دکتر سلام: تغییر سبک زندگی و گسترش پیدا کردن زندگی شهرنشینی باعث شده بیماری کبد چرب به یکی از شایع ترین بیماری ها در بین افراد تبدیل شود.بیماری کبد چرب خیلی آرام و بی سر و صدا در جان ما نفوذ پیدا می کند و ممکن است زمانی از بیماری خودمان با خبر شویم که دیر شده و کار از کار گذشته است.به همین دلیل آشنایی با علائم و نشانه های این بیماری می تواند در تشخیص به موقع آن به ما کمک کند.هم چنین لازم است بدانیم چگونه می توانیم از این بیماری پیشگیری کنیم.در این مطلب قصد داریم به بررسی توصیه های دکتر سیدضیاءالدین مظهری متخصص تغذیه در خصوص این بیماری بپردازیم.
نقش کبد در بدنمان چیست؟
کبد یکی از مهمترین عضوهای بدن است چراکه بیشتر اندامهای بدن تنها یک وظیفه را برعهده دارند اما کبد بیش از 400عملکرد متفاوت و حیاتبخش را در بدن انجام میدهد. بهعنوان مثال متابولیسم درشت مغذیها ازجمله چربیها، قندها و پروئینها برعهده این عضو مهم بدن است. همچنین ذخیرهسازی مواد معدنی و ویتامینهای گوناگون در این بخش از بدن انجام میشود. از دیگر عملکردهای این عضو تولید صفرا برای هضم چربیها و خنثیسازی آمونیاک است. اما این عضو مهم همانطور که حیاتبخش است، ممکن است با اختلالاتی روبهرو شود که سلامت انسان را به خطر بیندازد. یکی از بزرگترین و شایعترین خطرات، چرب شدن کبد است. کبد چرب یک بیماری خاموش اما بسیار خطرساز است.
چه زمان میتوان به کبد، برچسب چرب بودن زد؟
اسم بیماری کبد چرب مانند هر بیماری دیگر ازجمله دیابت و فشارخون ممکن است زیاد به گوشتان خورده باشد اما تنها افرادی از بایدها و نبایدهای این بیماری اطلاع دارند که به آن مبتلا هستند. اما همیشه گفته شده پیشگیری بهتر از درمان است، برای همین باید قبل از ابتلا به این بیماری نکات مهمی را بدانیم. بهطور کلی به کبدی که میزان چربی ذخیره شدهاش بیشتر از 5گرم چربی (یعنی در هر 100گرم بافت کبد) باشد آن کبد جزء کبدهای چرب محسوب میشود. همچنین یکی دیگر از علتهای ابتلا به کبد چرب، تجمع بیش از اندازه گلیسیرید در سلولهای تشکیلدهنده کبد است که باعث التهاب در کبد میشود. رفتهرفته اگر فرد از انباشت چربی در کبد بیخبر باشد و مقدار چربی انباشته شده بهصورت خزنده افزایش پیدا کند، باید منتظر اختلال در فعالیت طبیعی بافت کبد باشیم. با این حال اگر این سیر به صورت پیشرونده طی شود و هیچ پیشگیری صورت نگیرد، باعث بروز نارسایی کبد شده و به سیروز کبدی که مرحله نهایی این بیماری است، منجر خواهد شد.
اولین قدم برای درمان کبد چرب چیست؟
کبد چرب تا گرید سه با رژیمهای مناسب کاهش وزن برای افراد چاق و رژیمهای حاوی فیبرهای محلول و نامحلول یا دادن داروهایی امکان بازگشت به حالت اول را دارد، بنابراین افرادی که از چاقی رنج میبرند، باید بدانند که اولین قدم برای درمان این بیماری کاهش تدریجی همراه با یک رژیم اصولی است، چراکه رژیمهای غیرعلمی نه تنها موثر نبوده بلکه صدمات جبرانناپذیری را در مبتلایان به کبد چرب ایجاد میکنند. استفاده از داروهای مختلف به منظور کاهش وزن در مجموع رضایتبخش نبوده و با عوارض همراه است. پس کاهش وزن سریع و معجزهآسا نه تنها به این افراد کمکی نمیکند، بلکه کاهش وزن بیشتر از دو کیلوگرم در ماه به هیچ عنوان توصیه نمیشود. همچنین داشتن تحرک کافی میتواند تاثیر بسزایی در درمان این بیماری داشته باشد اما این نکته را نباید فراموش کرد که این افراد نباید خود را خسته کنند چراکه باید به کبد فرصت بازسازی داده شود و کبد در زمان استراحت بدن میتواند خود را بازسازی کند.