جستجو

آرشيو

تماس با ما

درباره ما

صفحه نخست

 
تاريخ درج: شنبه، 4 مرداد 1399     
کمبود نهاده دامی، دلیل گرانی مرغ

روزنامه شهروند: کمبود نهاده‌های دامی در بازار و رشد دلالی، اصلی‌ترین دلیل افزایش قیمت محصولات پروتیینی مانند مرغ است؛ وزیر ‏جهاد کشاورزی تا هفته قبل بر آمادگی کافی در حوزه تأمین نهاده‌های دامی تأکید داشت اما چند روز قبل درباره کمبود نهاده‌ها ‏از مشکلات تأمین ارز گفت. از سوی دیگر دبیر اتحادیه واردکننده‌های نهاده‌های دام و طیور علت اصلی را در پیچیده بودن ‏بروکراسی در وزارت جهاد کشاورزی دانست و به ایسنا گفت: «بازار با کمبود نهاده‌های دامی مواجه است و وزارت جهاد ‏کشاورزی با تأخیر بیست‌روزه در صدور مجوز عرضه نهاده‌ها در بازارگاه نیاز بازار به تأمین نهاده‌های دامی را تشدید می‌کند.»
 
‏کمبود نهاده‌های دامی در بازار مستقیما باعث افزایش قیمت تولیدات مرتبط ازجمله مرغ می‌شود که روی سبد غذایی شهروندان ‏تأثیر منفی می‌گذارد. تولیدکننده‌ها بارها از وجود این مشکل حرف زده و از دولت خواسته‌اند نهاده‌های دامی با ارز دولتی را ‏به وفور در اختیارشان قرار دهد تا بتوانند تولیدات خود را به تقاضای بازار برسانند و قیمت‌ها را کاهش دهند اما این اتفاق به دلیل ‏محدودیت‌های ارزی رخ نداده و تولیدکننده‌ها مجبور به تهیه نهاده‌های دامی با قیمت آزاد در بازار هستند که تقریبا چهار برابر ‏بیشتر از نرخ رسمی است. ‏
 
ماجرا چیست؟ ‏
 
حدود ٧٠‌درصد قیمت تمام شده محصولات پروتیینی مثل مرغ به نهاده‌های دامی وابسته است. تولیدکننده‌ها بارها از کمبود ‏نهاده‌ها گلایه کرده و اخیرا نیز واردکننده‌های نهاده‌های دامی علت کمبود را بروکراسی‌های پیچیده دولتی دانسته‌اند. با ‏این همه وزیر جهاد کشاورزی هفته گذشته به مشکلات ارزی اشاره کرد و گفت: «دلیل کمبود نهاده‌های دامی مشکلات در ‏تأمین ارز است و تا به حال هم بانک مرکزی تمام توان خود را برای تأمین ارز به کار گرفته است‎.» درآمدهای دولت به دلیل ‏تحریم‌های خارجی در دو‌سال گذشته افت چشمگیری داشته و شیوع ویروس کرونا نیز هزینه‌های جاری را تا جایی افزایش داده ‏که تأمین ارز مورد نیاز برای واردات نهاده‌های دامی با مشکل روبه‌رو شده است.
 
همزمان اما دبیر اتحادیه واردکننده‌های نهاده‌های ‏دامی از مانع دیگری حرف زده است. عباس حاجی‌زاده به ایسنا گفت: «بروکراسی توزیع در وزارت جهاد کشاورزی عامل ‏تشدید کمبود و گرانی نهاده‌های دام و طیور شده است. هر واردکننده برای اینکه کالای خود را اظهار و در سامانه بازارگاه عرضه ‏کند باید از معاونت امور تولیدی وزارت جهاد کشاورزی مجوز بگیرد که صدور این مجوز بعضا تا ۲۰روز زمان می‌برد. پس از ‏اینکه واردکنندگان مجوز اظهار و عرضه نهاده‌های دامی در سامانه بازارگاه را اخذ کردند، مراجعه دارندگان حواله‌های خرید و ‏حمل نهاده‌های دامی به سامانه بازارگاه گاهی بین چند روز تا چند هفته زمان می‌برد.» حاجی زاده با اشاره به کمبود نهاده‌های ‏دام و طیور در بازار افزود: «درحال حاضر بازار به شدت با کمبود نهاده‌های دامی مواجه است و هیچ دلیلی برای ایجاد این ‏همه ایستگاه غیرضروری و مانع در مسیر عرضه نهاده‌های دامی وجود ندارد.» ‏

کمبود نهاده چه تأثیری دارد؟
 
قیمت هر کیلوگرم مرغ در هفته‌های اخیر سیر صعودی داشت و در بعضی استان‌های جنوبی ایران به ١٩‌هزار تومان هم رسید. البته این شیب قیمت در روزهای گذشته تا حدودی فروکش کرد و در تهران روی ١٧‌هزار تومان ایستاد. تولیدکننده‌‏های مرغ، علت اصلی افزایش قیمت مرغ را کمبود نهاده‌های دامی به قیمت ارز دولتی و اجبار آنها برای تهیه این نهاده‌ها در بازار ‏آزاد اعلام می‌کنند. برخی تولیدکننده‌ها هم اخیرا از افزایش دو تا پنج برابری قیمت واکسن خبر داده بودند.
 
نایب‌رئیس انجمن ‏صنفی مرغداران گوشتی با بیان اینکه پیش‌بینی می‌شود با بهبود تقاضا، کاهش ٤٠٠ تا ٥٠٠ تومانی قیمت مرغ در بازار رقم ‏بخورد درباره کمبود نهاده‌های دامی به باشگاه خبرنگاران گفت: «مرغداران در تأمین نهاده‌های دامی با مشکلات متعددی روبه‌رو ‏هستند. بنابرآمار، میزان ذخایر کنجاله سویا برای مرغداران نگران‌کننده است اما با وجوداین، جوجه‌ریزی درحال انجام است‎.» ‏حبیب اسداله‌نژاد افزود: «با وجود آنکه دولت متعهد شده نهاده با نرخ مصوب را تأمین ‌و توزیع کند اما متأسفانه در هر دو بخش ‏ضعیف عمل می‌کند.» ‏
 
بازار سیاه نهاده‌های دامی؟ ‏
 
آشفتگی بازار نهاده‌های دامی باعث شده حتی برخی از تولیدکننده‌ها از جوجه‌ریزی منصرف شوند و نهاده‌های دریافتی با ‏نرخ دولتی را به قیمت بیشتر به تولیدکننده‌های دیگر بفروشند. چند روز پیش یکی از صاحبان مرغداری در مازندران گفت: ‏‏«جوجه‌ریزی در مرغداری دیگر صرفه ندارد درحالی‌که می‌توان بدون دردسر سهمیه دان مرغ را که همان سویا است در بازار ‏آزاد فروخت‎. آخرین بار ۵۰ تن دان سویای دولتی برای مصرف مرغداری خودم به قیمت کیلویی ۲‌هزار و ۳۰۰ تومان دریافت کردم ‏که با توجه به قیمت مرغ و جوجه یک روزه و همچنین هزینه جانبی نسبت به جوجه‌ریزی در مرغداری‌ام منصرف شدم.» درحال ‏حاضر سویا به نرخ دولتی کیلویی ٦‌هزار و ذرت یک‌هزار و ٢٠٠ تومان نسبت به قیمت بازار آزاد ارزان‌تر است و تولیدکننده‌ها می‌‏گویند دولت حداکثر می‌تواند ٢٠‌درصد نهاده‌های مورد نیاز آنها را تأمین کند.
 
همین مسأله باعث شده آنها به سمت خرید ‏نهاده در بازار آزاد سوق پیدا کنند و بازار سیاه شکل بگیرد. خبرگزاری مهر در گزارشی نوشته است: «اعمال نفوذ سلیقه‌ای به نوعی ‏باعث ایجاد انحراف در روند تخصیص و توزیع خوراک دام وارداتی شده و همین موضوع، سرمنشأ شکل‌گیری بازار سیاه و موجب ‏هدررفت ارز دولتی تخصیص یافته به نهاده‌های دامی شده است. ماجرا از این قرار است که معاونت امور دام با دخالت‌ها و تغییراتی ‏که به صورت دستی و کاغذی در تخصیص خوراک یارانه‌ای اعمال می‌کند، نظارت سیستمی را برای احراز صلاحیت مرغدارانی ‏که متقاضی دریافت نهاده هستند، مختل کرده است.
 
این درحالی است که تمامی مراحل زنجیره تأمین نهاده دامی، از ابتدای ‏ورود نهاده‌ها به بندر تا آخرین مرحله آن یعنی تحویل به تولیدکننده دام و طیور باید با سامانه بازارگاه به شکل همه‌جانبه و ‏هوشمند رصد شود.» مسعود بصیری، مدیرکل توسعه بازار و زنجیره‌های وزارت جهاد کشاورزی درباره رفع اشکالات بازارگاه گفت: «تصمیم داریم تمامی فرآیندها در سامانه بازارگاه به صورت سیستمی انجام شود. باید اطلاعات دقیق و درست وارد این ‏سیستم شود و زیرساخت‌های آن ارتقا پیدا کند. امیدواریم از ابتدای مرداد ماه دیگر مشکلی در توزیع نهاده‌های دامی وجود نداشته ‏باشد.» ‏
 
کمبود نهاده‌های دامی به دلیل مشکلات تأمین ارز یا بروکراسی‌های پیچیده، باعث کاهش تولید می‌شود و جهش قیمت‌ها را به ‏دنبال می‌آورد. دولت در هفته‌های گذشته برای کنترل قیمت مرغ اقدام به توزیع مرغ‌های منجمد در بازار کرد اما تفاوت قابل ‏توجهی در قیمت‌ها اتفاق نیفتاد چون هنوز مشکل اصلی برطرف نشده است. وزارت صمت اخیرا مصوبه‌ای داشته که براساس آن ‏امکان ترخیص اعتباری کالاهای رسوبی برای همه واردکننده‌های در انتظار تأمین ارز فراهم می‌شود. این مصوبه می‌تواند تا ‏حدودی مشکل را حل کند اما پایدار نخواهد بود. نتیجه مستقیم این چالش‌ها، کوچک شدن سفره مردم است. خصوصا اقشار کم ‏درآمد جامعه که برای تأمین هزینه محصولات پروتیینی مثل مرغ و گوشت با کمبود مواجه هستند. ‏



درج يادداشت و نظرات

نام:
  ايميل:
توضيحات: