آرمان ملی: بازپرداخت بدهيهاي کشورهاي مختلف به ايران از جمله چين، هند، کرهجنوبي و... بحثي انضمامي و فاقد دلالت عيني از منظر تحليل محسوب ميشود، بدين معنا که پرداخت نکردن بدهيها، عدم همکاري اين کشورها با ايران نيست بلکه محصول تحريمهاي حداکثري آمريکاست.
چين، هند، کره جنوبي و ... بهدليل اعمال تحريمهاي آمريکا عليه ايران، جوانب احتياط را در انجام معاملات و معاهدات بينالمللي با ايران رعايت ميکنند و تعدادي از اين کشورها با وجود اينکه از دايره همپيمانان و شرکاي آمريکا هم خارج هستند و حتي مانند چين به نوعي رقيب ايالاتمتحده هم محسوب ميشوند اما در انجام معامله با ايران، محافظهکارانه عمل ميکنند.
در واقع علت اصلي عدم پرداخت بدهي ميلياردي کره جنوبي به ايران مربوط به اعمال تحريمهاي آمريکاست و سئول از اعمال فشار توسط ايالاتمتحده با پرداخت بدهي به تهران نگران است. البته کرهجنوبي با عدم بازپرداخت بدهيهاي ايران هم گرفتار تحريمهاي آمريکا عليه ايران نميشود و هم اينکه از پيامدهاي مسدود ماندن پولها در بانکهايش بهرهبرداري اقتصادي ميکنند.
اما از سوي ديگر ايران، نيازمند دريافت پولهاي بلوکهشده خود از سوي کره جنوبي، چين و هند است و در شرايط کنوني رئيس کل بانک مرکزي، معامله نفت به جاي غذا را يک پيروزي قلمداد ميکند.
درحال حاضر بازار کالاهاي بادوام، طلا، مسکن و... شاهد نوعي بحران معنادار است و افزايش قيمتها از تورم نقطهبهنقطه ماهانه به تورم نقطهبهنقطه در هر ساعت تبديل شده و فضاي نگرانکنندهاي بر اقتصاد کشور حکمفرماست و همين موضوع ضرورت بازپسگيري پولهاي بلوکهشده ايران را دوچندان ميکند.
ناگفته نماند که اگر ايران مشمول تحريمهاي آمريکا نميشد، کره جنوبي مجبور به انجام تعهدات خود عليه ايران بود و در صورتي که به تعهداتش در قبال تهران پايبند نبود، ايران ميتوانست از طرق مختلف با اين موضوع برخورد کند اما بحث تحريمهاي آمريکا عليه ايران، مانع اصلي در اين پرونده محسوب ميشود و راههاي پيگيري اين پرونده را مسدود کرده است.
ضمن اينکه نبايد اين موضوع را فراموش کنيم که کره جنوبي جزو همپيمانان آمريکاست و از نزديکان واشنگتن است که در تزاحم با کره شمالي در آسياي جنوبشرقي و همچنين چين قرار دارد. درواقع اين کشور طي سالهاي گذشته نشان داده است که نسبت به چين در نزديکي با آمريکا بهتر عمل ميکند، اگرچه کشورهايي مانند چين و هند که بهعنوان همپيمانان واشنگتن نبوده و از نزديکان ايالاتمتحده نيستند هم بدهيهايي به ايران دارند که آنها را پرداخت نکردهاند. درواقع، پرونده اقتصادي ايران در جامعه بينالملل از جمله عدم پرداخت بدهيهاي ايران توسط کرهجنوبي، چين، هند و... تحت تاثير پروندههاي سياسي قرار دارد و تا مسائل سياسي حل نشود، وضعيت اقتصادي کشور همين گونه خواهد بود.
مهدی مطهرنیا تحلیلگر امور بینالملل