فارس: این مرکز با انتشار گزارشی با عنوان «ارزیابی ابعاد بحران تامین برق تابستان و راهکارهای مقابله با آن» ضمن ارائه توضیحاتی درباره موضوع بحران برق در فصل تابستان امسال، به بررسی تجربیات برخی کشورهای جهان برای مقابله با این بحران پرداخته شده و راهکارهای مناسب نیز در قالب راهکارهای کوتاهمدت، میانمدت و بلندمدت ارایه شده است.
در ابتدای بخش «چکیده» گزارش این مرکز پژوهشی در تببین وضعیت بحرانی تامین برق در تابستان امسال آمده است: «تامین برق مصرفی در تابستان سال جاری با توجه با کاهش حجم بارندگیها و درنتیجه کاهش ظرفیت نیروگاههای برقابی بیش از پیش به بحران تبدیل شده است. پیشبینیها نشان میدهد، به طور متوسط کمبود تقاضای توان مصرفی بیش از 5000 مگاوات در فصل تابستان خواهد بود».
بازوی کارشناسی مجلس با اشاره به بررسی تجربیات سایر کشورها در مقابله با بحران تامین برق در زمان اوج بار در این گزارش، اعلام کرده است: «تمرکز بر مشترکین پرمصرف، تغییرات قیمتی محسوس در روزها و ساعات اوج بار، استفادۀ حداکثری از رسانههای عمومی و همچنین حمایت از توسعۀ تجهیزات کممصرف اصلیترین راهکارهای مقابله با بحران تامین برق در اوج بار در دنیاست».
مرکز پژوهشهای مجلس با انتقاد از برخی سیاستهای موجود برای کنترل اوج بار از جمله قطعی برق صنایع، پیشنهاد داده است: «با توجه به سهم 50 درصدی بخش خانگی در مصرف برق در زمانهای اوج بار، کنترل مصرف بخش خانگی نسبت به سایر بخشها در اولویت است. راهکارهای کوتاهمدت و میانمدت برای کاهش اوج بار در این بخش عبارتند از: اصلاح نظام تعرفهگذاری اوج بار و زیرساختهای قبوض و کنتورها، استفاده حداکثری از ظرفیت وسائل ارتباطی و همچنین توسعه تجهیزات کممصرف سرمایشی».
در ادامه بخش چکیده این گزارش، بازوی کارشناسی مجلس ضمن آسیب شناسی قیمتگذاری برق فعلی در زمان اوج بار، راهکارهایی برای اصلاح آن پیشنهاد شده است که عبارت است از: «تعرفهگذاری فعلی برق خانگی در زمان اوج بار و کمباری غیرموثر و ناعادلانه بوده و مشترکان پرمصرف کمتر از مشترکان کممصرف جریمۀ مصارف اوج بار خود را احساس میکنند. برای حل این معضل پیشنهاد شده است با تعیین «الگوی مصرف برق در اوج بار» برای اقلیمهای مختلف، از مصارف بالاتر از الگوی مصرف در زمان اوج بار جریمه اخذ شود و طبق فرمول دقیقی، این جریمه میان مشترکان کممصرف توزیع شود. درنتیجه در این روش از آنجا که اکثریت مردم از تشویقها بهرهمند میشوند و تنها 25% از کل مشترکین، جریمه میپردازند، از سویی مشترکان پرمصرف به اصلاح رفتار خود ترغیب میشوند و از سوی دیگر نارضایتی عمومی از تغییر تعرفهها کاهش مییابد».
سایر پیشنهادهای مرکز پژوهش های مجلس برای عبور از بحران امسال عبارتست از: «تاثیرگذاری تعرفههای اوج بار منوط به اصلاح قبوض و همچنین اصلاح برخی زیرساختها در رابطه با کنتورهاست. پیشنهاد شده است که با استفادۀ بهینه از ظرفیت رسانهای قبوض برق، مشترکین به صورت واضح اطلاعاتی از قبیل ساعات اوج بار، میزان مصرف نسبت به سایر ساکنین منطقه یا شهر، میزان جریمۀ اوج بار، میزان کاهش مبلغ قبض در صورت کنترل مصرف را در قالب قبوض دریافت کنند. همچنین ضروری است توسعۀ کنتورهای دیجیتالی و هوشمند به صورت جدی پیگیری شود و با استفاده از ابزارهای نوین بر بستر نرمافزارهای گوشی هوشمند، خوداظهاری قبوض برق به صورت هفتگی در دستور کار قرار گیرد.
به علاوه، بر اساس تجربههای موفق جهانی، پیشنهاد شده است که با تعطیلی برنامههای تلویزیونی در برخی ساعات خاص در روزهای بحرانی و همچنین نشان دادن نمایشگر وضعیت بحرانی در کنار برنامههای تلویزیونی مشترکین به کاهش مصرف برق ترغیب شوند. این پیشنهاد در برخی کشورهای دنیا استفاده شده و بر کاهش مصرف در ساعات بحرانی موثر بوده است.
از منظر تجهیزات مصرف انرژی، با توجه به این که اختلاف اوج بار تابستان و زمستان به بیش از 20000 مگاوات رسیده است بایستی نقش و اهمیت وسائل سرمایشی در کاهش مصرف اوج بار به صورت جدی مورد توجه قرار گیرد. در این راستا مکانیزمهای برای اسقاط تجهیزات فرسوده و نوسازی آنها و همچنین حمایت از تولیدکنندگان و خریداران تجهیزات کممصرف پیشنهاد شده است. همچنین ضروری است با اصلاح تعرفهها، روند شتابان گسترش استفاده از کولرهای گازی در مناطق عادی (غیرگرمسیر) هرچه سریعتر متوقف شود».
توسعه تجارت برق، گسترش ذخیرهسازها، توسعۀ مصارف برق در بخش حملونقل و صنعت، کاهش تلفات، اصلاح ساختار مدیریت و تصدیگری و همچنین احیای اقتصاد برق، راهکارهای بلندمدت پیشنهادی مرکز پژوهش های مجلس برای بهبود وضیت بحران تامین برق بوده اند.
در ابتدای بخش «چکیده» گزارش این مرکز پژوهشی در تببین وضعیت بحرانی تامین برق در تابستان امسال آمده است: «تامین برق مصرفی در تابستان سال جاری با توجه با کاهش حجم بارندگیها و درنتیجه کاهش ظرفیت نیروگاههای برقابی بیش از پیش به بحران تبدیل شده است. پیشبینیها نشان میدهد، به طور متوسط کمبود تقاضای توان مصرفی بیش از 5000 مگاوات در فصل تابستان خواهد بود».
بازوی کارشناسی مجلس با اشاره به بررسی تجربیات سایر کشورها در مقابله با بحران تامین برق در زمان اوج بار در این گزارش، اعلام کرده است: «تمرکز بر مشترکین پرمصرف، تغییرات قیمتی محسوس در روزها و ساعات اوج بار، استفادۀ حداکثری از رسانههای عمومی و همچنین حمایت از توسعۀ تجهیزات کممصرف اصلیترین راهکارهای مقابله با بحران تامین برق در اوج بار در دنیاست».
مرکز پژوهشهای مجلس با انتقاد از برخی سیاستهای موجود برای کنترل اوج بار از جمله قطعی برق صنایع، پیشنهاد داده است: «با توجه به سهم 50 درصدی بخش خانگی در مصرف برق در زمانهای اوج بار، کنترل مصرف بخش خانگی نسبت به سایر بخشها در اولویت است. راهکارهای کوتاهمدت و میانمدت برای کاهش اوج بار در این بخش عبارتند از: اصلاح نظام تعرفهگذاری اوج بار و زیرساختهای قبوض و کنتورها، استفاده حداکثری از ظرفیت وسائل ارتباطی و همچنین توسعه تجهیزات کممصرف سرمایشی».
در ادامه بخش چکیده این گزارش، بازوی کارشناسی مجلس ضمن آسیب شناسی قیمتگذاری برق فعلی در زمان اوج بار، راهکارهایی برای اصلاح آن پیشنهاد شده است که عبارت است از: «تعرفهگذاری فعلی برق خانگی در زمان اوج بار و کمباری غیرموثر و ناعادلانه بوده و مشترکان پرمصرف کمتر از مشترکان کممصرف جریمۀ مصارف اوج بار خود را احساس میکنند. برای حل این معضل پیشنهاد شده است با تعیین «الگوی مصرف برق در اوج بار» برای اقلیمهای مختلف، از مصارف بالاتر از الگوی مصرف در زمان اوج بار جریمه اخذ شود و طبق فرمول دقیقی، این جریمه میان مشترکان کممصرف توزیع شود. درنتیجه در این روش از آنجا که اکثریت مردم از تشویقها بهرهمند میشوند و تنها 25% از کل مشترکین، جریمه میپردازند، از سویی مشترکان پرمصرف به اصلاح رفتار خود ترغیب میشوند و از سوی دیگر نارضایتی عمومی از تغییر تعرفهها کاهش مییابد».
سایر پیشنهادهای مرکز پژوهش های مجلس برای عبور از بحران امسال عبارتست از: «تاثیرگذاری تعرفههای اوج بار منوط به اصلاح قبوض و همچنین اصلاح برخی زیرساختها در رابطه با کنتورهاست. پیشنهاد شده است که با استفادۀ بهینه از ظرفیت رسانهای قبوض برق، مشترکین به صورت واضح اطلاعاتی از قبیل ساعات اوج بار، میزان مصرف نسبت به سایر ساکنین منطقه یا شهر، میزان جریمۀ اوج بار، میزان کاهش مبلغ قبض در صورت کنترل مصرف را در قالب قبوض دریافت کنند. همچنین ضروری است توسعۀ کنتورهای دیجیتالی و هوشمند به صورت جدی پیگیری شود و با استفاده از ابزارهای نوین بر بستر نرمافزارهای گوشی هوشمند، خوداظهاری قبوض برق به صورت هفتگی در دستور کار قرار گیرد.
به علاوه، بر اساس تجربههای موفق جهانی، پیشنهاد شده است که با تعطیلی برنامههای تلویزیونی در برخی ساعات خاص در روزهای بحرانی و همچنین نشان دادن نمایشگر وضعیت بحرانی در کنار برنامههای تلویزیونی مشترکین به کاهش مصرف برق ترغیب شوند. این پیشنهاد در برخی کشورهای دنیا استفاده شده و بر کاهش مصرف در ساعات بحرانی موثر بوده است.
از منظر تجهیزات مصرف انرژی، با توجه به این که اختلاف اوج بار تابستان و زمستان به بیش از 20000 مگاوات رسیده است بایستی نقش و اهمیت وسائل سرمایشی در کاهش مصرف اوج بار به صورت جدی مورد توجه قرار گیرد. در این راستا مکانیزمهای برای اسقاط تجهیزات فرسوده و نوسازی آنها و همچنین حمایت از تولیدکنندگان و خریداران تجهیزات کممصرف پیشنهاد شده است. همچنین ضروری است با اصلاح تعرفهها، روند شتابان گسترش استفاده از کولرهای گازی در مناطق عادی (غیرگرمسیر) هرچه سریعتر متوقف شود».
توسعه تجارت برق، گسترش ذخیرهسازها، توسعۀ مصارف برق در بخش حملونقل و صنعت، کاهش تلفات، اصلاح ساختار مدیریت و تصدیگری و همچنین احیای اقتصاد برق، راهکارهای بلندمدت پیشنهادی مرکز پژوهش های مجلس برای بهبود وضیت بحران تامین برق بوده اند.