در طول سه سال گذشته، پیگیری پرونده جنایت فرودگاه "بغداد" که منجر به شهادت سردار قاسم سلیمانی، ابو مهدی المهندس و همراهانشان شد، یکی از موضوعات محوری رایزنی ها و گفتوگوهای مقامات تهران و بغداد در سطوح دیپلماتیک و قضایی بوده است، رایزنی هایی که در سال گذشته منجر به تشکیل "کمیته تحقیق مشترکی بین دستگاههای قضایی دو کشور" برای پیگیری این پرونده ترور شد.
جنایت «فرودگاه بغداد» و پیگیریهای قضایی آن
به گزارش ایسنا، بعد از عملیات تروریستی فرودگاه بغداد در بامداد ۱۳ دی ماه ۱۳۹۸ که تهران آن را مصداق بارز تروریسم دولتی از سوی دولت وقت واشنگتن می داند، دو پرونده کیفری در درون نظام قضایی عراق و ایران برای رسیدگی به این جنایت تشکیل شد که در درون نظام قضایی جمهوری اسلامی ایران، پرونده در دادسرای امور بینالملل تهران مفتوح است و از ابعاد حقوقی و کیفری در حال بررسی و انجام تحقیق در مورد این پرونده است.
با توجه به این که این عملیات تروریستی در بغداد انجام گرفت و در آن تعدادی از شهروندان عراقی و ایرانی به شهادت رسیدند و از دیگر سو سفر فرمانده وقت سپاه قدس ایران به بغداد به دعوت رسمی مقامات عراق از جمله عادل عبدالمهدی نخست وزیر پیشین این کشور صورت گرفته بود یکی از اضلاع مهم و دخیل در این پرونده دولت عراق بود و تکمیل این پرونده بدون همکاری اطلاعاتی و قضایی دولت بغداد چندان امکان پذیر نبود، در همین چارچوب با رایزنی های صورت گرفته بین دو کشور، مقامات تهران و بغداد تصمیم به تشکیل کمیته مشترک برای پیگیری این پرونده و تبادل اطلاعات و اسناد در این زمینه کردند.
به گزارش ایسنا، این کمیته تاکنون سه دور نشست در بغداد و تهران برگزار کرده است، نشست آخر این کمیته در بهمن ماه سال گذشته در بغداد برگزار شد و براساس اخبار منتشر شده طرف عراقی در این نشست، برخی اسناد و مدارک درخواستی از سوی طرف ایرانی در رابطه با این اقدام تروریستی را ارائه کرده است.
بنا بر این گزارش کاظم غریب آبادی، معاون امور بین الملل قوه قضائیه و دبیر ستاد حقوق بشر جمهوری اسلامی ایران، دو طرف در این نشست در مورد سه موضوع توافق کردند: "اول؛ تسریع و تداوم همکاری های دو جانبه از جمله مبادله اسناد و اطلاعات تکمیلی برای پیشبرد پرونده های قضایی در دو کشور تا حصول اطمینان از اجرای عدالت نسبت به این اقدام جنایتکارانه؛ دوم؛ تاکید بر تکمیل تحقیقات دو طرف در مورد ابعاد مختلف این اقدام جنایتکارانه با هدف اجرای عدالت در مورد هر یک از متهمین، در سریعترین زمان ممکن؛ سوم؛ اتخاذ تمامی تدابیر لازم برای تعقیب، محاکمه و مجازات تمامی عوامل دخیل، تصمیمگیر، طراح و مجری این اقدام جنایتکارانه توسط دو طرف. "
بنا بر اعلام روز گذشته مقامات جمهوری اسلامی ایران؛ براساس توافق صورت گرفته بین تهران و بغداد قرار است چهارمین دور نشست این کمیته مشترک در اوایل هفته بعد در تهران برگزار شود.
در چارچوب این کمیته مشترک، تاکنون تبادل اطلاعات و مستندات بسیار خوبی بین دو دستگاه قضایی انجام شده است و بر اساس همین مستندات، به دستگاه قضایی ایران کمک شده که تحقیقات خود را برای نهایی کردن کیفر خواسته علیه عوامل دخیل در این عملیات تروریستی تکمیل کند.
پیشبینی ایران این است که بعد از دور چهارم گفتوگوها بین ایران و عراق کیفرخواستی که دستگاه قضایی ایران در چارچوب دادسرای امور بین الملل در حال تهیه است،نهایی و تکمیل شود .
در این ارتباط کاظم غریب آبادی معاون امور بینالملل قوه قضاییه دوشنبه شب در گفتوگوی ویژه خبری درباره آخرین وضعیت پرونده ترور سردارسلیمانی و تحقیقات صورت گرفته در این زمینه گفت : آخرین چارچوب اصولی و محتوای اصلی کیفرخواست این پرونده نگارش شده است و همکاران ما مشغول بازبینی و نهایی کردن آن هستند و داده هایی که از تیم عراق در هفته بعد دریافت خواهیم کرد، در این کیفرخواست مد نظر قرار میگیرد و ان شاءالله هفته آخر دی ماه یا هفته اول بهمن ماه، این کیفرخواست به دادستان تهران ارایه خواهد شد و از آن طریق به دادگستری تهران برای رسیدگی و ارجاع به شعبه مورد نظر ارسال خواهد شد.
وی ادامه داد : ما برای همکاران قضاییمان در عراق احترام قایلیم و تا الان همکاری بسیار خوبی با ما داشتند و اخیرا خانوادههای شهدای عراقی، اتهاماتی را متوجه پنج نفر دیگر در عراق کردند و ما اصرار داریم که نظام قضایی عراق حتما باید به آن رسیدگی کند و درخواست تسریع در فرآیند رسیدگی را داریم و هرچه سریعتر آنها کیفرخواست خود را آماده و فرآیند محاکمه را در چارچوب نظام قضایی عراق آغاز کنند. در ایران هم ما مشخصات و مستندات راجع به نقش ۱۷ نفر از مسئولان سابق یا عراقیهایی را که دخیل بودند، به دستگاه قضایی عراق دادیم و در دور چهارم مستندات بیشتری تبادل خواهد شد و از همکاران عراقی میخواهیم به نقش این ۱۷ نفر هم در رسیدگیهای خود بپردازند.
به گزارش ایسنا، اظهارات غریب آبادی در مورد نقش تعدادی از مقامات سابق عراق در عملیات ترور فرودگاه بغداد در حالی مطرح می شود که در چند هفته اخیر گزارش هایی از سوی برخی از منابع خبری در مورد نقش احتمالی "مصطفی الکاظمی "نخست وزیر پیشین عراق در این ترور و تلاش دولت وی برای سرپوش گذاشتن بر روی این جنایت مطرح شده است.
در همین راستا، اخیرا محمد حسن جعفر(برادر شهید ابومهدی المهندس) و ۷۶ نفر دیگر از دونالد ترامپ، رئیس جمهورپیشین آمریکا و مایک پمپئو، وزیر خارجه وقت این کشور و مصطفی الکاظمی، نخست وزیر پیشین عراق و ضیاء الموسوی، سرپرست اطلاعات نظامی عراق و همچنین سفیروقت آمریکا در بغداد به خاطر جنایت ترور فرماندهان مقاومت (ابومهدی المهندس و سپهبد شهید سلیمانی) در فرودگاه بین المللی بغداد در دادگاه سوم الکرخ شکایت کردند.
در این شکایت آمده است که سه متهم اول با هماهنگی متهم چهارم و پنجم دستور ترور فرماندهان پیروزی به وسیله پهپاد در خاک عراق را دادند.
پیش از این نیز فراکسیون پارلمانی صادقون عراق ضمن متهم کردن دولت مصطفی الکاظمی به سرپوش گذاشتن بر جنایت فرودگاه بغداد(ترور شهید سلیمانی و ابومهدی المهندس) خواهان بازگشایی این پرونده و مجازات تمام مسئولان و افرادی شد که در آن دست داشتند.
علی ترکی الجمالی، نماینده این فراکسیون در گفتوگو با خبرگزاری المعلومه تاکید کرد: در زمان دولت پیشبرد امور به ریاست مصطفی الکاظمی پنهانکاریهایی درخصوص این پرونده شد و برخی شواهد نشان میدهد که افسرانی در دولت الکاظمی در این پرونده تعلل کردند و بر آن سرپوش گذاشتند.
نماینده فراکسیون صادقون تاکید کرد که مصطفی الکاظمی به تمام سوالات در این خصوص پاسخ نداده است و به نظر می رسد که با آمریکاییها تبانی کرده است.
همچنین احمد الاسدی، رئیس فراکسیون پارلمانی «السند الوطنی» عراق دولت مصطفی الکاظمی را به تعلل و سرپوش گذاشتن بر جنایت ترور فرماندهان پیروزی(شهید قاسم سلیمانی و ابومهدی المهندس) متهم کرده بود.
تاکنون مقامات ایران واکنشی به صورت صریح در تایید و یا رد اتهامات مطرح شده در مورد نقش احتمالی الکاظمی در پرونده این ترور نداشته اند ،چنان که عباسعلی کدخدایی، رئیس کمیته ویژه پیگیری حقوقی و بینالمللی پرونده ترور و شهادت حاج قاسم سلیمانی در وزارت امور خارجه در پاسخ به سوال ایسنا مبنی بر این که اخیراً برخی از فعالان سیاسی عراق این ادعا را مطرح کردهاند که مصطفی الکاظمی، نخست وزیر پیشین عراق که در زمان ترور سردار سلیمانی در بغداد مسئول سازمان اطلاعات عراق بوده در انجام این اقدام تروریستی نقش داشته است و آیا شما در کمیته مورد اشاره به اسنادی در این زمینه دست پیدا کردهاید؟ گفت: اجازه بدهید من در این مورد صحبت نکنم و این موضوع را به مقامات وزارت خارجه واگذار کنم. آنها هر زمانی که مصلحت دیدند در این ارتباط صحبت میکنند. من در حال حاضر صحبتی در این مورد نمیکنم.
به گزارش ایسنا، ایرج مسجدی سفیر ایران در عراق در زمان ترور فرودگاه بغداد نیز در پاسخ به سوال ایسنا در ارتباط با برخی اخبار منتشر شده در مورد نقش مصطفی الکاظمی نخست وزیر پیشین عراق در پرونده ترور سردار قاسم سلیمانی گفت: نکتهای که به آن میتوانم اشاره کنم این است که حتما آمریکاییها منابعی در سوریه، لبنان و عراق داشتهاند که توانستهاند که این ترور را برنامه ریزی کنند و انجام دهند.
وی ادامه داد: مطالبی که در ارتباط با این موضوع مطرح میشود باید در دادگاه صالحه با اسناد و مدارک بررسی شود و لذا ما نمیتوانیم نه کسی را متهم کنیم و یا تبرئه کنیم. این موارد نیازمند بررسی قضایی است و باید با اسناد و مدارک بررسی شود که چه کسانی در این قضیه مقصر بودهاند و به آمریکاییها در این زمینه کمک کردهاند.
دوشنبه هفته گذشته نیز ناصر کنعانی سخنگوی وزارت امورخارجه در نشست هفتگی خود با خبرنگاران در پاسخ به سوالی در مورد برخی از اظهارات مطرح شده در مورد نقش آقای الکاظمی، نخستوزیر پیشین عراق در ترور سردار سلیمانی و نگاه ایران به اخبار منتشر شده در این زمینه اظهار کرد: ما هیچ اظهارنظری در این ارتباط نمیکنیم. پیگیری پرونده ترور سردار شهید قاسم سلیمانی چهره موثر مقابله با تروریست در منطقه از سوی ایران بر ابعاد مختلف در حال پیگیری است و ما دولت آمریکا را عامل اصلی این ترور میدانیم.
به گزارش ایسنا، با توجه به اظهارات مطرح شده و برگزاری دور چهارم کمیته تحقیق مشترک ایران و عراق در مورد این پرونده در هفته آتی و تبادل اسناد جدید بین تهران و بغداد در این ارتباط ، باید منتظر بود و دید که این پرونده در نهایت، بعد از سه سال از زمان وقوع این عملیات تروریستی چه روندی در سطح ملی طی می کند و چه زمانی دادگاه مربوط به این پرونده در ایران و عراق پس از نهایی شدن کیفرخواست درحال پیگیری در دو کشور، برگزار میشود.