روزنامه توسعه ایرانی از روند مذاکرات برجام در وین گزارش داده است.
در این گزارش می خوانید:
با اینکه پنجمین دور از مذاکرات وین نیز برگزار شد و علیرغم اینکه میخائیل اولیانوف، نماینده روسیه در این مذاکرات پیشبینی کرده بود که احتمالا این دور از گفتوگوها دور آخر برای احیای برجام باشد اما هنوز هم نمیتوان دورنمای روشنی از این نشستها داد.
خبرها درباره نشست وین روی محوری که یک سرش توافق را نزدیک و سر دیگر آن را دور از دسترس نشان میدهد، پراکنده هستند و معمولا تمامی اظهارات امیدبخش درباره آن با یک «اگر» همراه میشوند؛ مانند گفتههای دیروز سخنگوی وزارت امور خارجه که این دور از مذاکرات احیای برجام را دور آخر خواند «اگر» موضوعات کلیدی باقیمانده حل شوند.
العربی الجدید در گزارشی با موضوع مذاکرات وین و احیای برجام به خواستههای آمریکا در مذاکرات وین پرداخت و سانتریفیوژها را یکی از اصلیترین اختلافات موجود در وین برشمرد. این رسانه نوشت که آمریکا خواهان از بین رفتن سانتریفیوژهای پیشرفتهای است که تهران در نطنز و فردو از آن استفاده میکند. العربی الجدید نوشت که آمریکا خواهان از بین رفتن سانتریفیوژهای پیشرفتهای تهران است اما ایران به شدت با این خواسته آمریکا مخالف است و روسیه پیشنهاد داده که این دستگاهها در مکانی داخل ایران، تحت نظارت سازمان بینالمللی انرژی اتمی قرار گیرند.
العربی الجدید اضافه میکند که ایران به شدت با خواسته آمریکا مخالف است و روسیه با حمایت چین پیشنهاد داده که این دستگاهها در مکانی داخل ایران و تحت نظارت سازمان بینالمللی انرژی اتمی قرار گیرند. به نوشته این روزنامه قطری آمریکا تاکنون این پیشنهاد روسیه را نپذیرفته و طرفها در حال بررسی راهحلهای دیگری در مورد سانتریفیوژهای ایران هستند و آمریکا تعلیق تحریمهای بانک مرکزی و بخش نفتی ایران را منوط به حل مسأله سانتریفیوژها کرده است.
العربی الجدید در بخش دیگری از گزارش خود تمدید ممنوعیت فروش سلاح به تهران را خواسته دیگر آمریکا عنوان کرده است. این ممنوعیت مطابق برجام 18 اکتبر پارسال (27 مهر) به پایان رسید و قطعنامه دولت دونالد ترامپ برای تمدید آن با واکنش سرد و منفی اعضای شورای امنیت سازمان ملل متحد مواجه شد. اما حالا این گزارش رسانهای ادعا میکند که دولت بایدن خواهان تمدید آن است بدین معنی که ایران مانند گذشته حق خرید و فروش سلاح را نداشته باشد.
پیش از این اختلاف بر سر تحریمها، به عنوان مناقشه اصلی در وین مطرح میشد. آمریکا صرفا لغو تحریمهای مغایر با برجام را پذیرفته بود در حالی که دونالد ترامپ عنوان بسیاری از تحریمهای مغایر با برجام را به تحریمهای حقوق بشری و مبارزه با تروریسم تغییر داده بود. از این رو ایران خواستار لغو تمامی تحریمها بود. اکنون اما به نظر میرسد بخشی از این اختلافات حل شده و واشنگتن پذیرفته که برخی تحریمهایی که عناوین دیگری پیدا کردهاند را نیز بردارد اما ظاهرا این پذیرش را منوط به شروطی که برشمرده شد، کرده است.
در سوی دیگر روسیه و چین میکوشند تا هدایت طرفین برای حل اختلافات را به دست گیرند. آنطور که کاظم غریبآبادی، نماینده ایران در وین در توئیتی نوشت، سران نمایندگان ایران، روسیه و چین دیروز در نشستی سهجانبه مسائل مربوط به گفتوگوهای برجام را مورد بحث و بررسی قرار دادند.
سایه انتخابات بر سر این مذاکرات نیز بر تردیدها درباره آن افزوده است. بعضی تاکید میکنند که دولت با توجه به نزدیک شدن به پایان عمرش میکوشد تا هرچه سریعتر این مذاکرات را به نتیجه برساند و برخی دیگر مانند عباس عبدی معتقدند که «دولت روحانی چندان ذینفع در حل این بحران نیست، حتی به لحاظ ظاهر حل این مشکل به زیان آن نیز هست، زیرا با حل شدن مسأله و بازگشت ایالات متحده به برجام امکان فروش نفت و دسترسی به پول و نیز آزادی مبادلات تجاری و... فراهم میشود و این به نفع دولت بعدی است تا قدری وضع معیشت مردم را سر و سامان دهد و با توجه به وضعیت پیشآمده برای انتخابات به نظر میرسد که نتیجه آن از پیش روشن است و گروهی که سر کار میآیند میخواهند علیه دولت موجود حرف بزنند، در نتیجه منطقی نیست که این دولت بذری را بکارد که ثمره آن علیه خودش و به سود دولت بعدی باشد که مخالف قسم خورده این دولت است.»
به هر حال با مجموع این شرایط باید گفت که توافق در مذاکرات وین در کماکان در وضعیت گرگ و میش و مبهم است و محصور در این ابهامات، گاه خود را در دسترس و گاه فرسنگها دور مینماید.