دنیای اقتصاد نوشت: محاسبات آماری نشان می‌دهد ارزش پرتفوی سهام عدالت از فاز اول آزادسازی تا امروز ۱۳۵ درصد رشد کرده و تا عصر دیروز، شنبه، به مرز ۲۰ میلیون نزدیک شد و در سطح ۱۹ میلیون و ۸۵۸ هزار تومان ایستاد.
آمارها نشان می‌دهد با وجود این رشد جالب توجه، آن دسته از دارندگان سهام عدالت که در فاز اول، یعنی اوایل خرداد، ۳۰ درصد سهامشان را فروختند، ضرری ۵۰ درصدی را تجربه کرده‌اند به این معنی که سودی کاملا در دسترس را از کف داده‌اند. ارزش پرتفوی عدالت در تاریخ ۱۰ خرداد ۸ میلیون تومان برآورد می‌شد. بررسی‌ها نشان می‌دهد با وجود اینکه کمتر ازدوهفته به آزادسازی ۳۰ درصد دوم از سبد سهام عدالت مانده، هنوز پرونده ۳۰ درصد اولیه به‌طور کامل بسته نشده است.
این گزارش حاکی است: ۱۷ میلیون نفر از سهامداران عدالت برای فروش سهام خود روش آزادسازی مستقیم را انتخاب کرده‌اند. ۳۰ درصد از سهام عدالت هر یک از آنها قابل فروش شده است. سهامداران باقی مقدار دارایی سهام عدالت را می‌توانند ظرف یک سال آینده بفروشند. ۳۰ درصد در عید غدیر و ۳۰ درصد سوم نیز برای ۲۲ بهمن آزاد می‌شود تا سهامداران در صورت نیاز بتوانند نسبت به فروش سهام خود اقدام کنند.
با آغاز فروش سهام عدالت در بانک‌ها موج نارضایتی سهامداران از عملکرد مسوولان این بخش به اوج خود رسیده و دارندگان سهام عدالت برای فروش آن با مشکلات عدیده‌ای دست به گریبانند. روزانه تعداد بی‌شماری از سهامداران راهی بانک‌ها و دفاتر پیشخوان می‌شوند، اما واریز نشدن مبالغ فروش سهام عدالت و فرافکنی نهادهای مرتبط با این بخش دارندگان سهام عدالت را کلافه کرده است. فعالان بازار به «دنیای اقتصاد» گفته‌اند، عملکرد ضعیف بانک‌ها درپرداخت واریزی‌ها و ابهاماتی که درمورد نحوه محاسبه قیمت فروش سهام عدالت وجود دارد در کنار متعهد نبودن بورس به مداخله در این فرآیند ابهامات عدالتی‌ها را بیشتر کرده است. در عین حال برخی فعالان بورس علت تاخیر در واریز وجه را متوجه شرکت سپرده‌گذاری مرکزی می‌دانند.
پول‌هایی که واریز نمی‌شود
سخنگوی ستاد راهبری سهام عدالت در پاسخ به فروشندگان معترض سهام عدالت اعلام کرده کسانی که تا قبل از ۱۵ خرداد سهام خود را واگذار کرده‌اند واریزی خود را با توجه به اطلاعات ارائه شده دریافت کرده‌اند. با این حال تا زمان تنظیم این گزارش بسیاری از فروشندگان سهام عدالت در تماس با «دنیای اقتصاد» اعلام کرده‌اند از ۶خرداد درخواست واگذاری سهام را ارائه داده‌اند و اطلاعاتشان نیز بدون نقص بوده اما پولی به حساب آنها واریز نشده و مسوولان بانک هم به مشکلات آنها پاسخ روشنی نمی‌دهند. اگرچه مسوولان سازمان خصوصی‌سازی در مورد مشکلات سهامداران عدالت حاضر به پاسخگویی نیستند اما بر اساس مشاهدات خبرنگاران بانک‌ها درتاخیر پرداخت واریزی‌های سهام نقش پررنگی ایفا می‌کنند. برخی سهامداران در روزهای ششم تا سیزدهم خرداد ماه با مراجعه به بانک‌ها درخواست فروش ۳۰ درصد از سهام خود را ثبت کرده‌اند. در همان زمان مقرر شده بود بانک‌ها حداکثر ظرف ۳ روز پول فروش سهام را واریز کنند اگرچه برخی بانک‌ها همان هفته اول پول برخی فروشندگان را واریز کردند اما بعد از آن به دلایل‌نامعلومی از واریز سود سهام عدالت امتناع کردند.
تغییر در نحوه پرداخت سود سهام عدالت
احمد اشتیاقی، مدیرعامل کارگزاری بانک آینده در این باره می‌گوید: شرایط و نحوه فروش سهام عدالت چندین بار تغییرکرده و همین موضوع روند واریز را به تعویق انداخته است. در ابتدا قرار بود سهامداران از طریق کارگزار سهام عدالت و بدون دریافت کد بورس به فروش سهام اقدام کنند اما بعد از آن قرار بر این شد که واگذاری سهام عدالت از طریق شرکت سپرده‌گذاری مرکزی و بدون دخالت کارگزاری بانک انجام شود. او تاکید می‌کند: بعد از گذشت چند روز اعلام کردند سهامدارانی که در شهرستان زندگی می‌کنند با توجه به اینکه به فهرست کارگزاری‌های بورس دسترسی ندارند بهتر است از طریق کارگزاران بانکی سهام خود را بفروشند. همین تغییر سیاست روند پرداخت را با مشکلاتی مواجه کرد. مدیرعامل کارگزاری بانک آینده با بیان اینکه سیاست‌گذاران این حوزه باید به فکر تغییر روش پرداخت پول حاصل از فروش سهام عدالت باشند، تاکید می‌کند: مشکلاتی که در پرداخت‌های اولیه سهام عدالت وجود دارد تنها با تغییر شیوه فعلی برطرف می‌شود.
در این مورد چندین بار به مسوولان مربوط پیشنهادهایی مبنی بر تغییر روش پرداخت سود سهام عدالت ارائه شده، از این رو ممکن است نحوه پرداخت واریزی‌ها تغییر کند که در این صورت پرداخت‌ها ظرف مدت ۱۰ روز انجام می‌شود. احمد اشتیاقی درپاسخ به اینکه کسانی که درخواست فروش ۳۰ درصد از سهام عدالت را داده‌اند و پولی برایشان واریز نشده چگونه باید درخواست فروش ۳۰ درصد دوم را ارائه دهند، می‌گوید: کسانی که موفق به دریافت سود ۳۰درصد اولیه نشده‌اند اگر قصد فروش ۳۰ درصد دوم را داشته باشند، بانک ۶۰ درصد را یکجا پرداخت می‌کند. او در ادامه ضمن اشاره به نحوه تعیین قیمت سهام عدالت تاکید می‌کند: هر زمانی که بانک بتواند برای سهام، مشتری پیدا کند به قیمت روز محاسبه و واریز می‌شود. غلامرضا حیدری کرد زنگنه، رئیس اسبق سازمان خصوصی‌سازی که سهام عدالت در دوره مدیریت او واگذار شد، به «دنیای‌اقتصاد» می‌گوید: در سال‌های گذشته دولت به آزادسازی سهام عدالت علاقه‌ای نداشت و به بهانه‌های مختلف این سهام را آزاد نمی‌کرد تا مردم نتوانند آن را بفروشند. او تاکید می‌کند: دولت قیمومیت سهام عدالت را بر عهده گرفته بود تا مدیریت فروش سهام به دست مردم نیفتد. غلامرضا حیدری کردزنگنه اعلام می‌کند: اما در حال حاضر نیز به نحوه خرید و فروش سهام عدالت ایراداتی وارد است، چنان که با توجه به وضعیت اقتصادی موجود، بسیاری از مردم شهرهای مختلف به خصوص کسانی که تحت پوشش کمیته امداد قرار دارند با واگذاری سهام عدالت می‌توانند بخشی از مشکلات مالی خود را حل کنند.
به گفته او ارزش سهام عدالت خانوارهای ۵ نفره (در صورت داشتن سهام یک میلیون تومانی برای هر نفر) از ۵ میلیون تومان به ۲۰۰ میلیون تومان رسیده که این رقم برای کسانی که در شهرستان زندگی می‌کنند رقم قابل توجهی است. او تاکید می‌کند: مردم می‌توانند دربرخی شهرستان‌ها با فروش سهام عدالت، خانه بخرند اما با توجه به اینکه زیرساخت‌های لازم برای خرید و فروش سهام عدالت فراهم نشده مشکلاتی برای سهامداران ایجاد کرده است. هدف از واگذاری سهام عدالت، سهامداری مردم بود که بعد از ۱۰ سال مقدمات واگذاری سهام عدالت با دستور مقام معظم رهبری انجام شد.
