غلامرضا ظریفیان - استاد دانشگاه تهران در روزنامه همشهری نوشت: دولت آقای روحانی با وجود ملاحظات گسترده و مصلحتهای پیچیده اداره کشور، تصمیم آبانماهی مهمی گرفت. رئیس دولت درنهایت رای به آن چیزی داد که کارشناسان و طیف وسیعی از مردم برای کنترل بیماری افسارگسیخته کرونا خواستار بودند.
اعمال محدودیت های شدید برای مقابله با موج سوم کرونا و تعطیلی فراگیر، اصلیترین چاره برای کنترل موج کشتگان چندصدنفری کرونا در هر روز بود. دولت ناگزیر از حفظ مصالح اقتصادی مردم بود و شیوع موج سوم بیماری نیز ناگزیرتر برای اعمال ممنوعیتها.
کل جهان نیز همپای ایران چند ماهی طول کشید تا خودش را دربرابر این بیماری پیدا کند. تجارب پزشکی و مدیریتی دنیا در این فرصت سعی کرد تا خودش را با پیشبینیهای مرتبط با کرونا پیشتاز نگه دارد و زمینگیر آن نشود. در ابعاد پزشکی گونههای متفاوت بیماری در کشورهای اروپایی، آسیایی، آمریکا و خود چین نگاه بلندمدتتری را نسبت به روند شیوع و کنترل بیماری طلب میکرد. آزمون و خطاهای متعدد در تولید واکسن این بیماری موید بر چنین اتفاقی هستند. در بعد مدیریتی بیماری فراگیر کرونا اما دولتها آثار و پیامدهای سیاسی، امنیتی و اقتصادی آن را از نزدیک لمس کردند. دولتهای پیشرفته طی این چند ماه تجارب بسیار ذیقیمتی در کنترل ابعاد اقتصادی بیماری برای مردم همراه با رعایت فاصلهگذاریهای اجتماعی کسب کردند. این تجارب میتوانست از سوی دولت ایران نیز مورد بهرهبرداری قرار گیرد. ایران شروع خوبی در مقابله با ویروس کرونا داشت، ولی در ادامه برخی تصمیمهای دیرهنگام، بروز ناهماهنگیها و دور شدن از نظرات کارشناسان در پشت پرده ماجرا محسوس بود. این در حالی بود که نظام سلامت کشور شبانهروز در خدمت کنترل بیماری بود و هزینههای جانی زیادی هم پرداخت.
افزایش مبتلایان و قربانیان بیشتر از میانگین جهانی این ویروس درنهایت دولت را مجاب کرد تا هر چه زودتر فکری برای این قضیه کند. گزارش کارشناسان دلسوز تاکید دارد که اگر این زنجیره قطع نشود، مبتلایان چند برابر خواهند شد و فوتشدگان نیز ضریب افزایشی خواهد داشت. باید توجه کرد دنیا، فضای شیشهای و بخشهای مختلف آن از یکدیگر گزارش میگیرند. در یک مقایسه تطبیقی مدیریت پدیده کرونا که با جان و مال مردم سروکار دارد، دولت اگر به نظرات نخبگی توجه نکند، کارنامه ناموفقی را بر جای خواهد گذاشت.
وزیر بهداشت به اشکال مختلف طی ماههای اخیر نگرانیهای خودش را ابراز کرد و این حکایت از اختلالات نظام تصمیمگیری در بحث کرونا داشت. نامههای دستاندرکاران نظام پزشکی به رئیسجمهور از آن گلایه داشت که ستاد از تجربه ارزشمند این سازمان استفاده نکرده است. با توجه به پیشبینیهای جهانی و دلسوزان متخصص در عرصه پزشکی این هشدارها خوشبختانه دولت را متقاعد کرد تا هر چه زودتر فکری کند. واقعیت این است که عدم اتخاذ تصمیمات قاطعانه و نظارت درست تماما متوجه دولت نیست. مسائل مختلفی دخیل در چنین شرایطی بودهاند. فرسودگی تجهیزات و فرسایش کادر پزشکی شاید دلیل عمدهای بر تصمیم اخیر ستاد ملی مقابله با کرونا و در راس آن رئیس دولت بوده است. وزیر بهداشت در سخنانی اعلام کرده بود که نمیتواند پیشبینی کند کادر درمان تا چه زمانی میتواند این شرایط را تحمل کند.
دولت آثار مخرب ادامه این روند را در تناسب با ابعاد اقتصادی شیوع بیماری به درستی تشخیص داد و تصمیم درستی بر تعطیلی گرفت. تنگناها و مشکلات باید صریحتر و شفافتر با مردم در میان گذاشته شوند و همزمان ممنوعیتها با قاطعیت اعمال شوند. این تصمیم ضروری است و توصیههای جهانی نظام سلامت و افراد مجرب در حوزه سلامت و سایر بخشها بر همین مسئله استوار بوده است. قرنطینه ممکن است مشکلاتی را در بخشهای دیگری از جامعه ایجاد کند ولی چه مشکلی مهمتر از جان مردم است؟ اولویت این مشکل از سایر مشکلات بیشتر است. اقدام اول و اساسی باید به سمت محدودیتها هدایت شود و مشکلات دیگر را با مدیریت دقیقتر و هماهنگی بیشتر تا حدی حل کرد.