روزنامه آرمان: انسان داراي معنويت با تكيه بر قدرت پروردگار و حكمت او، به آساني دشواريها، عوامل اندوه، نگراني و اضطراب را كنترل ميكند و در نتيجه از روان و جسمي سالمتر برخوردار است. در رهنمودهاي اسلامي آموزههاي فراواني براي اصلاح شيوه زندگي و برخورداري از سلامت وجود دارد. بياييم راه رسيدن به آرامش را در كلام امام علی(ع) بيابيم:
داشتن هدف واقعي در زندگي
افرادي كه نميدانند براي چه زندگي ميكنند و به دنبال هدف خاصي نبوده و زندگي پوچي و بيمفهومي دارند دچار تزلزل روحي ميشوند. امام علي (ع) بر معنادار بودن زندگي تاكيد كرده و ميفرمايند: «چون مردمي باشيد كه بر آنها بانگ زدند و بيدار شدند، و دانستند دنيا خانه جاويدان نيست و آن را با آخرت مبادله كردند. خداي سبحان شما را بيهوده نيافريد» (نهجالبلاغه، خطبه۶۳). انساني داراي روان سالم است كه مومن باشد و مومن كسي است كه اگر روانش گهگاهي دچار اختلال شود با ياد خدا و درك حضور او در زندگي اش و انجام فرامين الهي به ترميم روان خويش اقدام نمايد. توكل به معني واگذار كردن امور به خداوند در كنار كار و تلاش، وسيلهاي جهت كسب آرامش روحي و سلامت رواني است. توجه به اين مطلب لازم است كه اگر آموزههاي ديني به درستي شناخته و اجرا نشوند نه تنها تاثير مثبت نداشته بلكه تاثير منفي خواهد داشت. دل با ياد خدا آرام ميگيرد. حضرت علي (ع) در حكمت ۱۳۸ نهجالبلاغه ميفرمايند: «و ادفعوا امواج البلاء بالدعاء» امواج بلا و مشكلات و سختيها را با دعا از خود دور ميكنيد. راز و نياز علاوه بر اينكه غم و اندوه را زايل ميكند، باعث اطمينان قلب و قدرت روحي ميشود. كسي كه خدا را بهتر بشناسد و تعهد او نسبت به دستورات خدا بيشتر باشد از سلامت روحي و رواني بيشتري برخوردار است.
توكل
توكل به معني واگذار كردن امور به خداوند در كنار كار و تلاش، وسيلهاي جهت كسب آرامش روحي و سلامت رواني است. توجه به اين مطلب لازم است كه اگر آموزههاي ديني به درستي شناخته و اجرا نشوند نه تنها تاثير مثبت نداشته بلكه تاثير منفي خواهد داشت. به عنوان مثال اگر توكل را به معني واگذار كردن مطلق امور به خداوند بدانيم و معتقد باشيم خود انسان هيچ وظيفهاي ندارد؛ اين حالت توكل نيست؛ بلكه تن پروري و تن آسايي است، بنابراين همانطور كه اشاره شد توكل بايد همراه با كار و تلاش باشد. يعني آن كه انسان تلاش و كوشش خود را انجام دهد و به وظيفه خود عمل كند و پس از آن حصول نتيجه را به خدا واگذار نمايد. مسلما اگر اين صفت در انسان باشد؛ آرامش رواني نيز در كنار آن ايجاد ميشود؛ زيرا او ميداند كه بايد سعي و تلاش خود را انجام دهد و در حصول نتيجه بر خدا توكل كند. اكثر نارساييهاي روحي و رواني كه بشر به آن مبتلا است در اثر اضطرابها و نگرانيهايي است كه او براي كسب نتيجه از اقدامات خود دارد. اما انساني كه بر خدا توكل كرده است ميداند كه نتيجه با اراده خداوند ايجاد ميشود و بنابراين از اين جهت، روح و روان او داراي آرامش است. اينچنين است كه حضرت امير ميفرمايند: من اراده اصلاح به مقدارى كه در توان دارم نمودم و توفيق من تنها از ناحيه خداست و به او اعتماد مىكنم و بسوى او روى انابت مىآورم. (نهجالبلاغه،نامه ۲۸)
صله رحم
اظهار محبت مسلمانان به يكديگر و گردهمايي و اتحاد صفوف از يك سو، موجب رشد عاطفه نوع دوستي در نفس و ترغيب انسانها به ايثار و رعايت منافع مردم و به طور كلي، جامعه ميشود و از سوي ديگر، موجبات تضعيف حالتهاي انفعالي نفرت و كينه توزي و انگيزههاي ظلم و تجاوز و حب ذات و خودخواهي را فراهم ميآورد؛ علت اصلي برخي از آسيبهاي رواني، سوءظن و بدگماني، حسد و كينه توزي و ياس و نااميديها است و همه اين علل با برقراري روابط متقابل و محبت آميز از بين رفته و روح و جان آدمي از ملال و اندوه و آسيب رواني نجات مييابد. امام علي (ع) ميفرمايد: با همسايگان خود خوش رفتاري كنيد؛ چرا كه آنان مورد توصيه و سفارش پيامبر شما هستند. پيامبر (ص) همواره نسبت به همسايگان سفارش ميفرمود، تا آنجا كه ما گمان برديم به زودي سهميهاي از ارث براي آنان مقرر خواهد شد (نهجالبلاغه، نامه ۴۷). مجالست با خويشاوندان، امنيت رواني و مادي فرد را تامين ميكند و احساس نياز به محبت ورزيدن و مورد محبت واقع شدن را تامين مينمايد. انسان هر قدر هم ثروتمند باشد، از خويشاوندان خود بى نياز نيست كه از او با زبان و دست دفاع كنند. خويشاوندان انسان، بزرگترين گروهى هستند كه از او حمايت مىكنند و اضطراب و ناراحتى او را مىزدايند و در هنگام مصيبتها نسبت به او، پرعاطفهترين مردم مىباشند. (نهجالبلاغه). و نيز در جاي ديگر ميفرمايند: نيكي كردن به همسايگان، روزي فرد را افزايش ميدهد. و ساكنان تا چهل خانه از هر طرف، همسايه يكديگر محسوب ميشوند. اگر كسي با شكم سير بخوابد و همسايه اش گرسنه باشد، مومن نيست. از سوي ديگر صله رحم موجب سلامت جسماني و در نتيجه، طول عمر ميشود. حضرت علي (ع) در خطبه ۱۱۰ نهجالبلاغه ميفرمايند: ارتباط با خويشاوندان مرگ را به تاخير مياندازد و عمر را طولاني ميكند.