به گزارش ایسنا، ریاضیدانان اوکراینی و روسی، در کنار دیگران، در اتاق‌های آفتاب‌گیر کنار دریاچه آرام یان‌چی در یک شهرک صنعتی شمال پایتخت چین گرد هم می‌آیند.

 

به نقل از ساوث‌ چاینا مورنینگ پست، در مؤسسه علوم و کاربردهای ریاضی پکن (Bimsa)، آن‌ها بر سر نظریه ریسمان بر سر میز قهوه بحث می‌کنند، مقالاتی درباره میدان‌های کوانتومی به‌طور مشترک می‌نویسند و در مسائلی غرق می‌شوند که قرن‌هاست ادامه دارند، در حالی که برخی از کشورهایشان درگیر جنگ هستند.

 

در کمتر از پنج سال، مؤسسه علوم و کاربردهای ریاضی پکن به قطب استعدادهای جهانی بدل شده و برندگان مدال فیلدز، فیزیکدانان کوانتوم و پژوهشگرانی از ۲۵ کشور را جذب کرده است.

 

همه با عشقی مشترک به ریاضیات متحد شده‌اند و مشتاق پیشبرد مسیر علمی خود هستند؛ آن هم در پردیسی که روزگاری محل یک کارخانه سیمان در دامنه کوه و با چشم‌اندازی از دیوار بزرگ چین بود.

 

این مؤسسه با حمایت مالی دولت شهرداری پکن و دانشگاه تسینگ‌هوا اداره می‌شود و بیش از ۲۰۰ پژوهشگر تمام‌وقت دارد که حدود یک ‌سوم آن‌ها از خارج چین آمده‌اند.

 

بیشتر استادان با کمک‌هزینه‌های پژوهشی پشتیبانی می‌شوند و حقوق سالانه آن‌ها بین ۷۰۰ هزار یوان (۹۸ هزار دلار آمریکا) تا ۳.۵ میلیون یوان متغیر است.

 

محیطی میان‌رشته‌ای و آزاد از سیاست

 

این مؤسسه پژوهشگرانی در حوزه هندسه، جبر و احتمال جذب می‌کند، همچنین کسانی که در نظریه ریسمان، نظریه میدان کوانتومی، علم داده و هوش مصنوعی فعالیت دارند. برآورد می‌شود ۵۰ درصد بر ریاضیات کاربردی، ۲۵ درصد بر ریاضیات محض و بقیه بر ریاضیات میان‌رشته‌ای تمرکز دارند.

 

در حالی که دانشگاه‌های غربی با شکاف‌های ایدئولوژیک و کاهش حمایت از پژوهش‌های بنیادی دست‌وپنجه نرم می‌کنند، مؤسسه علوم و کاربردهای ریاضی پکن چیزی را ارائه می‌دهد که بسیاری از نقاط جهان دیگر ندارند: آزادی از سیاست، بحران‌های مالی و بوروکراسی دانشگاهی.

 

موفقیت مؤسسه علوم و کاربردهای ریاضی پکن از نفوذ رئیس و بنیان‌گذار آن، شینگ‌تونگ یائو استاد پیشین دانشگاه هاروارد سرچشمه می‌گیرد. همچنین برگزاری کنفرانس‌های بزرگ بین‌المللی به اعتبار آن افزوده است.

 

از ژوئیه ۲۰۲۳، مؤسسه علوم و کاربردهای ریاضی پکن هر سال میزبان کنگره بین‌المللی علوم پایه (ICBS) بوده است؛ گردهمایی دو هفته‌ای با حضور برندگان مدال فیلدز، جایزه تورینگ و دانشمندان برجسته جهان.

 

محمدحسین یاورتنو، فیزیکدان نظری ایرانی، در ICBS 2023 شرکت کرد و آن را «رویدادی بسیار بزرگ» خواند و گفت: چنین چیزی را هیچ‌جا ندیده بودم.

 

او افزود: یائو یکی از الگوهای من در دوران دانشجویی بود. شهرت او مؤسسه علوم و کاربردهای ریاضی پکن را بسیار جذاب کرده است. حالا اگر به کسی بگویم در چین کار می‌کنم، اولین سؤال این است: آیا در مؤسسه علوم و کاربردهای ریاضی پکن هستی؟ یاورتنو از سرعت شهرت مؤسسه علوم و کاربردهای ریاضی پکن شگفت‌زده شد و گفت: این مؤسسه در چند سال به سطحی از اعتبار رسید که دانشگاه‌هایی مانند هاروارد، پرینستون و کمبریج قرن‌ها طول کشید تا به آن دست یابند.

 

همکاری‌های گسترده و تجربه‌های جهانی

 

ساختار مؤسسه علوم و کاربردهای ریاضی پکن همکاری‌های مکرر را تشویق می‌کند. یاورتنو می‌گوید: هر هفته چند جلسه داریم که افراد از رشته‌های مختلف مهم‌ترین نتایج حوزه خود را توضیح می‌دهند. از این راه ایده‌های زیادی گرفته‌ام.

 

کیم‌یونگ لی، فیزیکدان نظری اهل کره‌جنوبی، نیز گفت: در آمریکا دانشگاه‌های عالی زیادی هست، اما فرصت‌ها در مؤسسات کوچک‌تر محدودند. اینجا افراد جوان بااستعداد فراوانی هستند.

 

سمن آرتامونوف، پژوهشگر روسی، پس از حضور در ICBS 2023 به مؤسسه علوم و کاربردهای ریاضی پکن پیوست و گفت: آنچه مرا تحت‌تأثیر قرار داد، هم‌راستایی علاقه‌های پژوهشی من با تخصص‌های موجود در اینجا بود. معمولا همه این تخصص‌ها را در یک مکان پیدا نمی‌کنید.

 

یِوگن ماکدونسکی، ریاضیدان اوکراینی، مؤسسه علوم و کاربردهای ریاضی پکن را «یکی از معدود جاهایی در جهان» دانست که می‌تواند در آن ریاضی کار کند و تقریبا نگران هیچ چیز دیگری نباشد.

 

کنستانتین خانین، پژوهشگر کانادایی نیز گفت: به‌خاطر فضای حمایتی مؤسسه علوم و کاربردهای ریاضی پکن، موقعیت دائمی خود در دانشگاه تورنتو را ترک کرده است. او افزود: دانشگاه‌های غربی با بحران‌های مالی و فشارهای ایدئولوژیک روبه‌رو هستند. اینجا کیفیت پژوهش ارزشمند است، نه فقط تعداد مقالات.

 

پرورش نسل آینده ریاضیدانان

 

برخی استادان مؤسسه علوم و کاربردهای ریاضی پکن در کالج Qiuzhen دانشگاه تسینگ‌هوا نیز تدریس می‌کنند؛ کالجی که در سال ۲۰۲۱ برای پرورش ریاضیدانان آینده تاسیس شد.

 

یاورتنو از فرصت آموزش این دانشجویان ابراز خوش‌بینی کرد: آن‌ها باهوش، باانگیزه و در مسیر درستی هستند. من نسبت به نتیجه در پنج سال آینده بسیار امیدوارم.