تسنیم: بىخوابى خود نوعى بیمارى است که به بعضى افراد عارض مىشود. بهتر است علت آن را کشف و به درمان آن پرداخت. این بیمارى در اکثر افراد ناشى از گرفتارىهاى روزانه است که شبها خود را ن:شان مىدهد و گاهى نیز مربوط به قلب یا مغز یا اعصاب یا بیمارى است.
زهرا رئیسیان عضو فعال انجمن تحقیقات طب سنتی ایران معتقد است: بیخوابی فکر و خیال را زایل کرده وکم اشتهایى،کم ذهنى و ضعف حافظه ایجاد مىکند و باعث ضعف، سستى و کوته فکرى در طول روز مىشود.
عوامل بی خوابی
1. گاهى قطع مکرر خواب سبب ایجاد اختلال در خواب مىشود.
2. گاهى ناراحتى هاى جسمى سبب بیخوابى مىشوند که پس از بهبود آن ناراحتى بیخوابى نیز مرتفع خواهد شد.
3. گاهى ضعف و گرسنگى مانع خواب انسان مى شود. به طورى که اینگونه افراد وقتى نیمههاى شب بیدار مىشوند و دیگر به خواب نمىروند وقتى چیزى مىخورند بیخوابى آنان برطرف شده و مىتوانند به خواب طبیعى خود ادامه دهند.
4.نوشیدن چاى و قهوه و کشیدن سیگار ، اضطراب و تفکر زیاد دائمى درباره مسائل مهم و اتخاذ روش غلط در زندگى مانند گوشهگیرى و خوابیدن در اتاقهاى کوچک و تاریک میتواند از عوامل مهم دیگر بیخوابی باشد.
5. اختلالات و ناراحتیهاى روحى و روانى مانند اضطراب و افسردگى. افراد مضطرب خیلى دیر به خواب مىروند ولى افراد افسرده دیر به خواب نمىروند اما مقدارى مىخوابند و بیدار شده معمولا بقیه شب را بیدار مىمانند. برای درمان باید اولا در افراد مضطرب عاملى که سبب اضطراب شده مرتفع شود ولى افسردگى را باید مداوا کنند تا خواب به حال طبیعى برگردد.
6. عوامل فیزیولوژیکى مانند کم یا زیاد شدن ترشح بعضى غدد داخلى که در مقدار و نحوه خواب مؤثر است.
7. مصرف بعضى از داروها مانند داروهاى ضد احتقان، داروهائی که در شیمىدرمانىها بکار مىبرند، داروهاى ضد تشنج، داروهاى شیمیائى که براى کاهش وزن بکار برده مىشوند همچنین مواد غذائى و نوشابههایى که داراى تئین و کافئین است، مىتوانند اسباب بیخوابى شوند ضمنا بعضى از داروها در ضمن مصرف اختلالى در خواب به وجود نیاورده اما هنگام قطع مصرف ایجاد بیخوابى مىکنند مانند داروهاى آرامبخش که قطع ناگهانى آنها ایجاد بیخوابى شدید میکند.
8. بعضى از عوامل محیطى نیز مىتوانند اسباب بیخوابى باشند این عوامل نیز در افراد مختلف اثر متفاوت دارند مانند خشکى هواى محیط، درجه حرارت و غیره.
9. مصرف مشروبات الکلى روى مراکز عصبى اثر گذاشته که گاه این اثر موقت و گاه بصورت بیخوابى مستمر و مزمن درمى آید.
10. گاه پرى معده از غذا یا از اخلاط و بخارات مانع خواب مىشود. این افراد مقدارى در رختخواب غلت مىخورند هنگامى که مشکل معده آنها نقصان حاصل کنند به خواب مىروند و صبح که برمیخیزند خسته و خمود و خواب آلود است. در این افراد باید اولا نسبت به تخلیه معده و روده اقدام شود در ثانى باید شبها غذاهاى سنگین و دیر هضم نخورند.
11. بعضى افراد نسبت به نور محیط خواب حساسیت دارند و نور اتاق مانع خواب آنان مىشود, بهتر است در جاى تاریک بخوابند.