به گزارش گروه عمران شهری شهرداری نیوز، با وجود آنکه قطعه جنوبی بزرگراه شهید شوشتری ساخته شده است اما ماموریت این معبر بزرگراهی 16/5 کیلومتری این است که معابر بزرگراهی شرق و جنوب شرق پایتخت را از ترافیک سنگین خودروهای ترانزیتی نجات دهد.
مطابق طرح جامع، پایتخت باید 555 کیلومتر رینگ بزرگراهی داشته باشد. در سالهای اخیر طبق محاسبات معاونت فنی و عمرانی شهرداری در تهران 535 کیلومتر رینگ بزرگراهی ساخته شده است که از این میزان چیزی در حدود210 کیلومتر آن در این دوره مدیریت شهری تهران ساخته و به بهرهبرداری رسیده است.
طبق تاکیدات محمدباقر قالیباف، شهردار تهران کاهش بار ترافیکی در محورهای شمالی، جنوبی، شرقی و غربی یکی از مهمترین عوامل تاثیرگذار در سرعت بخشی به تکمیل این رینگ بزرگراهی در پایتخت بوده است. تکمیل رینگ بزرگراهی در شرق و جنوب شرقی تهران یکی از برنامههایی است که مدیریت شهری پایتخت آن را دنبال میکند. بعد از ساخت بزرگراه امام علی(ع) که باعث تسهیل در سفرهای شهروندان از شمال تهران به جنوب شد، ماموریت تازه معاونت فنی و عمرانی شهرداری تهران ساخت بزرگراه شهید شوشتری از تقاطع بزرگراه دولت آباد و بزرگراه امام رضا(ثامن) شروع میشود و در انتها به تقاطع بزرگراههای رسالت و شهید یاسینی در شرق تهران میرسد. به گفته سید مازیار حسینی، معاون سابق فنی و عمرانی شهردار تهران ماموریت ویژهای که بزرگراه شهید شوشتری برعهده دارد، این است که نقش خود را به عنوان یک محور کمکی برای کاهش ترافیکی بزرگراه بسیج به خوبی ایفا کند.
مشاور ویژه شهردار تهران درباره ویژگیهای بزرگراه شهید شوشتری توضیح میدهد: تمامی دسترسی های ویژه مانند طراحی پلهای جهتی شرق به جنوبی، شرق به شمالی و دسترسیهای غرب به شرق و همچنین تقاطعهای دوربرگردان به سمت غرب در طول 16/5کیلومتری مسیر این بزرگراه در نظر گرفته شده است. در واقع میتوان به این مساله اشاره کرد که تقاطع بزرگراه شهید شوشتری به بزرگراه یاسینی در انتهای مسیر یک شبدری کامل است که تمامی گردشهای حرکتی در آن در نظر گرفته شده است.
بزرگراه شوشتری، محور کمکی بزرگراه بسیج
در بررسی ضرورت ساخت و تکمیل بزرگراه شهید شوشتری بهتر است که نیم نگاهی به بزرگراه دولت آباد یا همان شهید کاظم نجفی رستگار مقدم داشته باشیم. همانطور که میدانید، بزرگراه دولت آباد یک معبر 4470 متری است که از بخش شرقی بزرگراه آزادگان آغاز شده و پس از عبور از زیر بزرگراه امام علی(ع) به بزرگراه امام رضا(ع) منتهی میشود. این مسیر کمربندی که از آن با عنوان بزرگراه شهید «کاظم نجفی رستگار مقدم» نیز یاد میشود، پس از عبور از روی عرض بزرگراه امام رضا(ع) توسط دو پل روگذر به طرح ساخت بزرگراه شهید شوشتری میپیوندد؛ بزرگراهی 16/5 کیلومتری که قرار است نقش محور کمکی بزرگراه بسیج را ایفا کند.
سید مازیار حسینی درباره ضروروت ساخت بزرگراه شهید شوشتری به شهرنوشت میگوید: با وجود آنکه قطعه جنوبی بزرگراه شهید شوشتری ساخته شده است اما این معبر بزرگراهی هنوز باید تا 16/5 ادامه پیدا کند تا معابر بزرگراهی شرق و جنوب شرق پایتخت از ترافیک سنگین خودروهای ترانزیتی رهایی یابد.
وی ادامه میدهد: در واقع باید عملکرد ترافیکی بزرگراه شهید شوشتری را همانند بسیاری از معابر بههم پیوسته شبکه بزرگراهی، در ارتباط مستقیم آن با بزرگراه دولت آباد شناخت. در نتیجه تاثیر عملکرد همزمان این دو بزرگراه، ترافیک ترانزیتی استانهای شرق و شمال شرق کشور به راحتی به سمت استانهای جنوبی هدایت شده و این محدوده از پایتخت صاحب یک محور کمربندی کارآمد خواهد شد.
ساماندهی رینگ کمربندی شرق تهران
از زمانی که بزرگراه بسیج در ارتباط با مبادی ورودی شرق و جنوب شرق پایتخت نقش یک محور کمربندی را بر عهده گرفت، سالهای زیادی نمیگذرد اما کالبد شهر تهران در همین مدت زمان نه چندان طولانی چنان توسعه یافته که معابر و پهنههای حاشیهای و برون شهری به متن شهر دعوت شدهاند. نتیجه این امر چیزی جز درهم آمیختگی ترافیک بزرگراهی با رفت و آمدهای محلی و سفرهای برون شهری نبوده است. از این رو در طول سالهای گذشته، بخش مهمی از اقدامات عمرانی شهرداری تهران معطوف به ساماندهی مبادی ورودی و بهسازی وضعیت معابر کمربندی پایتخت شده است.
مشاور ویژه شهردار تهران درباره ویژگیهای بزرگراه شهید شوشتری میگوید: طرح ساخت بزرگراه شهید شوشتری از تقاطع بزرگراه رسالت با بزرگراه شهید یاسینی آغاز شده و پس از عبور از یک مسیر 16465 متری، به تقاطع بزرگراه دولت آباد با بزرگراه امام رضا(ع) میرسد. به این ترتیب بزرگراه یاسینی و مبادی ورودی متصل به آن همچون جاده آبعلی از طریق بزرگراه شهید شوشتری و بزرگراه دولت آباد به بخش شرقی بزرگراه آزادگان متصل میشوند.
عبور بزرگراه از کنار دالان سبز سرخه حصار
مطابق طراحی اولیه بزرگراه شهید شوشتری؛ حدود 80درصد مسیر بزرگراه شوشتری از مناطق صعب العبور کوهستانی میگذرد. از این رو عملیات اجرایی بخش باقی مانده این پروژه نیازمند انفجار، عملیات سنگ برداری و البته ساخت یک تونل 800 متری است. تونلی که اگرچه به دلیل مواجهه با بافتهای سنگی پایدار و عدم تداخل با معارضات تاسیساتی با دشواریهای اجرایی کمتری نسبت به پروژههای ساخت تونلهای شهری مواجه است اما به هرحال بخش عمدهای از زمانبندی اجرای پروژه را به خود معطوف خواهد کرد.
معاون سابق فنی و عمرانی شهرداری تهران درباره چگونگی ساخت معبر زیرزمینی بزرگراه شهید شوشتری میگوید: طرح بزرگراه شهید شوشتری در صورت رفع معارضات و رسیدن به مرحله اجرایی، باید از یک معبر زیرزمینی دیگر نیز عبور کند؛ معبری 450 متری که به منظور حفظ زیستگاههای طبیعی حفاظت شده به صورت باکس بتنی ساخته میشود تا مسیر بزرگراه از میان پهنههای طبیعی شرق تهران عبور نکند.
سید مازیار حسینی با تاکید بر اینکه بزرگراه شهید شوشتری به ویژه معبر زیرزمینی این بزرگراه دارای مطالعات جامع زیست محیطی است، یادآور میشود: استفاده از گزینه ساخت معبر زیرزمینی در محدوده گذر مسیر بزرگراه از کنار محدوده حفاظت شده سرخه حصار به این دلیل بود تا ساخت این بزرگراه صدمهای به بافت فضای سبز این اراضی وارد نکند.
به رغم آنکه برخی از اعضای شورای شهر اعتقاد داشته که ساخت این بزرگراه تا تهیه پیوست زیست محیطی آن باید متوقف شود اما معاون سابق فنی و عمرانی شهردار تهران در این باره یادآور میشود: این بزرگراه پیوست زیست محیطی دارد و ساخت معبر زیرزمینی در محدوده منطقه حفاظت شده سرخه حصار نیز براساس مطالعات زیست محیطی تصمیمگیری شد.
وی ادامه میدهد: ساخت تونلهای شهری در محدوده جنگلها و یا مناطق حفاظت شده در بیشتر کشورهای اروپایی ساخته شده بدون اینکه صدمهای به محیط زیست این محدوده وارد کند. طبق نتایج مطالعات اولیه مشخص شده تا این معبر زیرزمینی در چه ترازی از سطح زمین ساخته شود تا لطمهای به بافت فضای سبز روی سطح زمین وارد نشود.
جابهجایی 20 اصله درخت در دهانه ورودی تونل بزرگراه شهید شوشتری یکی دیگر از مباحثی بود که در یک ماه اخیر به یک هجمه رسانهای تبدیل و باعث بازدید میدانی رئیس کمیسیون محیط زیست شورا از محدوده سرخه حصار شد.
هادی ذاکری، شهردار منطقه 13 درباره نحوی جابهجایی این درختان توضیح میدهد: تنها 20 اصله درخت در دهانه ورودی این تونل جابهجا و در محدوده دیگری از سرخه حصار منتقل شد که خوشبختانه این کار به صورت کاملا علمی انجام شد و در بازدیدی که محمد حقانی، رئیس کمیسیون محیط زیست شورا از این درختان داشت، مشخص شد که هیچ صدمهای به اشجار جابه جا شده وارد نشده است. اما ادامه جابه جایی 200 اصله درخت دیگر در آینده با مجوز کمیسیون ماده 7، سازمان محیط زیست و منابع طبیعی انجام خواهد شد.
حفظ دسترسیهای محلی
قطعه نخست بزرگراه شهید شوشتری که طی سالهای اخیر زیر روکش آسفالت رفته است، در واقع تنها بخش این معبر بزرگراهی است که از نزدیکی پهنههای مسکونی میگذرد. عبور این مسیر 2800 متری از محدوده منطقه مسگرآباد نیازمند تمهیدات خاصی بود تا دسترسیهای محلی این پهنه مسکونی مسدود نشوند. بنابراین در طرح بزرگراه شهید شوشتری ساخت 3 تقاطع فرعی به صورت زیرگذر پیشبینی و اجرا شد. غیر از این دسترسیهای عرضی، هیچ تقاطع دیگری در مسیر بزرگراه شهید شوشتری وجود ندارد.به گفته معاون سابق فنی و عمرانی شهرداری تهران؛ بزرگراه دولت آباد در شمالی ترین بخش خود از طریق دو پل روگذر از روی عرض بزرگراه امام رضا(ع) عبور کرده و به بزرگراه شهید شوشتری میپیوندد.
در این تقاطع، دسترسی از شرق بزرگراه امام رضا(ع) به جنوب بزرگراه دولت آباد به واسطه ساخت یک پل جهتی تامین خواهد شد. یک پل جهتی دیگر وظیفه تامین جهت حرکتی شرق به شمال را بر عهده دارد. دسترسی غرب به شرق در محل تقاطع بزرگراه امام رضا(ع) با بزرگراه شهید شوشتری نیز با استفاده از یک پل جهتی برقرار خواهد شد. ضمنا ساخت یک دوربرگردان غیرهمسطح غرب به غرب در مسیر بزرگراه امام رضا(ع) علاوه بر ایجاد امکان تغییر ایمن مسیر، کارکردهای ترافیکی این تقاطع را تکمیل خواهد کرد.
تقاطع بزرگراه شهید شوشتری با بزرگراه یاسینی؛ شبدری کامل
امتداد شمالی بزرگراه شهید شوشتری با استفاده از دو پل روگذر پس از عبور از عرض بزرگراه شهید یاسینی به بزرگراه رسالت میپیوندد تا حلقه کمربندی شرق پایتخت تکمیل شود. تامین سایر دسترسیها بین بزرگراههای شهید شوشتری و شهید یاسینی از طریق ساخت یک تقاطع شبدری کامل تامین میشود؛ تقاطعی که برقراری تمام گردشهای حرکتی موردنیاز در آن پیشبینی شده است.