به تازگی یک گلوله مداری با فاصلهای کمتر از آنچه تصور میکردیم از کنار گوش بشریت عبور کرده است. در ساعات پایانی روز ۲۸ فوریه، ماهواره جاسوسی روسی خاموشی به نام Cosmos ۲۲۲۱ و فضاپیمای تایمد (TIMED) ناسا که از سال ۲۰۰۱ جو زمین را مطالعه میکند، به طرز ناخوشایندی نزدیک به هم در مدار قرار گرفتند و از فاصله ناباورانه نزدیکی از کنار هم گذشتند.
به گزارش ایسنا، تخمین اولیه ۲۰ متر فاصله بین این دو را در هنگام گذر نشان میداد اما به گفته پام ملروی(Pam Melroy)، معاون ناسا، مطالعات بیشتر نشان داده است که این عبور در واقع حتی نزدیکتر بوده است.
به نقل از اسپیس، ملروی در روز ۹ آوریل در سی و نهمین سمپوزیوم فضایی در کلرادو اسپرینگز گفت: ما به تازگی از طریق تجزیه و تحلیل متوجه شدیم که این گذر در نهایت از فاصله کمتر از ۱۰ متر انجام شده است.
او گفت: این به شخصه برای من و همچنین برای همه ما در ناسا بسیار تکان دهنده بود. این مواجهه واقعا همه ما را ترساند.
او توضیح داد: اگر این دو ماهواره با هم برخورد میکردند، شاهد تولید زبالههای قابل توجهی بودیم و خردههای کوچکی از آن دهها هزار مایل در ساعت سفر میکردند و منتظر سوراخ کردن یک فضاپیمای دیگر میماندند که به طور بالقوه جان انسانها را به خطر میاندازد.
این فقط یک موضوع نظری نیست. برای مثال، در ماه اوت سال ۲۰۲۱، ماهواره نظامی چینی یونهای(Yunhai 1-02) توسط یک زباله فضایی آسیب دید که ظاهرا بخشی از موشک زنیت (Zenit-2) بود که ماهواره جاسوسی تسلینا(Tselina-2) روسیه را در سال ۱۹۹۶ به مدار پرتاب کرد.
در حالی که چنین برخوردهایی نادر باقی میماند، اما نزدیکیهایی مانند آنچه که تایمد از آن جان سالم به در برد، بیشتر و بیشتر رایج میشوند، زیرا مدار زمین بیشتر و بیشتر شلوغ میشود.
براساس گزارش آژانس فضایی اروپا(ESA) در حال حاضر حدود ۱۱ هزار و ۵۰۰ ماهواره در حال چرخش به دور سیاره ما هستند که ۹۰۰۰ مورد از آنها عملیاتی هستند. به هر حال، بیش از نیمی از این فضاپیماهای کاربردی بخشی از شبکه پهن باند استارلینک اسپیسایکس هستند. این ابرصورت فلکی در حال رشد در حال حاضر از نزدیک به ۵۸۰۰ ماهواره تشکیل شده است.
اما این تنها بخشی از تصویر است. آژانس فضایی اروپا تخمین میزند که حدود ۳۶ هزار و ۵۰۰ قطعه زباله فضایی با عرض حداقل ۱۰ سانتی متر در مدار زمین و بیش از ۱۳۰ میلیون ذره حداقل ۱ میلیمتری در مدار زمین وجود داشته باشد.
همانطور که ملروی خاطرنشان کرد، با توجه به سرعت آنها، حتی چنین تکههای کوچکی از زباله میتوانند به ماهوارهها و ایستگاه فضایی بینالمللی(ISS) آسیب برسانند. در مدار ایستگاه فضایی بینالمللی، حدود ۲۵۰ مایل(۴۰۰ کیلومتر) بالاتر از سطح زمین، اجرام با سرعتی در حدود ۱۷ هزار و ۵۰۰ مایل در ساعت(۲۸ هزار و ۱۶۰ کیلومتر در ساعت) حرکت میکنند که بسیار سریعتر از هر گلولهای است.
ملروی افزود، ناسا در طول سالها برای کمک به کاهش مشکل زبالههای فضایی کار کرده است. اما این آژانس میخواهد کارهای بیشتری انجام دهد. و این فشار فزاینده شامل یک «استراتژی پایداری فضایی» یکپارچه است که ناسا قسمت اول آن را در روز سخنرانی ملروی منتشر کرد.
استراتژی پایداری فضایی که تحت رهبری یک هیئت مشورتی بین سازمانی توسعه یافته است، بر پیشرفتهایی تمرکز دارد که ناسا میتواند در جهت اندازهگیری و ارزیابی پایداری فضا در مدار زمین، شناسایی راههای مقرون به صرفه برای دستیابی به اهداف پایداری، ایجاد انگیزه برای اتخاذ شیوههای پایدار از طریق فناوری و توسعه سیاست و افزایش تلاشها برای به اشتراک گذاری و دریافت اطلاعات با بقیه جامعه فضایی جهانی به کار گیرد.
استراتژی پایداری ناسا در نهایت چهار حوزه را در بر میگیرد: زمین، مدار زمین، فضای بین زمین و ماه و فضای عمیق.