روزنامه شرق: تهران از همان آغاز شهری بود که شهروندان میتوانستند در آن بیشتر همانگونه که هستند، زندگی کنند.
به معنای مثبت کلمه، در شهر گم شوند و نگران چشمان نظارهگر فرهنگ سلطهیافته نباشند. درعینحال این مسئله به معنای فقدان هویت در شهر تهران نبود.همین شهروندان به صورت عرفی قوانین اخلاقی مسالمتجویانهای در شهر بنا گذاشتند و یکدیگر را به رسمیت شناختند و به هم اعتماد کردند؛ بهگونهای که در روایات تاریخی از شهر تهران کمتر شاهد گزارشهایی مبنی بر نزاع و درگیری میان هویتهای مختلف ساکن در شهر هستیم.
همه مهاجران، شهرستانیها و روستاییهایی که به تهران آمدند، همین فرهنگ را از آن خود کردند و به جزئی پایدار از هویت شهر بدل شدند؛ هویتی صلحطلب، دلسوز و مداراگر.
نمونه عالی چنین همزیستی هویتی در شهر تهران را میتوانیم در خیابان سیتیر مشاهده کنیم. این خیابان سند افتخار صلحطلبی و مداراجویی هویتی ایرانیان و بهخصوص تهرانیان است.
کلیسای انجیلی پطرس مقدس، کلیسای ارامنه حضرت مریم، کنیسه حییم، آتشکده آدریان و مسجد حضرت ابراهیم، پایداری فرهنگی را نشان میدهند که امروز نهفقط نیاز ایران که نیاز جهان است.
ما باید احساس تعلق به همین فرهنگ را در شهر تهران تقویت کنیم؛ فرهنگی که در برابر اسلامهراسی و مهاجرستیزی و ملیگرایی افراطیای که امروز در جهان در حال سر برآوردن است، حرفهای زیادی برای گفتن دارد؛ اما اکنون، نیک که بنگریم در هر کنج و گوشه تهران یک شگفتی نهفته است.
در خانههای بیشمار این شهر، خاطرات خوشایند نسلهای پیاپی در انتظارند تا پاس داشته شوند. این شهر با تاریخ تمدنی باستانیاش، بهترین بستر برای مرکزیت ایران بوده است؛ محاط با رودهای پرآب و کوههای بلند و پذیرنده فصلهای مختلف. تهران همیشه آغوشش به روی خوبی و روشنی باز بوده است.
دفتر سرگذشت این شهر پر است از فصلهای افتخارآمیز هنری و فرهنگی. مساجد و حسینیهها و تکایای این شهر، همواره میزبان وفاداران و عاشقان رسول خدا(ص) و خاندانش بودهاند. کافههای این شهر، همیشه میزبان مهربان مکالمات روشنفکران بودهاند. تهران همواره برای همه بوده و هست؛ مثل خانهای که تمام ساکنانش را به یک اندازه دوست دارد.
با تکیه بر این تاریخ، مسیر فردا نیز روشن است. با گذار از مفهوم ساکن و مقیم به مفهوم شهروند، با شعار «تهران، شهری برای همه»، مدیریت شهری میکوشد تهران را به صاحبان اصلیاش بازگرداند و حق بر شهر را محترم شمارد. با توسعه حملونقل عمومی و توسعه مدهای نوینی همچون دوچرخهسواری، شهر را از انحصار خودروها خارج کند و آن را به فضایی سالم برای همه تبدیل کند.
مقابل آسفالتکردن باغها و تبدیل آنها به مجتمعهای مسکونی بایستد و ضمن گسترش قلمرو عمومی و فضای سبز پیرامونی شهر، ریههای تهران را تقویت کند.
دیپلماسی شهری را همگام با دیپلماسی فعال دولتی و با محوریت تعامل سازنده با نهادهای شهری دنیا تقویت کند تا تصویری واقعبینانه از زیباییها و ظرفیتهای پایتخت ایران اسلامی معرفی کند و ضمن نمایش هویت متکثر ایران بزرگ، شهر را با مسیری نوین از درآمدهای پایدار آشتی دهد. امسال، شیوع بیماری کرونا فرصت با هم جمعشدن و پاسداشت جشنی برای تهران را از ما گرفت؛ اما حتما دوباره کنار یکدیگر گرد خواهیم آمد تا خوبیهای شهرمان را ببینیم و به یاد بیاوریم چه زیباییهایی در غلظت غبار فلزات گم شدهاند.
جمع میشویم تا دوباره به یاد بیاوریم که زندگی شهری لزوما برابر با ازدحام و دود و پریشانی نیست. جمع میشویم تا تهران را جشن بگیریم؛ خانه دوستداشتنی و ماندگارمان را.
غلامحسین محمدی
مشاور شهردار تهران و رئیس مرکز ارتباطات و امور بینالملل شهرداری تهران