تسنیم: میگرن سردرد شدید و بیتابکنندهای است که باعث تهوع، سرگیجه و حساسیت به نور و برخی صداها میشود. حدود چهار درصد کودکان پیش از بلوغ میگرن دارند 10 درصد کل جمعیت جهان به میگرن مبتلا میباشند. سردردهای میگرنی معمولاً در سن بلوغ شروع میشود و در سن بالای 50سال از بین می رود. بیماری میگرن در زنان شایعتر است. در اکثر مبتلایان به میگرن سابقه خانوادگی وجود دارد.درد میگرن اغلب اوقات به صورت درد ضربان دار یک طرفه است که گاهی با حالت تهوع و استفراغ همراه است. اکثر افراد مبتلا به میگرن در زمان حمله سردرد دچار ترس از نور و صدا میشوند و تمایل دارند که در یک اتاق ساکت و تاریک استراحت کنند.
علت میگرن
هنوز چرایی ایجاد این سردرد مشخص نشده است. درد میگرن در اثر تورم رگهای خونی و اعصاب اطراف مغز و یا در اثر انقباض رگها ایجاد میشود. به نظر میآید یک ماده شیمیایی موجود در مغز به نام «سروتونین» نقش اصلی را در این بیماری داشته باشد در صورت گشادشدن عروق، دردهای ضربان دار کنار سر، تهوع، کاهش اشتها، حساسیت به نور و صدا ایجاد میشود اما در صورت انقباض رگها مشکلات بینایی، بیحسی، ضعف و کرختی در اندام، وجود صدا در گوش، سرد شدن دست و پا و گرم شدن پیشانی بروز میکند. این مرحله کمتر از یک ساعت طول میکشد.
البته برخی پژوهشهای تازه نشان داده است نقص ژنتیکی میتواند در بروز این بیماری نقش داشته باشد. پژوهشگران ژن معیوبی را در بین گروهی از بیماران میگرنی یافتند که میتواند علت اصلی دردهای میگرنی باشد. البته گفته میشود در اثر افزایش مایع میان سلولی در خون و به هم خوردن نظم فیزیولوژی در نواحی سر و گردن ایجاد میشود.مدتی طول میکشد تا این مایع جذب بدن و یا از نواحی سر در کل اندام خونی پخش گردد، در این صورت مقدار فشار در نواحی سر و گردن کم شده و به دنبال آن درد میگرنی هم کمکم کاهش مییابد.
این سردردها ممکن است از دو ساعت تا سه روز ادامه پیدا کند. بالاترین میزان شیوع میگرن در میان زنان است و با میزان هورمون جنسی زنانه یا استروژن رابطهای مستقیم دارد؛ کاهش میزان استروژن پیش از قاعدگی ماهانه موجب تحریک ایجاد «میگرن قاعدگی» میشود، که نسبت به اشکال دیگر میگرن شدیدتر و طولانیتر است. این نوع میگرن معمولا در بارداری که سطح استروژن بالاست کاهش مییابد و با یائسگی و پایان نوسانات هورمونی پایان میپذیرد.
عوامل ایجادکنندهی میگرن
تغییرات هورمونی روی میگرن موثر است و عواملی مثل قاعدگی، بارداری و قرصهای هورمونی جلوگیری از بارداری و کمبود میزان قند خون معمولاً باعث بدتر شدن میگرن میشود. در این میان صداهای بلند، نورهای شدید و درخشان، بوهای شدید، بوی سیگار یا عطر، تغییرات آب و هوا در بروز میگرن موثر است.
1- داروها: از جمله داروهای ضد فشارخون، بلاک کنندههای گیرنده H2، گشاد کنندههای عروقی
2 - تغییر در الگوی خواب: بیخوابیهای شبانه، کار کردن بیش از حد و دیر خوابیدن در شب میتواند باعث بروز حملات شود.
3- خوردن غذای ناکافی: نخوردن یک وعده غذا یا کم غذا خوردن یا خوردن غذای شیرین میتواند منجر به حملات میگرن شود.
4- عوامل غذایی: بعضی غذاهای خاص باعث شروع حمله میگرن میشوند از جمله: مشروبات الکلی، سوسیس، گوشت نمکسود، پنیر مانده، میوه و سبزیهای کال و فاسد، منابع غذایی حاوی مس از جمله آجیل، شکلات، جوانه گندم و صدف خوراکی و مصرف زیاد یا کاهش کافئین در بدن در تشدید میگرن موثر است.
6- استرس و فشار عصبی: یک نکته جالب در مورد استرس آن است که نه تنها خود استرس بلکه رفع شدن ناگهانی استرس نیز میتواند باعث ایجاد حمله میگرن شود.
راههای پیشگیری از بروز حملات میگرن :
تنظیم ساعت خواب
خوردن غذاهای کم چرب و غنی از پروتئین: مرغ، خروس، بوقلمون که از میزان قند خون را کنترل میکند.
مصرف میوهها و حبوبات: میوهها و حبوباتی نظیر لوبیا، عدس، نخود همگی دارای فیبرهای محلول بوده و به تثبیت قند خون کمک میکنند.
درمان دارویی:همیشه چند قرص استامینوفن یا آسپرین همراه داشته باشید تا در صورتی که فکر میکنید حملات شروع خواهد شد آنها را هرچه سریعتر مصرف کنید. اهمیت زیادی دارد که قرصها هرچه زودتر خورده شوند تا اثر بیشتری داشته باشند. به هر حال در مواردی که سردرد میگرنی شدید است و فعالیت روزانه را مختل میکند میتوان با استفاده از مسکنهای معمولی یا داروهای خاص سردرد را کنترل کرد.
کنترل استرس: بسیاری از افراد با کنترل استرس میتوانند سردرد و میگرن خود را درمان کنند. اگرچه نمیتوان وقایع پراسترس زندگی را حذف نمود،اما امکان تغییر در نحوه برخورد با این وقایع وجود دارد.
ورزش: ورزشهای ملایم بهترین روش برای رهایی از استرس و سردردهای عصبی است، پیادهروی بهترین انتخاب برای رهایی از سردردهای عصبی میباشد، زمانی که شما راه میروید، حرکت آونگی دستان باعث ریلکس شدن ماهیچههای گردن و شانه میشود.