فارس: «آیکان اردمیر»، یکی از اعضاء سابق حزب سوسیال دموکرات جمهوریخواه خلق (CHP) در پارلمان ترکیه و عضو ارشد غیر ساکن بنیاد دفاع از دموکراسی در واشنگتن در مقالهای به موضوع انتخابات 10 آبان (اول نوامبر) در ترکیه و پیروزی حزب عدالت و توسعه پرداخت.
وی که استاد دانشگاه بیلکنت آنکارا نیز هست در مقالهای با تیتر«6 واقعیت انتخابات ترکیه» که در مجله پولیتیکو چاپ شد، نوشت: «اردوغان سرکش در میان موجی از خشونت به قدرت بازگشت.»
در ادامه میتوانید این مقاله را که خبرگزاری «کردپرس» آن را ترجمه کرده است، مطالعه کنید.
*****
حزب اسلام بنیاد عدالت و توسعه (AKP) بعد از از دست دادن اکثریت حزبی خود برای اولین بار در 12 سال گذشته و پس از یک وقفه پنج ماهه به قدرت بازگشت. «رجب طیب اردوغان» رئیس جمهور به ظاهر بی طرف ترکیه با برنده شدن در قمار انتخابات و رهبری کردن حزب خود در بدست گرفتن دوباره دولت، تسلط خود را بر سیاست نشان داده است. اگر چه حزب عدالت و توسعه در بدست آوردن اکثریت آراء مورد نیاز برای یکجانبه اعمال کردن سیستم ریاست جمهوری دلخواه اردوغان ناموفق بود، اما این حزب پیروزی قاطعی را برای حکومت بر ترکیه برای چهار سال آینده به دست آورد.
1. خشونت برنده شد
از انتخابات ماه ژوئن به بعد، سیاست ترکیه از سوی دولت با ارعاب و خشونت تباه شد، حزب کارگران کردستان (پ. ک. ک) و داعش باعث کشته شدن صدها نفر شدند. به نظر می رسد اردوغان با گرفتن آرای ملی گرایان ترک از حزب راست افراطی حرکت ملی (MHP) و کردهای مذهبی از حزب طرفدار کُرد دموکراتیک خلقها (HDP) آشوب را به قدرت بازگردانده است. به نظر میرسد وعده حزب عدالت و توسعه در ایجاد رهبریت مقتدر، امنیت و ثبات با نگرانی رأی دهندگانی که عمیقا از افتادن ترکیه در خشونتی فزاینده در منطقهای بی ثبات همخوانی داشته است. از قضا، مبارزه پ.ک.ک علیه اردوغان به او در بازگشت به قدرت کمک کرد. اما پ. ک. ک اکنون ممکن است از آتش بس یک جانبهای که به دنبال بمبگذاری داعش در آنکارا در 10 اکتبر اعلام کرد، پا پس کشیده و به سنت خشونت آمیز خود بازگردد.
2. ترکیه در استبداد رقابتی بیشتری فرو رفت
اگر چه حزب عدالت و توسعه اکثریت تک حزبی خود در ماه ژوئن را از دست داد، با این حال، به استثنای یک دوره 25 روزه که دو وزیر از حزب دموکراتیک خلقها در دولت حضور داشتند، در پنج ماه گذشته بدون تقسیم قدرت با مخالفانش بر ترکیه حکومت کرد. حزب عدالت و توسعه از این دوره پنج ماهه تا انتخابات زود هنگام برای سرکوب سازمانهای غیر دولتی و تجاری مخالف، به کنترل در آوردن رسانههای منتقد و ارعاب روزنامه نگاران و چهرههای مخالف استفاده کرد و به نظر می رسد این استراتژی دستاوردهای قابل توجهی برای اردوغان به ارمغان آورده است. وی به احتمال زیاد سعی خواهد کرد با بقیه رسانه های منتقد، سازمانهای غیر دولتی و تجاری تصفیه حساب کند و در نتیجه دموکراسی، حقوق و آزادی و حاکمیت قانون در ترکیه را تضعیف کند. انتخابات عمومی بعدی که احتمالا در سال 2019 برگزار خواهد شد، می تواند در نهایت ناعادلانه ترین و فریب کارانه ترین انتخابات تا آن زمان باشد.
3. پرچم حزب دموکراتیک خلقها همچنان بالاست
حزب دموکراتیک خلقها اولین حزب طرفدار کُرد در تاریخ ترکیه است که توانسته است سد 10 درصدی برای به دست آوردن نمایندگی در پارلمان را پشت سر بگذارد. اگر چه شکست روند صلح کردها و تشدید خشونتها از سوی پ. ک. ک چالش های قابل توجهی را برای حزب خلق دموکراتیک بوجود آورده است اما این حزب بار دیگر، البته با از دست دادن آراء قابل توجهی، موفق شد سد انتخابات را پشت سر بگذارد.حزب دموکراتیک خلقها کرسیهای بیشتری نسبت به حزب راست گرای حرکت ملی به دست آورد و باعث شد حزبی طرفدار کُرد برای اولین بار در تاریخ ترکیه به سومین حزب در پارلمان آن کشور تبدیل شود. اگر این حزب بتواند اقداماتی دلگرم کننده در برابر تاکتیکهای تندرویانه پ. ک. ک، که متاسفانه در خدمت جاه طلبی های استبدادی اردوغان بوده است را انجام دهد، آنگاه می تواند نقش بیشتری در سیستم سیاسی ترکیه ایفا کند.
4. حزب راست افراطی حرکت ملی ترکیه دست به خودکشی زده است
ملی گرایان راست افراطی ترکیه امیدوار بودند با سرمایهگذاری بر روی واکنش ترکیه به افزایش خشونت پ. ک. ک دست آوردهای قابل توجهی داشته باشند. آنها بر خلاف میلشان، یک چهارم از آراء خود را از دست دادند و این یک فاجعه برای فعالیت آنها بود. حزب حرکت ملی از زمان انتخابات ماه ژوئن، حاضر به ورود به هیچ ائتلافی نشد، نتوانست سیاستهای فعالانهای در پیش گیرد و بسیاری از اعضای توانای خود را از فهرست نامزدهایش حذف کرد. اگر چه رهبری حزب حرکت ملی انتظار داشت بدنه ایدئولوژیک حزب در هر حال، به حزب وفادار بماند، با این حال آنها شوکه شدند وقتی دیدند که حتی رأی دهندگان راستگرا نیز رهبران خود مقصر می دانستند.
5. پیروزی پر هزینه حزب عدالت و توسعه
به نظر می رسد رهبری حزب عدالت و توسعه و کادرهای آن از پیروزی قاطعی که هیچ ناظر انتخاباتیای آن را پیش بینی نکرده بود خیلی خوشحال باشند. با این حال، این نتیجه می تواند حزب را بیشتر به سمت افراط اقتدارگرایانه و اقدامات تلافیجویانه علیه مخالفان سوق دهد. اگر حزب عدالت و توسعه در مسیر خود در تضعیف حکومت قانون بر ترکیه، بازار آزاد و آزادی رسانهها ادامه دهد، این کشور احتمالا بیشتر در فضای سمی استبداد ذوب خواهد شد. اگر انتخابات منجر به برجسته شدن تصویر ترکیه به عنوان رژیمی اقتدارگرا و ضد دموکراتیک شود این وضعیت می تواند به یک پیروزی پر هزینه برای حزب عدالت و توسعه تبدیل شود که از هزینه های اقتصادی و پیامدهای سیاسی دور شدن ترکیه از کشورهای فرا آتلانتیک رنج می برد.
6. آغازی برای پایان دوگانه داوود اوغلو- اردوغان
این انتخابات نتوانست اکثریت مورد نیاز اردوغان برای ایجاد سیستم ریاست جمهوری دلخواه را به ارمغان آورد. با این حال، نخست وزیر داوود اوغلو موفق به کسب یک پیروزی قابل توجه شد و توانست مهارتهای رهبری خود و تقویت اعتبار خود در داخل حزب عدالت و توسعه را ثابت کند. آیا این دو رهبر می توانند با هماهنگی به کار خود ادامه دهند؟ آیا داوود اوغلو از فعالیت تحت سرپرستی و سایه اردوغان احساس خستگی خواهد کرد؟ اگر این دو نتوانند درباره شیوه تعامل بر سر پارامترهای آینده تقسیم قدرت به توافق برسند، جشن های انتخاباتی به زودی به درگیری بی رحمانه در صفوف حزب عدالت و توسعه تبدیل خواهد شد و هیزم بیشتری به آتش هرج و مرج و درگیری های سیاسی ترکیه خواهد ریخت.