رعایت نکات ساده در خرید و پخت و پز مواد غذایی می‌تواند ابتلای به بیماری‌ها را به صفر برساند. بوتولیسم، بیماری کشنده‌ای که نوعی مسمومیت غذایی می‌باشد، اما از آن چندپله خطرناک‌تر است و می‌تواند در فاصله فقط یک شبانه‌روز تا مرگ برود. به تازگی در یکی از بیمارستان‌های تهران نوجوانی ۱۶ ساله در اثر مصرف تن ماهی جان خود را از دست داد؛ کنسرو تن ماهی در صورت نگهداری در شرایط نامناسب یا انقضای تاریخ مصرف آن، به سرعت فاسد می‌شود و مسمومیت بسیار جدی به نام مسمومیت بوتولیسم را ایجاد می‌کند که می‌تواند سبب مرگ شود.
طبق توصیه کارشناسان حتما کنسرو تن ماهی را قبل از مصرف باید ۲۰ دقیقه در آب جوشاند و سپس مصرف کرد تا احتمال مسمومیت با آن به حداقل برسد. همچنین اگر کنسرو تن ماهی، متورم یا ضربه خورده باشد، نباید از آن استفاده کرد.
این در حالی است که دانشمندان معتقدند که مصرف بیش از حد تن ماهی می‌تواند خطر ابتلا به سرطان را افزایش دهد و ماهی‌های تن بیشتر جیوه دارند تا اسیدهای چرب مفید امگا! از سوی دیگر، اما حدود ۱۲ درصد از کنسرو ماهی‌های موجود در بازار ایران از نظر مقدار ماده مسموم کننده هیستامین در وضعیت خطرناک قرار دارند که می‌تواند مصرف کننده را با مسایلی همچون ایست قلبی و حتی مرگ مواجه سازد.
مرگ پسر ۱۶ ساله در اثر مصرف تن ماهی
۳ روز پیش پسر ۱۶ ساله که در خانه‌شان تنها بود، بعد از مصرف تن ماهی حالش دگرگون شد و خانواده اش او را به بیمارستان رساندند. مادر این پسر نوجوان در این رابطه به خبرنگار «فردا» می‌گوید: «نمی دانستیم که چه اتفاقی افتاده، وقتی دیدیم حال پسرم بد شده او را به بیمارستان بردیم. به قدری حالش بد بود که دقایقی بعد از حضور در بیمارستان، پزشکان اعلام کردند که پسرم به کما رفته است.»
وی ادامه می‌دهد: «پزشکان چند سوال پرسیدند و در نهایت مشخص شد به دلیل مصرف تن ماهی حال پسرم به این وضعیت درآمده است.»
مادر این پسر ۱۶ ساله که حال خوشی هم ندارد در پاسخ به این سوال که آیا تن ماهی باد کرده بود یا تاریخش گذشته بوده، می‌گوید: «نمی دانم. ما خانه نبودیم و خبر ندارم.»
دو روز پس از وضعیت کما این نوجوان ۱۶ ساله جان خود را از دست داده و خانواده اش داغدار او شده اند.
چطور تن ماهی باعث مرگ می شود؟
دکتر امین آذرنوش، متخصص تغذیه در رابطه با علت سمی شدن تن ماهی به «فردا» می گوید: «عاملی که می‌تواند باعث شود که تن ماهی برای انسان ایجاد بیماری کند از گروه باکتری‌ها است که این باکتری می‌تواند عامل بیماری باشد به نام بوتولیسم. اگر کنسرو ماهی فاسد باشد، درب آن باز شده و در هوای آزاد قرار گرفته باشد، ممکن است که فاسد شود. در نتیجه این فساد باکتری ها در آن تولید مثل می کنند و درنهایت موجب بیماری می شود که این بیماری مسمویت غذایی را به وجود خواهد آورد که حتی منجر به مرگ هم خواهد شد»
اگر روغن تن ماهی را در کیسه پلاستیکی بریزیم و حتی اگر تعداد کیسه ها را بیشتر کنیم، دقایقی بعد می بینیم که این روغن کیسه یا کیسه ها را سوراخ کرده و از آن بیرون می آید. دکتر آذرنوش در این رابطه می گوید: «نمی شود که بگوییم روغن حالت اسیدی دارد و این اتفاق بخاطر روغن تن ماهی می افتد. زیرا که این روغن به عنوان افزودنی به عنوان محیط غوطه ور شدن تن ماهی اضافه می‌شود. بنابراین شاید این اتفاق مربوط به آنزیم‌هایی است که از برخورد روغن با کیسه فریزر ایجاد می‌شود. یا شاید آنزیم‌های خورنده‌ای است که بعد از گذشت فاسد شدن، ایجاد می‌شود.
توصیه‌هایی که باید جدی گرفته شود
این متخصص تغذیه با تاکید بر این مسئله که حتما تن ماهی قبل از مصرف جوشانده شود، به تاریخ انقضای آن دقت شود و بررسی شود که ظرف آن باد نکرده باشد، می گوید: «هنگام جوشاندن تن ماهی دقت کنید که حتما بعد از اینکه آب جوش آمد زمان جوشیدن تن ماهی را درنظر بگیرید. به این ترتیب است که ۱۰ الی 20 دقیقه جوشاندن تن ماهی در آب در حال جوش، باکتری را از بین می‌برد و سلامت مصرف کننده را به خطر نمی اندازد. البته دقت کنید که حتی اگر تن ماهی را باز در یخچال نگه دارید باعث فاسد شدن آن می‌شود.
دکتر آذرنوش در پایان می گوید: «اکثر تن ماهی‌هایی که در ایران تولید می‌شود به لحاظ کیفیت و عاری بودن از عوامل میکروبی از برترین‌های دنیا می‌باشد. تن ماهی که فاسد شده باشد یا شرایط فاسد شدن را علی‌رغم باز نشدن نشان دهد مثل تن ماهی که باد کرده باشد ممکن است به بیماری یا مرگ ختم شود.
