محصولات پروبیوتیک که به‌عنوان موادی مغذی به بهبود سلامت بدن کمک می‌کنند، مدتی است که از متون علمی خارج شده و پای به عرصه استفاده عموم و حتی تبلیغات تلویزیونی نهاده‌اند. محققان کشور در همین راستا، تحقیقی را انجام داده‌اند که منجر به تولید یک محصول پروبیوتیک شده است.
به گزارش ایسنا، پیشرفت‌های اقتصادی و اجتماعی اخیر، مشکلات زیادی برای سلامتی انسان‌ها ایجاد کرده‌اند. تنش و مشغله زیاد بشر منجر به افزایش بیماری‌هایی مانند حمله قلبی، فشارخون بالا، اختلالات روده‌ای و انواع مختلف سرطان‌ها شده است. یکی از راهکارهای مؤثر در پیشگیری یا حذف این بیماری‌ها مصرف فرآورده‌های پروبیوتیک است که در کشورهای جهان به‌ویژه اروپا، آمریکا و ژاپن رواج چشمگیر یافته است، به‌طوری‌که بیش از ۹۰ فرآورده پروبیوتیک حاوی باکتری‌هایی نظیر «لاکتوباسیلوس اسیدوفیلوس» و «بیفیدو باکتریوم بیفیدوم» امروزه در سرتاسر جهان تولید می‌شوند.
پروبیوتیک‌ها به گفته متخصصان، میکروارگانیسم‌های زنده‌ای هستند که اثرات مفیدی در سلامت افراد دارند. در بین پروبیوتیک‌ها، لاکتوباسیلوس‌ها موردتوجه بیشتری قرار دارند. مهم‌ترین اثرات مفید پروبیوتیک‌ها مربوط به خاصیت ضدعفونی‌های دستگاه گوارش، کاهش کلسترول سرم، بهبود سرطانی، ضد جهش‌زایی و ضداسهال، بهبود التهاب روده و توقف رشد باکتری آزاردهنده هلیکوباکترپیلوری است. امروزه در کنار سایر فرآورده‌های تولیدشده در این راستا، آبمیوه‌های پروبیوتیک نیز موردتوجه قرارگرفته‌اند و بسیاری از آن‌ها، با نام تجاری «شیره یا عصاره سلامت‌بخش» عرضه می‌شوند.
در همین رابطه، یک پژوهش جالب در کشور ما انجام شده است که در آن تولید «آب هویج بستنی پروبیوتیک» با تلقیح دو نوع باکتری مفید مختلف مورد بررسی واقع شده است.
در این پژوهش که توسط پژوهشگران دانشگاه آزاد اسلامی واحد ورامین- پیشوا انجام شده است، از دو باکتری «لاکتوباسیلوس کازئی» و «بیفیدوباکتریوم لاکتیس» برای غنی کردن آب هویج بستنی استفاده شده است و سپس خواص مختلف این محصول جدید نظیر انبارداری، میزان بقاء باکتری‌ها، اسیدیته، بتاکاروتن و ترکیبات آنتی‌اکسیدانی اندازه‌گیری شده‌اند.
نتایج این بررسی‌ها نشان می‌دهند که این محصول پروبیوتیکی، خواص تغذیه‌ای مناسبی دارد. بر این اساس، مشخص شد که با توجه به بالاتر بودن فعالیت آنتی‌اکسیدانی و قابلیت زیستی باکتری بیفیدوباکتریوم لاکتیس نسبت به باکتری دیگر، می‌توان از آن به‌عنوان نوع برتر بهره برد.
در این خصوص، علیرضا شهاب لواسانی، محقق مرکز تحقیقات فناوری‌های نوین تولید غذای سالم دانشگاه آزاد اسلامی واحد ورامین- پیشوا و دو همکار دیگرش در این تحقیق، اظهار داشته‌اند: «تعداد لاکتوباسیلوس کازئی و بیفیدوباکتریوم لاکتیس تا آخرین روز انبارداری در محدوده توصیه‌شده قرار داشت، هرچند بیشترین تعداد سلول‌های زنده مربوط به بیفیدوباکتریوم لاکتیس بود. همچنین با افزایش سطوح پروبیوتیک‌ها، میزان اسیدیته و درصد مواد جامد کل در آب‌میوه کاهش یافت».
بنا بر نظر این محققان، «افزایش باکتری مفید بیفیدوباکتریوم لاکتیس در نمونه‌ها، باعث شد که فعالیت ضد رادیکالی محصول افزایش یابد و لذا این محصول، قابلیت مناسبی ازلحاظ وضعیت آنتی‌اکسیدانی نشان داد. همچنین نمونه‌های محصول حاوی هر دو نوع باکتری، دارای میزان بتاکاروتن مناسبی بودند».
درنهایت بر اساس داده‌های این پژوهش، محققان محصول آب هویج بستنی را که در آن، یک میلیارد باکتری بیفیدوباکتریوم لاکتیس در هر میلی‌لیتر حضور داشت، به‌عنوان محصول برتر برگزیدند.
یافته‌های این تحقیق که در مجله «میکروب‌شناسی مواد غذایی» متعلق به دانشگاه آزاد اسلامی واحد شهرکرد منتشر شده‌اند، می‌توانند به‌عنوان گام عملی مهمی در تولید آب‌میوه‌ها و سایر محصولات نوشیدنی پروبیوتیک به‌حساب آیند.