روزنامه شهروند: با آنکه کرونا وضع تحصیلی دانشآموزان و دانشجویان را در سال جدید تحتتأثیر قرار داده است، اما تحصیل حتی اگر مجازی هم باشد، با توجه به ملزومات و امکانات مورد نیازش نسبت به سال قبل و حتی ماه قبل گرانتر شده است، مخصوصا اینکه هزینههای اینترنت و گوشی هوشمند و تبلت هم افزون بر همه آن چیزی شده است که قبلا مورد نیاز بود. طبق روال هر سال، قبل از آغاز سال تحصیلی مردم به خرید لوازمالتحریر میروند، اما این طیف اجناس بهطور سرسامآوری افزایش قیمت داشتهاند.
رئیس انجمن تولیدکنندگان نوشتافزار کشور از افزایش قیمت ۲۰درصدی قیمت لوازمالتحریر نسبت به سال گذشته به دلیل افزایش هزینههای تولید و کاهش ۶۰ تا ۷۰درصدی تقاضای این محصولات در پی شیوع ویروس کرونا خبر داد.محمودرضا صنعتکار با بیان اینکه با وجود کاهش مصرف، تولید مانند گذشته ادامه دارد، اظهار کرد: «تولیدکنندگان به امید بازگشت بازار به حالت قبل محصولات خود را تولید و دپومیکنند، چراکه نمیتوانند سرمایه اصلی خود یعنی نیروی انسانیشان را هر روز کاهش دهند.»
او در پاسخ به اینکه آیا امکان صادرات کالاهای دپوشده وجود دارد،گفته است: «در زمینه مداد و دفتر ظرفیت صادرات وجود دارد، اما صادرات این محصول ممنوع است، چراکه مداد سال۱۳۹۷ در یک مقطع زمانی کوتاه مقداری جزئی ارز ۴۲۰۰ تومانی دریافت کرد و واردات کاغذ هم قبلا با ارز دولتی انجاممیشد. اما با وجود اینکه هر دو مورد یادشده دیگر ارز دولتی دریافت نمیکنند، همچنان مشمول ممنوعیت صادرات هستند. بهطورکلی صادرات نوشتافزار حجم زیادی ندارد و شیوع ویروس کرونا هم منجر به افت بیشتر آن شده است.
از بیستویکم فروردین سال ۱۳۹۷ که نرخ ارز در بازار آزاد افزایش یافت تا شانزدهم مرداد که بازار ثانویه ارز راهاندازی شد، در مقاطعی برای واردات همه کالاها ارز ۴۲۰۰ تومانی تخصیص داده شد، اما از نیمه دوم مرداد ماه سال ۱۳۹۸ ارز دولتی فقط برای واردات کالاهای اساسی اختصاص یافت و تولیدکنندگان ملزمشدند برای تأمین مواد اولیه مورد نیاز خود از ارز نیمایی استفاده کنند و در حال حاضر هم فقط روغن و دانههای روغنی، کنجاله، ذرت و جو ارز دولتی دریافت میکنند.»
صنعتکار با بیان اینکه در این میان تحریمهای داخلی از طرف بانک مرکزی تولیدکنندگان را با مشکلات بسیاری مواجه کرده بود، تصریح کرد: «حدود ۱۵ تا ۲۵درصد مواد اولیه تولید نوشتافزار وارداتی است که ما برای تأمین آنها مشکلی نداریم، اما بانک مرکزی در سالجاری نتوانست ارز مورد نیاز ما را تأمین کند. این مسأله باعث شد مواد اولیه برخی تولیدکنندگان نوشتافزار حدود سه ماه در گمرک بماند که حداقل ۲۵میلیون تومان دموراژ کانتینر (جریمه دیرکرد عودت کانتینر) پرداخت کردند، بنابراین تحریم اصلی ما بانک مرکزی است.»او همچنین با اشاره به افزایش دستمزد، نرخ دلار و سایر هزینههای تولید از قبیل انرژی و حملونقل گفت که امسال قیمت لوازمالتحریر بهطور متوسط ۲۰درصد گران شده است.
درحالیکه بسیاری از کارشناسان و مسئولان در حوزه تولید و توزیع نوشتافزار دلیل اصلی این گرانی را نبود کاغذ و تحریمها میدانند، برخی منتقدان با اشاره به افزایش قیمت دلار و محصولات پتروشیمی و افزایش حقوق و دستمزد نسبت به سال گذشته با بیان اینکه بخشی از ارز دولتی به جای تولیدکنندگان واقعی به «رانتکاران» و «واردکنندگان صوری» تخصیص یافته است، میگویند: «۲۰ تا ۲۵درصد مواد اولیه در صنعت لوازمالتحریر وارداتی است، درصد بیشتری از مواد اولیه این صنعت مربوط به پتروشیمی است که قیمت آنها نسبت به سال گذشته چند برابر شده است. از طرف دیگر عرضه مواد اولیه پتروشیمی در بورس محدود است و در زمان عرضه نیز به مزایده گذاشته میشود و کسی که بیشترین قیمت را پیشنهاد بدهد، میتواند آن محصول را بخرد.»
همچنین تولیدکنندگان لوازمالتحریر نقدینگی کافی برای خرید مواد اولیه مورد نیاز یکسال خود را ندارند و اگر در زمان عرضه این مواد در بورس موفق به خرید نشوند، با توجه به اینکه زمان عرضه کالا در بورس مشخص نیست، مجبور هستند مواد اولیه را با اختلاف قیمت ۱۵ تا ۲۰درصد از بازار آزاد تهیه کنند.