روزنامه ایران: ماجرای فروش کارت‌های جعلی دیجیتال واکسن کرونا با اعلام تکمیل واکسیناسیون کرونا برای مسافران اربعین ابعاد جدیدی پیدا کرده است، با اینکه رئیس مرکز مدیریت شبکه بهداشت وزارت بهداشت بر پیگیری موضوع از طریق پلیس فتا و حراست دانشگاه‌های علوم پزشکی استان‌ها تأکید می‌کند، اما بررسی‌ها حکایت از ادامه فعالیت کاسبان کرونا دارد.
متخلفان اغلب در تلگرام با راه‌اندازی کانال‌هایی با عناوین «صدور کارت واکسن کرونا»، «کارت دیجیتال واکسن» و «صدور کارت واکسن با تأییدیه وزارت بهداشت» کاسبی جدیدی را راه‌اندازی کرده‌اند.
آن‌ها افرادی هستند که با گرفتن مبالغی اقدام به صدور کارت دیجیتال واکسن کرونا کرده و ادعا می‌کنند که به سامانه‌های الکترونیک وزارت بهداشت دسترسی دارند و کارت‌ها کاملاً معتبر و قابل ارائه حتی در مبادی خروجی کشور هستند.
بررسی‌های ما در گفت‌وگوی تلگرامی با یکی از ادمین‌های این کانال‌ها نشان می‌دهد که کارت‌های دیجیتال بین ۵۰۰ هزار تا دو میلیون تومان به فروش می‌رسد و هزینه کارت واکسن نیز پس از دانلود کارت دیجیتال بارکددار از مشتریان دریافت می‌شود.
اگر متقاضی کارت، تقاضای ثبت یک دوز واکسن در سال ۱۴۰۱ را داشته باشد، بابت هر دوز سینوفارم ۵۰۰ هزار و هر دوز آسترازنکا ۸۰۰ هزارتومان پرداخت می‌کند. آن‌ها ادعا می‌کنند که کارت‌های صادرشده برای افرادی که واکسن تزریق نکرده‌اند، کارت اصلی و متصل به سامانه صدور کارت واکسن دیجیتال است.
این ادعا، گمانه‌زنی‌ها نسبت به افرادی که از زیرمجموعه‌های وزارت بهداشت چنین تخلفاتی را انجام می‌دهند، پررنگ‌تر می‌کند. ادمین یکی از کانال‌های تلگرامی مدعی است که این افراد به یوزر و پسورد نیرو‌های شبکه بهداشت که اطلاعات افراد واکسینه شده را ثبت می‌کنند، دسترسی دارند.
گرچه که پیگیری‌های خبرنگار ما با معاونت بهداشت وزارت بهداشت درباره صحت و سقم این ادعا‌ها بی نتیجه ماند و رؤسای هر دو اداره ایمن‌سازی و بیماری‌های قابل پیشگیری با واکسن وزارت بهداشت و مرکز مدیریت بیماری‌های واگیر اعلام کردند موضوع ربطی به زیرمجموعه معاونت بهداشت ندارد و مرکز فناوری اطلاعات وزارت بهداشت باید پاسخگو باشد.
در همین زمینه دکتر زهرایی با این پرسش که در حال حاضر قیمت فعلی کارت‌های واکسن جعلی چقدر است، به خبرنگار گفت: موضوع مهمی است، اما ارتباطی با بنده ندارد. او همچنین درباره کد رهگیری ویال‌های واکسن و اتصال کد یوآی دی به سامانه تی تک نیز عنوان کرد که پاسخ به این سؤال در حیطه مسئولیت ایشان نیست.
دسترسی ضد واکسن‌ها به کارت واکسن
فعالیت کلاهبرداران در فضای مجازی به‌طور کاملاً سازمان‌یافته است؛ یعنی با ورود به یکی از این کانال‌ها براحتی می‌توان به افرادی دسترسی پیدا کرد که در زمینه صدور کارت واکسن جعلی فعالیت می‌کنند؛ صفحه‌هایی که اغلب این کلاهبرداران اطلاعات کلی صدور کارت واکسن را در معرض دید بیش از ۱۷ هزار کاربر قرار می‌دهند و مابقی اطلاعات تکمیلی در بخش پیام‌های خصوصی به متقاضیان داده می‌شود.
متقاضیان هم کسانی هستند که جزو گروه‌های ضد واکسن هستند و برای سفر یا تردد به محل کار نیاز به کارت واکسن دارند. همه این‌ها در شرایطی است که براساس آخرین اعلام وزارت بهداشت درحال حاضر حدود ۸ میلیون نفر از گروه هدف هیچ واکسنی تزریق نکرده‌اند.
گرچه کلاهبرداران شبکه وسیعی را در فضای مجازی تشکیل داده‌اند، اما آن طور که دکتر مصطفی رضایی رئیس مرکز مدیریت شبکه وزارت بهداشت به «ایران» می‌گوید: «این افراد هیچ گونه دسترسی به سامانه‌ها و دیتا‌های وزارت بهداشت ندارند و کارت‌های واکسن همگی جعلی هستند.» هر چند که دکتر رضایی در ادامه حرف‌هایش تأیید می‌کند که افراد ضد واکسن با همین کارت‌های فیک و جعلی از مبادی خروجی کشور رد می‌شوند به این دلیل که کیوآر کد ثبت شده روی کارت‌های واکسن بررسی جامعی نمی‌شوند. او در ادامه از ورود وزارت اطلاعات برای برخورد قضایی با این نوع کلاهبرداران خبر می‌دهد.
متخلفان چگونه کار و کاسبی‌شان را در فضای مجازی به راه انداخته‌اند؟ خبرنگار «ایران» برای بررسی این موضوع در یکی از کانال‌های تلگرامی با ۱۷ هزار مخاطب عضو می‌شود.
ادمین این کانال می‌گوید: «کار ما تضمینی، رسمی و حضرت عباسی است. اگر دروغ در کار باشد حواله ما به قمر بنی‌هاشم. بهتر از تضمین ما چیزی نداریم. کلیه روند اداری واکسیناسیون انجام می‌شود، پوکه معدوم می‌شود، بارکد آن در سیستم در کدملی شما ثبت می‌شود، ولی تزریق صورت نمی‌گیرد.»
یکی از این کانال‌ها در تبلیغات خود تأکید کرده که این کانال برای مسافران اروپایی نیز کارت واکسن جعلی صادر می‌کند. «امکان ثبت دوز چهارم و پنجم واکسن آسترازنکا فراهم شد.» ادمین این کانال در پیام خصوصی به مشتریانش اعلام می‌کند: «سلام ثبت واکسن کرونا تا ۵ دوز در سیستم وزارت بهداشت در خدمتم. با در دسترس بودن اثبات ثبت بیش از ۳۵ هزار نفر برای کاروان‌های زیارتی و سیاحتی و تور‌های گردشگری و اقشار مختلف. باعث خشنودی است افرادی که قصد عزیمت به کربلای حسینی را دارند، با فرستادن مدرک از تاریخ سفر خود ابتدا کارت دیجیتال ثبت شده در سیستم وزرت بهداشت را دریافت خواهند کرد. ان‌شاءالله فقط آسترازنکا.»
او همچنین درباره قیمت کارت‌های جعلی نیز توضیح می‌دهد: «آگهی‌ها با قیمت دو دوز واکسن سینوفارم بدون نیاز به تزریق با قیمت ویژه فقط یک میلیون تومان. ۲۴ ساعت بعد از ثبت سفارش می‌توانید کارت خود را همراه با کیوآر کد در سامانه وزارت بهداشت تحویل بگیرید.»
گرچه ماجرای فروش کارت واکسن‌های جعلی از آذرماه سال گذشته نیز مطرح شد و وزارت بهداشت قول پیگیری آن را داده بود با این حال بساط متخلفان نه تنها با گذشت ماه‌ها فعالیت برچیده نشده بلکه این روز‌ها پیرو اعلام دبیر قرارگاه کمیته اجتماعی ستاد ملی مقابله با کرونا مبنی بر ارائه خدمات با کارت واکسن از ۱۵ مردادماه و نیز رونق سفر‌های زیارتی و مراسم اربعین داغ‌تر از پیش نیز شده است.
دکتر مصطفی رضایی رئیس مرکز مدیریت شبکه وزارت بهداشت در پاسخ به اینکه با توجه به ادعای ادمین این نوع کانال‌های تلگرامی؛ برخی از کارت‌های صادرشده به سامانه صدور کارت واکسن دیجیتال متصل هستند، آیا این ادعا درست است، عنوان می‌کند: ثبت داده‌ها از طریق سامانه الکترونیک سلامت و مرکز مدیریت شبکه بهداشت انجام می‌گیرد و متخلفان هیچ گونه دسترسی به سامانه‌ها و دیتا‌های ما ندارند. چندین بار بررسی کردیم، کارت‌ها جعلی هستند البته کارت‌های جعلی هیچ جایی بررسی جامعی نمی‌شوند. از طرفی براحتی می‌توان کیوآر کد را کپی کرد بنابراین باید بررسی شود که کیو آر کد اصالت دارد یا خیر.
او با بیان اینکه تاکنون مواردی از تخلف نیرو‌های بهداشتی برای صدور کارت‌های واکسن جعلی به معاونت بهداشت گزارش نشده است، عنوان می‌کند: وقتی فردی برای تزریق واکسن به مراکز ما مراجعه می‌کند واکسیناتور کد ویال واکسن‌ها را وارد سامانه می‌کند و واکسن در سامانه ثبت می‌شود. تاکنون موردی به ما اعلام نشده که کسی برای ثبت صوری واکسن مراجعه و کارت واکسن دریافت کند. اگر فردی که واکسن دریافت نکرده کارت واکسن داشته باشد می‌توان با نمونه‌گیری خون وی، ایمنی فعال شده حاصل از واکسیناسیون را بررسی کرد.
رئیس مرکز مدیریت شبکه وزارت بهداشت در پاسخ به اینکه صدور کارت‌های واکسن جعلی چه خللی در روند برنامه ملی واکسیناسیون کشوری ایجاد می‌کند، می‌گوید: جمعیت هدف مشمول واکسن که تمایلی به واکسیناسیون ندارند از طریق ارائه کارت‌های جعلی می‌توانند محدودیت‌های ناشی از تزریق نکردن واکسن را دور بزنند. همچنین هدف اصلی واکسیناسیون ایمن‌سازی عمومی است وقتی کسی واکسن نزده، ولی با کارت واکسن جعلی محدودیت‌ها را نادیده می‌گیرد در واقع این هدف محقق نمی‌شود.
