زمانی که حرف از بزرگترین بازار محصولات فیزیکی به میان بیاید، به تلفن همراه، ماشین و چیزهایی از این دست میکنید. همه بازار بزرگی دارند، اما در دهههای آینده محصول جدیدی عرضه خواهد شد که همه این غولها را به کوتوله تبدیل خواهد کرد.
شرکت سنکچوئری اِی آی (Sanctuary AI) در حال توسعه رباتی انساننما به نام «ققنوس» است. رباتی که پس از کامل شدن قادر به درک خواستههای ما و انجام کارهای رایج در دنیا خواهد بود و مهارتهای لازم برای اجرای دستورات انسان را خواهد داشت.
قبل از هیجان زده شدن باید بدانیم از جایی که امروز هستیم تا زمانی که به هدف برسیم راه درازی در پیش است. جوردی رز، مدیرعامل سنکچوئری ایآی چهارچوب زمانی خاصی برای آغاز به کار این ربات مشخص نکرده است. رباتی که قرار است گاه در حال شستن لباسها و گاهی هم مشغول تمیز کردن حمام باشد، اما به باور دیگر فعالان این صنعت ممکن است این ربات ظرف ده سال آینده به خدمت گرفته شود.
گفته می شود دهها شرکت دیگر هم در سراسر جهان روی این فناوری کار میکنند. در بریتانیا، شرکت لوازم خانگی دایسون روی هوش مصنوعی و ساخت ربات با هدف انجام کارهای منزل، سرمایهگذاری کرده است. شاید بزرگترین شرکت فعال در این بازار، تسلا، شرکت سازنده خودروهای الکتریکی باشد که مالک آن ایلان ماسک است. این شرکت روی ربات انساننما «آپتیموس» کار میکند که به گفته ایلان ماسک تا چند سال دیگر به بازار عرضه خواهد شد.
درستی این وعده در آینده معلوم خواهد شد اما آنچه اکنون میتوان گفت این است که با جهشهای کنونی در صنعت هوش مصنوعی توسعه رباتهای انساننما سرعت گرفته است.
جوردی رز که پیشینهای در فیزیک نظری داشته و بنیانگذار یک شرکت محاسبات کوانتومی است، میگوید : «با سرعتی که فناوری در حال پیشرفت است، ده سال زمان درازی است. میدانید که هر ماه پیشرفتهای جدیدی در دنیای هوش مصنوعی حاصل میشوند که واقعا اساسی هستند.»
علاقه به هوش مصنوعی اواخر سال گذشته، درست از زمانی که نسخه قدرتمند چت جیپیتی عرضه شد، افزایش یافت. توانایی این ابزار در تولید انواع متن و تصاویر مفید باعث ایجاد ابزارهای رقیب و موجی از سرمایهگذاری در فناوری هوش مصنوعی شده است.
اما توسعه هوش مصنوعی در حدی که به یک ربات امکان انجام کارهای خانه را بدهد کاری متفاوت و دشوارتر است. برخلاف چت جیبیتی و رقبای آن، رباتهای انساننما در دنیای فیزیکی حضور داشته و باید چگونگی ارتباط اشیا با یکدیگر را بدانند.
کارهایی که برای بسیاری از انسانها آسان به نظر میرسند، برای رباتهای انساننما شاهکارهایی بزرگ هستند. به طور مثال، طی یک پروژه آزمایشی ربات «ققنوس» در اتاق پشتی مغازهای در کانادا برای بستهبندی لباسها در کیسههای پلاستیکی به کار گرفته شد. رز به پیچیدگی این روند برای رباتها با توجه به شل و بیرنگ بودن کیسههای پلاستیکی اشاره میکند. او می گوید: «معمولاً پس از باز کردن دستی کیسه، باید یک دست خود را رها کرده و با آن محصول را درون کیسه بگذارید.»
او همچنین گفت:«کار کردن با کیسهها در واقع برای رباتها بسیار بسیار سخت است». همین موضوع باعث میشود که رباتهای انساننمای امروزی خیلی کمتر از رباتهایی که در فیلمهای هالیوودی دیده میشوند، ترسناک به نظر برسند. شرکت فناوری «سنکچوئری» از سیستمی بهرهمند است که با آن، به ربات «ققنوس» بستهبندی در کیسه را آموزش میدهد. ققنوس برای انجام حدود ۲۰ وظیفه مختلف آموزش دیده است.
رز این راه را مسیر پیشروی تولید رباتهای انساننما میداند، به این مفهوم که به آنها وظایف خاصی که برای کارهای تجاری مفید است، آموزش داده شود. رباتی که بتواند کارهای خانه را انجام دهد در مراحل بعدی کار خواهد بود. یکی از بزرگترین چالشها در برابر این ربات دادن حس لامسه است تا بداند چه فشاری باید به یک جسم وارد کند. رز میگوید: «امکان انجام این کارها برای انسان وجود داشته و از میلیاردها سال از این حس استفاده شده اما برای رباتها کاری بسیار سخت است».