با افزایش دما، کاهش رطوبت و وزش بادهای گرم، جنگلهای گلستان تبدیل به انبار باروت شده است؛ کوچکترین سهلانگاری سبب آتشسوزی خواهد شد که دودش در چشم همه خواهد رفت.
همه ساله به ویژه در تابستان و پاییز عرصههای جنگلی گلستان در معرض آتشسوزیهای متعدد قرار میگیرد. به علت بارشهای خوب پارسال مراتع وضعیت خوبی دارد و کف عرصههای جنگلی نیز پوشیده از بوتهها و نهالهای جنگلی است.
این درحالی است که افزایش دمای هوا و کاهش رطوبت از ابتدای ماه جاری سبب خشک شدن این پوشش گیاهی شده و آن را تبدیل به انبار باروتی کرده که یک جرقه کافی است تا هکتارها جنگل را به آتش بکشد.
نوار باریکی از جنگلهای هیرکانی از نوکنده تا گلیداغی، جنوب استان گلستان را پوشانده است. وسعت این جنگلها که عمری چندین میلیون ساله دارند حدود 452 هزار هکتار است که هرساله بخشی از آن در آتش میسوزد و کارشناسان براین باورند اگر به همین روند ادامه دهیم و بیتوجه به حفظ و حراست از آنها اجازه دهیم حوادثی همچون آتش سوزی دامنگیر جنگها شود قطعا تا چند سال آینده خبری از این پوشش گیاهی نخواهد بود .
مدیرکل منابع طبیعی استان از شناسایی نقاط بحرانی در عرصههای جنگلی استان خبر داد و گفت: دیدهبانهای بیشتری در این مناطق مستقر شدهاند تا درصورت بروز حادثه سریع مراتب را اعلام کرده و وارد عمل شوند.
به گفته ابوطالب قزلسفلو، جنگلهای سوزنی برگ که عمدتا در شرق استان واقع شدهاند مهمترین کانونهای وقوع آتشسوزی به شمار میروند، به همین دلیل تمرکز براین نقطه بیشتر است.
مدیرکل منابع طبیعی و آبخیزداری استان با بیان اینکه گلستان از استانهای با ریسک بالا در زمینه آتشسوزی است، گفت: دو پایگاه اطفای حریق ملی در کشور وجود دارد که یکی در کرمانشاه و دیگری در گلستان مستقر است. در زمان وقوع حریق در جنگلها اگر نیاز به حضور بالگرد بود از این پایگاه استفاده خواهدشد.
وی بخشی از آتشسوزیها در عرصههای جنگلی و مرتعی استان را ناشی از آتش زدن بقایای گیاهی پس از برداشت محصولات کشاورزی دانست و افزود: با فرارسیدن فصل برداشت محصولات گندم و جو، گرم شدن هوا و خشک شدن پوشش گیاهی کف جنگل و مراتع و همچنین وجود هزاران هکتار جنگل سوزنی برگ، پتانسیل حریق در استان به شدت افزایش مییابد.
قزلسفلو با بیان اینکه عرصههای جنگلی استان 6 هزار و 800 کیلومتر مرز مشترک با اراضی کشاورزی دارند، گفت: مناطق بحرانی را شناسایی کردیم به ویژه در جنگلهای سوزنی برگ و با احداث آتشبر تلاش میکنیم از سرایت آتش از اراضی کشاورزی به جنگلها جلوگیری کنیم.
به گفته او بحرانیترین مناطق در استان، جنگلهای سوزنی برگ در کلاله، مراوه تپه و گالیکش است که در بهار و تابستان چادرهای دیدهبانی در این مناطق فعال میشود.
تجهیزات ما برای مقابله با آتشسوزی جنگل کافی نیست
محمدرضا کنعانی، مدیرکل حفاظت محیط زیست استان از وقوع آتشسوزی در عرصهها و مناطق حفاظت شده استان به شدت ابراز نگرانی کرده و گفته به خاطر اینکه دو سال بارندگی خوبی داشتیم پوشش گیاهی در مراتع و جنگلها وضعیت مطلوبی دارد. این موضوع سبب شده هم زیستگاه و هم زیستمندان احیا شوند و حتی در پارک ملی گلستان دوقلو و سه قلوزایی در حیات وحش داشتیم.
او افزود: با افزایش دمای هوا و خشک شدن پوشش گیاهی، حتما آتشسوزیهای گسترده را در استان خواهیم داشت. سال گذشته هم چون در فصل گرم تناوب بارش داشتیم، آتشسوزیهایی که رخ داد، گسترده نبود.
مدیرکل حفاظت محیط زیست استان گفته برخی الزامات و تجهیزات موردنیاز برای مقابله با آتشسوزیهای احتمالی را تأمین کردیم اما امکانات ما کفایت نمیکند. به ویژه در پارک ملی گلستان که طولانیترین حریقها حتی بیشتر از یکماه را تجربه کرده نیازمند امکانات و تجهیزات بیشتری هستیم.
او از برپایی چادرهای آتشبانی در مناطق پرخطر خبر داده و گفته با بخش خصوصی برای برپایی سه چادر آتشبانی قرار داد بستهایم. مناطقی که حریقهای تاریخی داشتیم هم به طور مستمر پایش میشوند.
کنعانی با اشاره به خرید برخی از تجهیزات برای خاموش کردن آتش در عرصههای مرتعی و جنگلی گفت: محیط زیست تفاهم نامهای با وزارت دفاع دارد که سال گذشته بخشی از تجهیزات موردنیاز به سایر استانها از جمله گلستان داده شد و پارک ملی گلستان نیز به صورت ویژه دیده شد.
او ادامه داد: سال گذشته و امسال ردیف اعتباری ویژهای برای پارک ملی گلستان که ذخیرهگاه زیست کره محسوب میشود، اختصاص پیدا کرد اما برای تأمین تجهیزات و امکانات موردنیاز در این مناطق، چند سال زمان نیاز دارد.
کنعانی درباره سامانه پایش و هشدار حریق در مناطق حفاظت شده هم گفت: در قالب تفاهمنامه محیط زیست و وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات قرار بود که سیستم هشدار حریق در مناطق حفاظت شده استان مستقر شود که پیمانکار گرفته شده اما کار هنوز نهایی نشده است.
او مهمترین موضوع را تهیه سند جامع پیشگیری از حریق دانست و بیان داشت: اگر این سند تهیه شود وظایف هر بخش در زمان مقابله با حریق مشخص شده و از هدررفت منابع جلوگیری میشود. ضمن اینکه در قالب این طرح میتوان کمبود تجهیزات و امکانات را هم برطرف کرد.