رویداد۲۴-میناسادات حسینی: قیمت دلار در بازار غیررسمی در کانال ۳۶ هزار تومان در حال پیش روی است. اعلام خبر ممنوعیت خرید و فروش دلار و ارز در خیابان از سوی رئیس پلیس امنیت اقتصادی تهران، موجب احتیاط معامله‌گران در معاملات شده و تقاضای ارزی را به خفا برده است. هرچند اعلام شده که هرگونه خرید و فروش ارز در خارج از شبکه صرافی و بانکی دلالی و جرم است، اما باید دید متقاضیان ارزی چگونه نیاز خود را تامین می‌کنند و بر قیمت‌ها در بازار اثرگذارند.
اگر نگاهی به جریان قیمتی دلار در آبان ماه که نوسانات غیرطبیعی دلار آغاز شد داشته باشیم، دقیقا روز ۱۶ آبان ماه بود که دلار با رسیدن به سقف تاریخی خود یعنی ۳۶۸۰۰ تومان آژیر خطر را به صدا درآورد. روند قیمتی دلار در آبان ۱۴۰۱ نشان می‌دهد این نوسان غیرطبیعی از دوشنبه ۹ آبان ماه بود که آغاز شد و لحظه به لحظه با افزایش تقاضای ارزی، سقف‌های جدیدی را زد تا آبان ماه را با دلار ۳۵ هزار تومانی به پایان بریم.
آذر ماه، اما دلار به تدریج شروع به صعود از ۳۵ هزار تومان کرد و بیشتر روز‌های این ماه را در کانال ۳۶ هزار تومان به پایان برده تا خود را در این کانال تثبیت کند؛ اما سوال اصلی این است که دلار در روز‌های آینده به چه سمت و سویی می‌رود؟
تلاش بازارساز برای کنترل سرکشی دلار
سید مرتضی افقه به اقتصاد ۲۴ می‌گوید: بازارساز برای کنترل قیمت دلار تا هفته اول دی ماه روز‌های سختی را در پیش خواهد داشت، زیرا تقاضای دلار پس از جام جهانی کاهش یافته و در اواسط آذر ماه دوباره افزایش می‌یابد.
این اقتصاددان در مورد پیش بینی قیمت دلار در روز‌های آینده نیز گفت: دلار ۴۰ هزار تومانی زیاد دور نیست و باید ببینیم بازارساز تا چه میزان سعی خود را به کار می‌بندد تا مانع از رسیدن دلار به این سقف قیمتی شود.
دلار باز هم سقف شکنی می‌کند؟
این عضو هیات علمی دانشگاه شهید چمران اهواز با اشاره به اینکه در حال حاضر متغیر روانی فعال‌ترین متغیر اثرگذار بر قیمت دلار در بازار است، گفت: بی ثباتی‌های بین المللی و ادامه تحریم‌ها و بن بست مذاکرات، کار را به جایی رسانده که قیمت دلار در مسیر جهش قرار گرفته است؛ به طوری که قیمت دلار در هفته ابتدایی آذرماه ۲.۷۹ درصد بوده و ۹۸۰ تومان نسبت به هفته پایانی آبان ماه ۱۴۰۱ رشد داشته است.
به اعتقاد افقه، گرچه هنوز کورسوی امید به برجام سوسو می‌زند، اما هر روز علائم منفی تری از آن می‌رسد مبنی بر اینکه راه توافق بسته شده است. اخیرا نیز اظهارنظر رابرت مالی، نماینده ویژه آمریکا در امور ایران نیز بر تنش‌ها دامن زده، زیرا از گزینه نظامی علیه ایران سخن گفته است.
روز‌های سختی در انتظار بازارساز است
این استاد دانشگاه تصریح کرد: در برهه کنونی در بازار دلار و ارز، آرامش روانی کارگزاران اقتصادی به هم خورده است. البته منظور از کارگزاران اقتصادی تنها بخش تولید و سرمایه‌های کلان نیست، بلکه آرامش کارگزاران کوچک نیز به هم خورده و همه نگران ارزش پول خود هستند و به نظر می‌رسد این مساله بر افزایش تقاضا تاثیر داشته است.
افقه ادامه داد: دولت بعد از هر جهش قیمت دلار تلاش کرده با ابزار‌های بسیار محدودی که در اختیار دارد آن را کنترل کند؛ هرچند آثار این کنترل‌ها هم محدود است و هم کوتاه مدت؛ کما اینکه در جهش اخیر، قیمت دلار تا محدوده کانال ۳۷ هزار تومان رسید، ولی با اقدامات کنترلی، مقداری کاهش یافت.
دلار بخریم یا نه؟
این اقتصاددان معتقد است: در حال حاضر همچنان اثر متغیر روانی بر قیمت دلار فعال است و هم تنش‌های داخلی ادامه یافته و هم تنش‌های خارجی به اوج خود رسیده اند؛ بنابراین به نظر می‌رسد این روند به مرور و آرامی ادامه پیدا می‌کند مگر اینکه شوک روانی جدیدی وارد شود.
افقه با بیان اینکه دلار ۴۰ هزار تومانی تا پایان آذر ماه غیرمحتمل نیست، ادامه داد: دولت در کشور ما برخلاف همه کشور‌هایی که در اینگونه موارد فعال هستند، منفعل است، زیرا بخش قابل توجهی از دلایل جهش قیمت ارز از تحولات بیرون کشور سرچشمه می‌گیرد؛ بنابراین دولت تنها ابزاری که برای کنترل قیمت در دست دارد همین مواردی است که تاکنون به کار گرفته و آثارش هم محدود و کوتاه مدت است.