شهرداری تهران هم‌زمان با پیگیری تأمین منابع مالی و اقدامات اجرایی برای تکمیل و رفع اشکالات خط ۷ و افتتاح و تکمیل خط ۶ مترو، برای تکمیل مطالعات منجر به تصمیم‌گیری درباره نحوه توسعه مترو در محدوده شهر تهران و حومه آن اقدام کرد. این مطالعات هم‌اکنون به مرحله نهایی رسیده و در مراحل تصمیم‌گیری و تصویب نهایی در مراجع ذی‌ربط دولتی قرار دارد.

 

بر اساس طرحی که از سوی شرکت فرانسوی سیسترا و شرکت گنو به‌عنوان همکار آن پیشنهادشده، شهر تهران در افق ۱۴۲۰ علاوه بر خطوط موجود و خطوط حومه‌ای، نیاز به چهار خط جدید مترو دارد و برای پس از آن نیز دو خط اکسپرس پیشنهادشده است.

 

مهم‌ترین وجه تمایز خطوط پیشنهادی جدید با خطوط موجود در شبکه متروی تهران آنجاست که برخلاف خطوط فعلی که عمدتا مسیرهای قطری، شرقی- غربی و یا شمالی- جنوبی را طی می‌کنند و همگی از محدوده مرکزی شهر عبور می‌کنند، مسیر خطوط پیشنهادی ۸ و ۹ و ۱۰ و ۱۱ حلقه‌های مکمل و نسبتا وسیعی را در خارج از محدوده مرکزی شهر پوشش می‌دهند.

 

بر اساس پیشنهاد‌های مطالعات اخیر طرح جامع حمل‌ونقل ریلی تهران، خط ۸ مترو به طول ۳۷ کیلومتر و با ۳۵ ایستگاه، به‌صورت C شکل، یک رینگ میانی تشکیل می‌دهد که از بزرگراه رسالت، محدوده جانبازان آغاز می‌شود، به سمت غرب تا تقاطع یادگار امام- شیخ فضل‌الله می‌رسد، سپس با عبور از بزرگراه یادگار امام تا انتهای بزرگراه آیت‌الله سعیدی به سمت جنوب پیش می‌رود و نهایتا به سمت شرق تا بزرگراه بسیج امتداد می‌یابد. این خط با هشت خط فعلی و آتی مترو و همچنین خطوط راه‌آهن تبادل سفر خواهد داشت.

 

خط ۹ مترو نیز در این طرح به طول ۴۶ کیلومتر و با ۳۹ ایستگاه پیش‌بینی‌شده است و به‌نوعی مکمل خط ۸ محسوب می‌شود. این خط از محدوده چیتگر در شمال غرب تهران آغاز می‌شود، ابتدا به سمت شمال و سپس در مسیری طولانی به سمت شرق حرکت می‌کند و سپس در محدوده بزرگراه امام علی(ع) به سمت جنوب حرکت می‌کند و در محله دولت‌آباد در جنوب شرق تهران پایان می‌یابد. خط ۹ پیشنهادی، تمام خطوط شمالی- جنوبی فعلی مترو را قطع می‌کند و با آن‌ها ایستگاه تبادلی خواهد داشت.

 

خط 10 مترو به طول 41 کیلومتر و با 34 ایستگاه، شمالی‌ترین خط پیشنهادی برای متروی تهران است که از ایستگاه وردآورد در میانه خط ۵ مترو شروع می‌شود، از محدوده‌های شمالی بزرگراه نیایش و صدر به سمت شرق امتداد می‌یابد و ایستگاه انتهایی آن قنات کوثر خواهد بود. این خط نیز با تمام خطوط شمالی- جنوبی متروی تهران تبادل سفر دارد.

 

خط ۱۱ مترو نیز به طول ۲۶ کیلومتر و با ۱۷ ایستگاه، از ایستگاه مترو چیتگر آغاز می‌شود و مناطق ۱۸، ۱۹، ۲۰ و ۲۱ را به شبکه حمل‌ونقل ریلی درون‌شهری متصل می‌کند. این خط که محدوده‌های جنوبی و جنوب غرب شهر تهران را پوشش می‌دهد، با نگاه TOD طراحی‌شده و با چند خط فعلی و آتی مترو تقاطع و تبادل سفر خواهد داشت و محله‌های تهرانسر، خلیج و یافت‌آباد را به شبکه متروی تهران متصل می‌کند.

 

در نقشه منتشرشده که حاوی پیشنهادهای مشاور مطالعاتی طرح است، علاوه بر چهار خط جدید مترو، موقعیت دو خط اکسپرس نیز بدون مشخص کردن ایستگاه‌ها پیشنهادشده است: اولین خط اکسپرس، انتهای خط ۵ فعلی مترو را پس از عبور از خیابان‌های کارگر جنوبی و ستارخان، بر روی کریدور راه‌آهن به مسیر ریل حومه‌ای جنوب شرق تهران تا محدوده شهرهای قرچک، پیشوا و ورامین وصل می‌کند. خط دو اکسپرس نیز اتصال مسیر کریدور راه‌آهن شمال شرق تهران (رودهن، بومهن، پردیس و جاجرود) را به کریدور جنوب غربی تهران (اسلامشهر، رباط‌کریم و پرند) برقرار می‌کند.

 

در مطالعات بازنگری طرح جامع حمل‌ونقل ریلی تهران، چهار خط ریلی سبک LRT و نیز مسیرهای تکمیلی برای خطوط فعلی مترو نیز پیشنهادشده است.

این نقشه در نشانی اینترنتی زیر در دسترس عموم قرار دارد: 

 

http://my.tehran.ir/%D8%A8%D8%A7%D8%B2%D9%86%DA%AF%D8%B1%DB%8C-%D8%B7%D8%B1%D8%AD-%D8%AC%D8%A7%D9%85%D8%B9-%D8%B1%DB%8C%D9%84%DB%8C-%D8%AA%D9%87%D8%B1%D8%A7%D9%86