عزت‌الله ضرغامی از ۴۰ درصد رشد سفر داخلی مردم به نسبت دوران پیش از کرونا خبر داد و در ادامه، معماری و مرمت‌های این سال‌ها را به چالش کشید و گفت: باید آسیب‌های معماری و مرمت پس از انقلاب را با صدای بلند اعلام کرد، هرچند که گفتن آن برای من هزینه دارد.
به گزارش ایسنا، وزیر میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی که در یک برنامه تلویزیونی، گزارش عملکرد یک ساله خود را اجمالی ارائه کرد، با بیان این‌که نگاه من به وزارتخانه پروژه‌محور است و برای همین به‌دنبال این هستیم که چند پروژه را اجرایی کنیم و چند گام جلو برویم، افزود: در قدم اول باید مسائل را مشخص کنیم و مسئله‌محور حرکت کنیم. برای همین از ابتدا احساس کردم تا نظر کارشناسان را دریافت و با آن‌ها مشورت نکنیم، نمی‌توانیم تصمیمی بگیریم. بنابراین نشست‌های تخصصی با کارشناسان داشتیم که از آن جمله می‌توان به برگزاری نشست با پیشکسوتان میراث‌فرهنگی اشاره کرد. مانند این نشست‌های تخصصی در حوزه گردشگری و نیز صنایع‌دستی برگزار شده است. اکنون مصمم هستیم که ۲۰ مسأله پیش‌رو را برطرف کند. بیشتر مسائل ما فرابخشی است و قدم به قدم کارها جلو می‌رود.
سفر ۳ میلیون گردشگر خارجی به ایران در کمتر از یک سال
او از سرگیری روادید ایران پس از حدود یک سال و نیم توقف از زمان شیوع کرونا را از جمله اقدامات و دستاوردهای دوران وزارت خود برشمرد و گفت: این موضوع حل نشده مانده بود و به‌علت شیوع کرونا نگرانی وجود داشت، اما با حمایت رییس‌جمهور، صدور روادید از سرگرفته شد و ۲ میلیون و ۹۰۰ هزار نفر در مدت کمتر از یک‌سال وارد ایران شدند. این میزان به‌شدت در حال رشد و افزایش است.
ضرغامی اضافه کرد: گردشگری بر اساس پیش‌بینی‌های سازمان جهانی گردشگری تا پایان سال ۲۰۲۴ به‌حالت عادی پیش از کرونا بر می‌گردد. این در حالی است که ما زودتر از پیش‌بینی‌های سازمان‌های جهانی به حالت عادی برگشتیم. همچنین در گردشگری داخلی نیز ۴۰ درصد افزایش گردشگر داخلی نسبت به قبل از شیوع کرونا داشتیم.
او افزود: البته نوروز امسال با سونامی سفر روبه‌رو بودیم که خوشبختانه با همکاری ستاد مرکزی هماهنگی خدمات سفر که ۲۳ دستگاه عضو آن هستند، شاهد رونق گردشگری داخلی و هماهنگی هستیم. تا قبل از آن، هتل‌ها شرایط خوبی نداشتند، اما اکنون به دوران رونق خود برگشته‌اند.
با وزارت اطلاعات هماهنگی داریم
وزیر میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی به موانع پیش‌روی توسعه گردشگری خارجی نیز اشاره کرد و گفت: طراحی پروژه ایران‌هراسی و ارائه تصویر منفی از ایران در برخی از رسانه‌ها یکی از موانع جذب گردشگران خارجی است. این درحالی است که مزیت‌های نسبی فراوانی داریم و امکاناتی داریم که هیچ‌کدام از کشورهای منطقه ندارند. به همین دلیل هر کاری از دستشان برآید برای ایجاد مانع برای توسعه گردشگری انجام می‌دهند. برخی‌ها نیز به ایجاد این موانع کمک می‌کنند. آقای یونسی ـ وزیر اسبق اطلاعات ـ از دستگیری گروهکی خبر داده بود که فعالیتشان ایجاد مانع در گردشگری ایران بود، به این دلیل که کشورهای عربی می‌خواهند درآمد خود را داشته باشند، برخی از این کشورها هم با قدرت برای رونق گردشگری خود کار می‌کنند، به‌عنوان مثال قطر الان ۲۰۰ میلیارد دلار برای حوزه گردشگری و استفاده از فرصت جام جهانی هزینه کرده است.
او با یادآوری این‌که اولویت ایران و وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی تقویت روابط با کشورهای همسایه است، افزود: پروژه سفر زمینی ارزان‌قیمت را با کشورهای همسایه دنبال می‌کنیم. در کنار آن، گردشگری زیارتی مزیت ویژه گردشگری ما است که در این باره برنامه‌های مخصوصی داریم و تفاهم‌نامه نهایی را با نهادهای مختلف از جمله فراجا با هدف توسعه و رونق هرچه بیشتر گردشگری امضا کردیم و با ۱۱ کشور از جمله مالزی و آذربایجان تفاهم‌نامه امضا شده‌است.
وزیر میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی بیان کرد: ایران‌هراسی موضوع مهمی است و برای همین ما به‌دنبال مقابله با این پروژه هستیم. آمریکایی‌ها در این باره تلاش‌هایی دارند، برای همین با سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی تفاهم‌نامه امضا کردیم و اکنون تمام رایزن‌های فرهنگی عملاً نمایندگان این وزارتخانه هستند و یکی از مأموریت‌های آن‌ها مقابله با ایران‌هراسی و معرفی ایران است.
او با تاکید بر این‌که نباید به‌علت ترس از یک مسأله خاص درهای گردشگری را ببندیم، گفت: با وزارت اطلاعات هماهنگی‌های خوبی داریم؛ چرا که وظیفه وزارت میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی برطرف‌کردن مشکلات سر راه گردشگری و ایجاد تعامل با دستگاه‌های مختلف است.
ضرغامی درباره اقدامات انجام شده در بخش میراث فرهنگی، اظهار کرد: میراث‌فرهنگی ریشه تمدنی ما است. در حوزه میراث‌فرهنگی ملموس رتبه نهم و در حوزه میراث ناملموس رتبه هفتم را داریم و ۲۶ اثر ثبت جهانی شده‌اند. مزیت نسبی گردشگری ایران نیز تاریخ، تمدن و طبیعت آن است. به نسبت بضاعت فراوانی که داریم امکان نگهداری، نمایش و معرفی آثار، خیلی عقب‌ماندگی داریم. البته اعتقاد من این است که موزه‌ها از حالت ایستا خارج و به یک موزه فعال تبدیل شوند. در حال حاضر بیش از ۸۰۰ موزه داریم، اما نسبت به اشیاء و اسناد تاریخی هنوز ۱۰ درصد امکان نمایش داریم.
او در ادامه گفت: ما یک پدیده نامیمون به‌نام مخزن داریم. من این را برای مردم تشریح کردم اشیای ارزشمندی داریم که در مخزن‌ها نگهداری می‌شود که نیازمند ساخت موزه‌های متعدد هستیم.
بودجه مرمت و حفاظت تقریبا صفر است
وزیر میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی یادآور شد: در ایران ۳۵ هزار اثر ثبتی داریم، اما بودجه مرمت و نگهداری ما نسبت به این حجم از آثار و محوطه‌ها تقریباً صفر است و به هر اثر تاریخی ما تقریباً روزی ۳۰۰ هزار تومان می‌رسد که دستمزد روزانه یک کارگر نیز نمی‌شود. البته بودجه عمرانی ۷۷ درصد رشد پیدا کرده که دوبرابر رشد عمرانی دولت است. سفرهای استانی که آقای رییس‌جمهور نیز می‌روند برای سال ۱۴۰۱ و ۱۴۰۲ رقمی برابر با سه هزار میلیارد تومان برای ما پیش‌بینی شده‌است.
ضرغامی سپس به موضوع راه‌اندازی انجمن خیریه میراث فرهنگی اشاره کرد و افزود: از همه خیران و علاقه‌مندان که برای صیانت و نگهداری و حفاظت و مرمت آثار تاریخی آمادگی دارند برای کمک دعوت می‌کنیم. باید از مردم کمک گرفت. البته کارهای خوبی نیز انجام دادیم، به‌عنوان‌مثال ما اجازه ساخت و ساز در عرصه و حریم را نمی‌دهیم. در سفرهای استانی نیز مشکلات را از نزدیک دیده‌ام و به مردم در برخی مواقع حق می‌دهم، اما ما این مشکلات را برطرف می‌کنیم و میراث‌فرهنگی را با این بضاعت حفظ می‌کنیم.
او نیروهای ماهر مرمت را یکی از مزیت‌های میراث فرهنگی ایران دانست و افزود: در ملاقات با وزرای برخی از کشورها آن‌ها درخواست اعزام نیروهای مرمت کار داشتند تا بناهای تاریخی آن کشورها را مرمت کنند.
وزیر میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی گفت: با تمام مشکلاتی که در بودجه داریم برای تمام بناهای تاریخی حتی مرمت کلیساها بودجه می‌گذاریم. سه کلیسای ثبت جهانی داریم و مرمت کلیساها و آتشکده‌ها در حال انجام است. آقای فولادی روحانی است و ۹۰ سال سن دارد از ۱۰ سالگی به مرمت بناهای تاریخی مشغول است و هم مسجد و هم آتشکده مرمت کرده‌است. وقتی از او درباره انگیزه مرمت آتشکده سؤال کردم با استدلال‌هایی از قرآن‌کریم پاسخ من را داد.
او در ادامه بیان کرد: عده‌ای قصد داشتند دانسته یا ندانسته در حوزه میراث‌فرهنگی دو قطبی ایجاد کنند و بین ایران باستان و ایران بعد از اسلام تفکیک ایجاد کنند، اما واقعاً این‌گونه نیست و ایران قبل از اسلام و بعد از اسلام باهم تفاوتی ندارد.
۷۳۰ بنای تاریخی در سیل تابستان آسیب دید
ضرغامی به آسیب بناهای تاریخی در سیل اشاره کرد و افزود: در سیل اخیر گزارشی را به دولت دادم. برآورد اولیه این بود که حدود ۷۳۰ بنای ما آسیب دید و ۲ هزار میلیارد تومان خسارت وارد شد. ما نیازمند این هستیم که برای صیانت از این آثار سرمایه‌گذاری دقیق انجام دهیم.
وزیر میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی با اشاره به چالش‌های معماری و مرمت بناهای تاریخی، اظهار کرد: یکی از آسیب‌شناسی‌هایی که باید انجام دهیم وضعیت معماری پس از انقلاب است. متأسفانه پس از انقلاب معماری ما آسیب دید. شاید این حرف‌ها برای من هزینه داشته باشد، شما تئاتر شهر را با آن معماری می‌بینید که در کنارش مسجدی ساخته شد که هیچ نشانی از معماری ایرانی ندارد. ما بعد از انقلاب در حوزه معماری مشکلاتی داریم، باید با صدای بلند اعلام کنیم و باید جبران کنیم. دستوراتی را در این باره از روز اول دادم و معاونت میراث‌فرهنگی طرح‌هایی را در این باره دنبال می‌کند.
او همچنین درباره بومگردی‌ها گفت: بومگردی‌ها ظرفیت‌های خوبی هستند و داریم آن‌ها را تکثیر می‌کنیم. توجه به جنبه‌های مختلف بومگردی‌ها و ظرفیت‌های آن‌ها می‌تواند کمبودهای اقامتی ما را جبران کند. ضمن این‌که برخلاف عقیده برخی‌ها بومگردی‌ها آسیبی به فرهنگ نمی‌زند.
ضرغامی بیان کرد: این وزارتخانه در سال‌های گذشته به‌عنوان یک دستگاه درجه دو شناخته می‌شد. گاهی اوقات از اهمیت مأموریت‌های آن از جمله گردشگری صحبت به میان می‌آمد، اما اهمیتی به آن داده نمی‌شد، شاید علت آن هم این بود که پول گردشگری مستقیم به دولت نمی‌رسید، اما واقعیت این است که توجه به گردشگری اشتغال‌آفرین است.
