه از این مطالعه آن است که افرادی که ساعات زیاد و یا خیلی کم میخوابند در صورت رعایت توصیههای سازمان بهداشت جهانی در مورد فعالیت بدنی میتوانند خطر مرگ بالای خود را در مقایسه با افرادی که زمان ایده آل میخوابند کاهش دهند.
نویسندگان مقاله مرتبط با این ارزیابی در مورد سازوکارهایی که توسط آن پدیده کاهش خطر مرگ و میر در افرادی که زیاد و یا کم میخوابند با انجام فعالیت بدنی و ورزشی رخ میدهد به گمانه زنی پرداخته اند. خواب ضعیف با مواردی از جمله برانگیختگی بیش از حد سیستم عصبی سمپاتیک، مقاومت به انسولین، اختلال عملکرد اندوتلیال (لایه درون رگی) و التهاب همراه است. در همین حال، فعالیت بدنی با ویژگی هایی، چون تقویت آمادگی قلبی تنفسی، مهار پاسخ التهابی و بهبود متابولیسم گلوکز شناخته میشود.
این مطالعه به طور قطع تایید میکند که افزایش خطر مرگ و میر ناشی از مدت زمان خواب ناکافی (چه خیلی طولانی یا خیلی کوتاه) با عدم فعالیت بدنی تشدید میشود. بنابراین، این یافتهها از ادغام فعالیت بدنی در مداخلات بالینی خواب و دستورالعملهای بهداشت عمومی حمایت میکنند.