همدلی: بعد از پنج ماه وقفهای که روند دیپلماتیک کشور را به خطر انداخته، از همین دیروز ایران و قدرتهای جهانی مذاکرات دیگری را در وین از سر گرفتهاند. دور هفتم از مذاکراتی که به گفته شبکه خبری بلومبرگ، آزمونی بزرگ برای ریاست جمهوری ابراهیم رئیسی تلقی میشود.
حالا فضای اقتصادی کشور هم با شروع این مذاکرات آرام نبوده و مهمترین ارزهای بینالمللی ازجمله دلار، با نوسانات زیادی همراه شده تا قیمت هر قطعه اسکناس آمریکایی بعد از رسیدن به نزدیکیهای 30 هزار تومان به کانال 27 هزارتومانی سقوط کند. با شروع این مذاکرات اما بسیاری از فعالان اقتصادی نگاه خوبی به این توافق و چشمانداز دلار ندارند؛ یک فعال توییتری مینویسد: «سختگیریهای دولت برای تزریق ارز به صرافیها، حذف دلار 4200 تومانی، شرکت رئیسی در اجلاس منطقهای اکو، سفر به کشورهای همسایه و گفتوگوهای اقتصادی با آنها، نشان میدهد که احتمالاً قرار نیست در گفتوگوهای وین اتفاق خاصی بیفتد».
هرچند همه اینها در حد حدس و گمان است و کسی بهطور دقیق نمیداند در پشت درهای بسته مذاکرات وین، دلار چه بازیهای پنهانی را در سر دارد. هر چه که هست، به نظر میرسد بازار زودتر از هر چیزی از وقایع باخبر میشود. این را با نگاهی به روند قیمتی دلار طی چند روز گذشته بهخوبی میتوان فهمید. در صبح دوشنبهای که گذشت تا لحظه تنظیم این خبر، قیمت خریدوفروش دلار از سوی صرافی ملی به ترتیب ۲۶ هزار و ۸۷ تومان و ۲۶ هزار و ۶۱۴ تومان اعلام شد که قیمت فروش آن نسبت به روز یکشنبه، حدود ۱۵۲ تومان افزایش یافت؛ افزایش قیمتی که نشان میدهد خود بانک مرکزی هم نسبت به نتیجه توافقات امیدی ندارد.
در بازار دیگر ارزها هم خبرها حکایت از رشد قیمتها نسبت به یکشنبه داشت؛ بطوریکه قیمت خرید یورو ۳۰هزار و ۱۹۴ تومان و قیمت فروش آن ۳۰هزار و ۸۰۴ تومان از سوی صرافی ملی اعلام شد؛ این یعنی قیمت فروش این ارز بینالمللی، نسبت به یکشنبه، حدود ۱۰۱تومان گران شد. همچنین دیروز در بازار متشکل ارزی هم هر دلار با نرخ ۲۶هزار و ۳۰۷تومان و هر یورو با نرخ ۳۰هزار و ۵۴۹ تومان معامله شد. حتی هر دلار در بازار آزاد نیز در حدود قیمتی ۲۹هزار و ۴۰۰تومان معامله شد که نسبت به یکشنبه، افزایش قیمت داشت. در روزی که گذشت، سیگنال وین علاوه بر دلار به سایر ارزهای بینالمللی ازجمله درهم نیز رسید و حواله درهم نیز افزایش معنیداری را نسبت به یکشنبه تجربه کرد. روز گذشته بسیاری از فعالان و دستاندرکاران بازار ارز بر این باور بودند که مذاکرات تأثیر قابلتوجهی را بر این ارز نیز خواهد گذاشت و حتی از افزایش قیمت درهم تا محدوده هشت هزار و100تومانی خبر میدادند؛ اتفاقی که میتواند زمینه را برای صعود آسانتر دلار فراهم کند.
در همین زمینه اکوایران نوشت، بازار ارز به تحلیل رسانههای خارجی از سرنوشت مذاکرات هستهای واکنش نشان داد و شب یکشنبه، در بازار پشت خطی اسکناس آمریکایی با سرعت در مسیر صعودی قرار گرفت و نهتنها توانست بالای خط مقاومت 29هزار و 200تومان خود را تثبیت کند که به بالای محدوده 29هزار و 400تومانی نفوذ کرد. بر اساس صحبتهای فعالان بازار ارز، معاملهگران قبل از شروع مذاکرات هستهای به تحلیل رسانههایی چون سیانان و پولیتکو واکنش نشان دادند. سیانان عنوان کرده بود، ممکن است مذاکرات تا پایان سال آتی میلادی طول بکشد. در حالی این رسانه گزارش داد مذاکرات احتمال دارد تا انتهای سال ۲۰۲۲ ادامه پیدا کند که معاملهگران در بازار داخلی انتظار داشتند که دستاورد ملموسی در همین مذاکرات هشت آذر به دست بیاید. حتی برخی معاملهگران در اردیبهشتماه تصور میکردند که مذاکرات در بدترین حالت، قبل از شروع به کار دولت جدید خاتمه خواهد یافت.
آنطور که تحلیلهای موجود نشان میدهد، با طولانیتر شدن مذاکرات، دلار روزهای نوسانی بیشتری را هم تجربه خواهد کرد. بر ازیکطرف پیشبینیها درباره کش آمدن طول مدت مذاکرات و از طرف دیگر بیموامیدها درباره شکست این گفتوگوها دلار را تا جایی پیش بده که به گفته دستاندرکاران بازار، خریدهای ارزی قابلتوجهی در چند روز گذشته از سوی سرمایهگذاران انجامشده است. از سوی دیگر به گفته برخی از تحلیلگران بینالمللی، احتمال کمی برای ایجاد توافق در وین وجود دارد و بنابراین به نظر میرسد دلار با همین ارزیابیها افزایش قیمت را پیشخور کرده است. افزایش قیمت ارزهای بینالمللی در حالی دیروز خبرساز بود که قیمت دلار و طلا تحت تأثیر سفر معاون سیاسی وزیر خارجه به وین برای آغاز مذاکرات هستهای موقتاً افت کرد.
بطوریکه در نخستین روز هفته، معاملهگران تمایل زیادی به خرید ارز نداشتند و ترجیح میدادند با احتیاط تماشاچی وقایع بازار باشند. در چنین فضایی، دلار رشد محدود ۵۰ تومانی را تجربه کرد و به بهای ۲۹ هزار و ۵۰ تومان رسید. دلار با چنین سطح رشدی نتوانست از سد مقاومتی ۲۹هزار و ۲۰۰ تومان عبور کند و در نتیجه تقاضا در بازار محدود باقی ماند؛ اما روز گذشته دوباره رشد خود را از سر گرفت و به محدوده 29هزار و 450تومانی رسید. ناگفته نماند که رشد محدود اسکناس آمریکایی در روز شنبه در شرایطی رخ داد که برخی معاملهگران انتظار داشتند در آستانه مذاکرات هستهای قیمت دلار رشد بیشتری را تجربه کند.
در واقع از نگاه این عده، معاملهگران باید قبل از شروع مذاکرات، دلار را به سطوح بالاتر میبردند تا در صورت ایجاد یک توافق، اقدام به فروش ارزهای خریداری شده از قیمتهای بالا کنند. هر چه که هست حالا دلار به همراه سایر ارزها بیشتر از همیشه اخبار سیاسی را رصد میکند. بیشک رسیدن به توافق برای دلار به معنای فروش هر چه بیشتر نفت و افزایش درآمدهای ارزی است که میتواند زمینهساز افت ارزش هر قطعه از این اسکناس باشد. درصورتیکه این گفتوگوها نتیجهای نداشته باشد، اما وضعیت کاملاً فرق کرده و باید منتظر قیمتهای بالاتر ارزهای چهارراه استانبول بود.