محمدجواد جمالی‌نوبندگانی طی یادداشتی در شماره امروز جهان صنعت با عنوان مذاکرات جدی در دولت بعد نوشت: در هفته‌های اخیر ابراز خوش‌بینی‌هایی درباره به ثمر رسیدن مذاکرات وین شده بود، اما به دلایلی اعتقاد داشتم که در کوتاه‌مدت به نتیجه نخواهد رسد. شرایط موجود نیز حاکی از آن است که اگر قرار به حصول نتیجه باشد قطعا در این دولت نخواهد بود.
این برداشت از وضعیت موجود البته مبتنی بر دلایلی است. به اعتقاد من آمریکایی‌ها به خصوص در زمان بایدن تلاش می‌کنند که از مذاکرات وین به صورت چندگانه استفاده کنند. اولا به دنیا بگویند که سیاست‌های ترامپ از بین رفته و ما به دنبال مذاکره هستیم. قصدشان این است که از این طریق تصویر ارائه‌شده از آمریکا را تغییر داده و از آن حالت سرکشی ترامپ نسبت به سازمان‌ها و توافقات بین‌المللی خارج شوند.
دوم اینکه اروپایی‌ها را که به خاطر سیاست‌های ترامپ از آنان دور شده بودند، به خود نزدیک کنند که کردند. سوم اینکه با اعلام مداوم علاقه خود به بازگشت به برجام، توپ را در زمین ایران انداخته و فشار افکار عمومی را به جمهوری اسلامی ایران افزایش دهند.
از طرف دیگر در حال همکاری جدی با آژانس بین‌المللی انرژی اتمی هستند و شاهدیم که آژانس اگرچه نظارت فنی می‌دهد، اما گزارش‌های آقای گروسی با چاشنی سیاسی همراه بوده و کاملا با مواضع آمریکا همسو است. نکته دیگر اینکه از مذاکرات برای اعمال فشار بر کشور‌های عربی مثل عربستان، امارات و بحرین استفاده می‌کنند تا از آن‌ها امتیاز بگیرند.
در واقع ترامپ آن‌ها را گاو شیرده می‌دانست و بایدن نیز با قول فشار بر ایران از آنان استفاده می‌کند. در مجموع می‌توان گفت که تاکتیک آمریکایی‌ها استفاده از سیاست‌های فشار حداکثری ترامپ بدون پذیرش مسوولیت آن است و به نظر نمی‌رسد که تمایل واقعی به انجام تعهدات برجامی خود داشته باشند. آن‌ها مذاکره را برای مذاکره و زمان خریدن می‌خواهند. در طرف مقابل یعنی ایران، اما شرایط نسبت به گذشته تغییراتی داشته است. نخست اینکه ایران اکنون در موضع غنی‌سازی ۶۰ درصدی است و میزان غنی‌سازی آن نیز چند برابر تعهدات برجامی است. مهم‌تر آنکه دست دولت دوم روحانی به اندازه دولت اول او در مذاکرات باز نیست.
به این معنا که دولت اول او بعد از مذاکراتی توافق برجام را امضا و سپس در مجلس تصویب کرد. مذاکرات وین، اما در شرایطی دنبال می‌شود که نقشه راه آن قانون مصوب مجلس است و هر توافقی نیز قبل از امضا باید به تصویب مجلس برسد. به اضافه اینکه اکنون یک میدان بازی غیر از برجام در دو طرف ایجاد شده است. بدعهدی‌های اروپا و آمریکا سبب شده دیوار بی‌اعتمادی ایران در سطح حاکمیت و جامعه بلندتر شود و آن خوش‌بینی و حسن‌ظن قبلی وجود نداشته باشد.
ضمن اینکه مذاکرات وین از نظر فنی طولانی‌تر خواهد بود دو طرف انعطاف کمتری به خرج می‌دهند. نشانه آن نیز اطلاعیه‌های آژانس بین‌المللی انرژی اتمی علیه جمهوری اسلامی است که مشخص می‌کند آمریکا و اروپا به اهدف خود نرسیده‌اند. حتی آخرین بیانیه تروئیکای اروپا نیز نشانگر همین است. با استناد به همین دلایل و با وجود خوش‌بینی‌هایی که وجود داشت، به حل و فصل این پرونده در وین طی کوتاه‌مدت امیدوار نبودم و اکنون نیز معتقدم اگر قرار به شکل‌گیری مذاکرات جدی باشد، به احتمال زیاد در دولت بعد خواهد بود.
