روزنامه شرق در مصاحبه با سعید لیلاز از قول او نوشت: هر آدم عاقلی جای پوتین بود،به اوکراین حمله میکرد؛ شما کتاب «روسیه و غربانگاری» نوشته دکتر ژند شکیبی را که نویسنده ایرانی است و تسلط عالی به زبان روسی دارد و ساکن ایران هم نیست، بخوانید ببیند چه خبر است. در این کتاب مینویسد که رفتار غرب پس از فروپاشی چنان رذیلانه بود که شکلگرفتن پوتین پاسخی به این ذلت بود.
*به نظرم هرکسی در ایران دنبال دموکراسی است، باید ضدآمریکایی باشد، میخواهم بگویم رفتار کنونی روسیه بازتاب رفتار آمریکاست؛ همین ناتو را ببینید، اعضا را دو برابر کردند و مرزها را به سمت روسیه گسترش دادند که دلیلی نداشت جز فشار و تحریک روسیه.
*در این شرایط گروهی بحث اخلاقی میکنند که جنگ بد است و فلان است. بله من هم با جنگ مخالفم، اما مگر ما کم تاوان جنگ دادیم؛ در جریان تحریم اول و تحریم دوم بهویژه اول، نصف بیماران سرطانی ما مردند به خاطر کمبود یا گرانی دارو. از دوران مغول تا الان سابقه چنین فشاری بر ایران وجود ندارد.
*این کشتار اوکراینیها مایه تأسف من است، هرچند همین اوکراینیها همین تأسف را هم برای ما نداشتند و یک بار به این همه تحریم ظالمانه ذرهای اعتراض نکردند.
*سیاست عرصه قدرت است و نه اخلاق و اگر هم بحث اخلاقی را بخواهیم پیش بگیریم، اتفاقا باید سمت روسیه را بگیریم؛ البته من بهعنوان تاریخشناس میتوانم این حرف را بزنم اما مسئولان ما نباید چنین حرفی را بزنند. من نخبه، منی که ادعای روشنفکری میکنم، همانقدر که نباید دنبال عوام بروم، نباید دنبال دیپلماتها هم بروم؛ چون دیپلمات نیستم.
*این حمایتی که من از اوکراینیها در این شرایط به لحاظ اخلاقی میکنم، این پرسش را ایجاد میکند که چرا اوکراینیها سمت ما نایستادند؟ مقصر که ما نبودیم. میگویند من سمت دولت و حکومت را میگیرم، اما هیچکس به اندازه من تحت فشار نیست؛ در فردای پیروزی رئیسی من هم ممنوعالاشتغال شدم، هم ممنوعالتدریس هم ممنوعالخروج و هم پرونده سال هشتادوهشتم باز شد که به هیچ اصلاحطلبی چنین فشاری وارد نشد، اما این باعث نمیشود که پا روی حقیقت بگذارم.
*به باور من عملکرد دولت و حکومت ما در ماجرای این بحران بسیار هوشمندانه و دقیق بوده است.