همشهری با احمد مقدسی، رئیس هیأت مدیره انجمن صنفی گاوداران گفتوگو کرده:
با این روند نرخ شیر خام چه زمانی در سازمان حمایت و ستاد تنظیم بازار نهایی خواهد شد؟
اگر سازمان حمایت و ستاد تنظیم بازار تا هفته آینده قیمت شیر خام را اصلاح نکنند، باید جواب گاوداران را خودشان بدهند چرا که دیگر دامداران از اتحادیه حرفشنوی نخواهند داشت و ممکن است نرخ شیر خام را خودسرانه افزایش داده یا بهدلیل ناهمخوانی دخل و خرجشان گاوهای شیری و مولد را به کشتارگاه بفرستند. بدیهی است که با نرخی که توسط گاوداران برای شیر خام تعیین خواهد شد، قیمت این نهاده تولید صنایع لبنی به بیش از 6هزار تومان افزایش خواهد یافت؛ تولید لبنیات نیز برای کارخانهها بهصرفه نبوده و این صنایع نیز نگران افت بیشتر فروش بهدلیل افزایش قیمتها هستند.
احتمالا بررسی هزینه تمامشده تولید شیر خام در سازمان حمایت با حضور دامداران و وزارت جهاد کشاورزی شنبه تا یکشنبه هفته آینده مطرح شود و با انجام این کار تا دوشنبه هفته آینده بررسی و اصلاح نرخ جدید شیر خام در ستاد تنظیم بازار مصوب خواهد شد. باید ستاد تنظیم بازار و سازمان حمایت حرمت خود را نگه داشته و بیش از این درخواست اصلاح نرخ و جبران هزینه تمامشده تولید شیر خام را معطل نکنند.
این در حالی است که اکنون حتی قیمت سبوس نیز آزاد شده و نرخ هر کیلوگرم سبوس که قبلا 1400تومان و با کرایه حمل 1500تومان بود اکنون در بازار به 4هزار و 200تومان افزایش یافته است. همچنین کارخانههای آرد که سبوس را به نرخ بازار آزاد میفروشند از ارائه هرگونه فاکتور فروش به دامداران خودداری میکنند.
اما صنایع لبنی افزایش غیررسمی شیر خام به بیش از 5هزار تومان را علت اصلی رشد هزینه تمامشده تولید میدانند؛ علت چیست؟
قیمت مصوب هر کیلوگرم شیر خام با بار میکروبی کمتر از هزار و چربی 3.2درصد درب دامدارای 4هزار و 500تومان تعیین شده اما دامداران برای حمل هر کیلوگرم شیر خام به صنایع لبنی باید حدود 300تومان کرایه حمل پرداخت کنند که قیمت تمامشده شیر خام برای صنایع لبنی را به 4هزار و 800تومان افزایش میدهد. این هزینه سرباری است که به جیب دامدار نمیرود. اعلام نرخ شیرخام بیش از 5هزار تومان، دروغ است اما در صورتی که درصد چربی شیر خام به 3.4درصد یا بیشتر افزایش یابد قیمت آن نیز متفاوت خواهد بود.
مثلا اگر درصد چربی شیرخام 3.9 باشد، باید هزینه 7دهم درصد چربی اضافه در قالب جایزه چربی به دامداران پرداخت شود. جایزه هر دهم درصد چربی اضافی برای دامداران حدود 60تومان تعیین شده که با این روند به قیمت شیر خام با چربی 3.9درصد حدود 420تومان به نرخ مصوب 4هزار و 500تومانی افزوده میشود و با احتساب هزینه حمل 300تومانی برای هر کیلوگرم شیر خام، نرخ مصوب هر کیلوگرم شیر خام با درصد چربی 3.9درصد برای صنایع لبنی به 5هزار و 220تومان افزایش مییابد. در واقع صنایع لبنی پول چربی اضافه شیر خام را میدهند همانطور که به ازای هر یکدهم درصد کاهش چربی شیر خام نرخ آن 60تومان کاهش مییابد.
پس چرا شرکتهای لبنی نرخ برخی محصولات خود را افزایش دادهاند؟
شرکتهای لبنی قیمت محصولات کممصرف که مشمول قیمتگذاری دولتی نیست را از همان ابتدای امسال بالا بردهاند اما قیمت فرآوردههای لبنی پرمصرف که مشمول قیمتگذاری دولتی است و حدود 70درصد محصولات این شرکتها را دربر میگیرد، هنوز تغییری نکرده و این شرکتها نیز منتظر نتایج بررسی سازمان حمایت برای اصلاح نرخ شیر خام و سایر نهادههای تولید هستند.
چه میزان از نهادههای تولید شیر و گوشت دامداران با نرخ مصوب تامین میشود؟
نهادههای مورد نیاز گاوهای شیری و صنعتی بهطور 100درصد با نرخ مصوب تامین میشود اما تامین نهادههای مورد نیاز برای گاوهای گوشتی، پرواربندی و سنتی به زحمت و با 3تا 4برابر قیمت بیشتر از بازار آزاد توسط دامداران تامین میشود. اکنون قیمت هر کیلوگرم جو از نرخ هزار و 800تومانی مصوب به 5هزار و 800تومان، ذرت به بیش از 6هزار تومان، کنجاله سویا به بیش از 8هزار تومان و یونجه به 5هزار و 700تومان در بازار آزاد افزایش یافته است.